Ανασαίνοντας τον ιονισμένο αέρα των βουνών της Πίνδου, συντροφιά με τα δάση, τα χιόνια και τη μοναξιά των κορφών, το Μέτσοβο μοιάζει με φιλόξενο “καταφύγιο”, ιδανικό για ξεκούραση και περισυλλογή.
Ψηλά στη ράχη των βουνών στη μέση του παλιού και γνωστού για τις δυσκολίες του, ορεινού περάσματος της “Κατάρας”, το οποίο συνδέει τις πεδιάδες της Θεσσαλίας με την Ήπειρο και την πόλη των Ιωαννίνων, αγκαλιά με τις κορυφογραμμές της Πίνδου βρίσκεται το Μέτσοβο. Η ιστορική κωμόπολη θεωρείται η μητρόπολη των βουνοκορφών και όχι άδικα, αφού είναι το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο ορεινό κεφαλοχώρι της χώρας.
Όλο το χωριό είναι ένα αξιοθέατο. Τα χαρακτηριστικά ηπειρώτικα χτίσματα, οι εκκλησίες, η παραδοσιακή αγορά, τα τυροκομεία, οι βλάχικης καταγωγής γέροντες με τις τοπικές ενδυμασίες δίνουν στην πόλη χρώμα βουκολικό, παραδοσιακό, αλλά και μια αίσθηση ακμής και ζωντάνιας που πλέον έχει χαθεί από τις περισσότερες ορεινές κοινότητες της χώρας.
Μέτσοβο, μια ιστορία σαν παραμύθι
Το όνομα του οικισμού αναφέρεται για πρώτη φορά το 1380 και πιθανόν να προήλθε από τη λέξη “μεσοβούνι”. Οι πρώτοι κάτοικοι στην περιοχή ήταν κυρίως βοσκοί. Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας η αναπτυσσόμενη πολιτεία απόκτησε ιδιαίτερα προνόμια λόγω της σπουδαίας γεωγραφικής θέσης της, αφού βρισκόταν -όπως και σήμερα- πάνω σ’ ένα από τα ελάχιστα προσβάσιμα περάσματα της Πίνδου. Το Μέτσοβο με το πέρασμα του χρόνου έγινε εμπορικός κόμβος, φάρος πολιτισμού αλλά και καταφύγιο για κάθε κατατρεγμένο.
Μέτσοβο, φημισμένο βλάχικο χωριό
Το αρχοντικό βλαχοχώρι φημιζόταν για τα χάνια του, τους τσελιγκάδες και τους ξυλογλύπτες του, ενώ τα κτηνοτροφικά προϊόντα του ήταν περιζήτητα σε όλη την Ήπειρο και τη Θεσσαλία, ταυτόχρονα υπήρξε για αιώνες “πέρασμα” ανθρώπων, ιδεών και πολιτισμών, ένα πραγματικό σταυροδρόμι της ιστορίας και της παράδοσης. Το Μάρτιο του 1854 το Μέτσοβο καταλαμβάνεται από τους Τούρκους του Αβδή Πασά και καταστρέφεται. Στις 27 Οκτωβρίου του 1912 απελευθερώνεται από τα ελληνικά στρατεύματα.
Το καλωσόρισμα στο Μέτσοβο είναι εντυπωσιακό
Μετά από το υποχρεωτικό “καθαρτήριο” των αλλεπαλλήλων στροφών που θα σε ανεβάσουν στα υψίπεδα της Πίνδου, απαλλαγμένος πια από τα μύρια άγχη της αστικής σου καθημερινότητας, παραδίνεσαι στην λυτρωτική αγκαλιά των κορυφογραμμών. Το Μέτσοβο σε καλωσορίζει με τις κόκκινες κεραμοσκεπές του να απλώνονται σε δασωμένη ράχη του βουνού Ζυγός σε υψόμετρο 1150, υπογραμμίζοντας την παλιά αίγλη που κάποτε είχε αυτό το παραδοσιακό κτηνοτροφικό κεφαλοχώρι.
Το πιο ζωντανό ορεινό κεφαλοχώρι της Ηπείρου
To Μέτσοβο παρ’όλες τις δυσκολίες των καιρών, παραμένει ακόμα ένα από τα ελάχιστα ζωντανά ορεινά χωριά της Πίνδου, με δυνατές ρίζες στις ιδιαίτερες πολιτισμικές αξίες της βλάχικης παράδοσης και με ενδιαφέρουσες παραγωγικές δραστηριότητες. Πράγματι, έξι χιλιάδες περίπου κόσμος, ζει σήμερα μόνιμα και εργάζεται εδώ. Καταστήματα, τράπεζες, ένα συνεδριακό κέντρο, σύγχρονα τυροκομεία και βιοτεχνίες ξυλογλυπτικής και υφαντικής, το μουσείο και η πινακοθήκη δίνουν το στίγμα μιας ποιοτικά οργανωμένης επαρχιακής πολιτείας.
Το Μέτσοβο και ο πολιτισμός των βουνών
Τα καλντερίμια της ορεινής πολίχνης σε καλούν να τα περπατήσεις, να χαθείς στις ανηφοριές τους. Όμως υπάρχουν και κάποια συγκεκριμένα αξιοθέατα που δεν πρέπει να χάσεις. Η Πινακοθήκη του Ευάγγελου Αβέρωφ για παράδειγμα, είναι το καμάρι του Μετσόβου.
Φιλοξενεί σημαντικά έργα Ελλήνων καλλιτεχνών του 19ου και 20ου αιώνα. Λειτουργεί για το κοινό κάθε μέρα από τις 10.00 το πρωί μέχρι στις 5:00 το απόγευμα, εκτός Τρίτης και βρίσκεται σε ελάχιστη απόσταση απ’ την κεντρική πλατεία. Λίγο ψηλότερα ξεχωρίζει το παραδοσιακής αρχιτεκτονικής αρχοντικό Τοσίτσα, κτίσμα του 1661 όπου σήμερα στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο. Λειτουργεί από 10:00 π.μ με 4:00 μ.μ -εκτός Πέμπτης-, η ξενάγηση του Θοδωρή Μπλέστου και της Μαρίας Μαγειρίας είναι υποδειγματική.
Η εκκλησία της Αγίας. Παρασκευής -η μητρόπολη του Μετσόβου- σχεδόν εφάπτεται της πλατείας και είναι πασίγνωστη σε όλη την Ήπειρο, κυρίως για το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο της, έργο του 1730. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο Αβερώφειος Κήπος όπου συγκεντρώνονται τα περισσότερα είδη δέντρων που συναντώνται στην Πίνδο. Αξίζει ν’ ακολουθήσεις το μονοπάτι που οδηγεί στο επίσης ιστορικό Βυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου.
Οινοπεριηγήσεις στο Μέτσοβο
Πρότυπο οινοτουριστικής μονάδας στην Ελλάδα είναι το ξενοδοχείο-οινοποιείο «Κατώγι Αβέρωφ». Εκτός από την πατροπαράδοτη φιλοξενία, θα μοιραστεί μαζί σας τα μυστικά του κρασιού μια και τα κελάρια του οινοποιείου είναι επισκέψιμα. Μάλιστα με την συμβολή εικαστικών παρεμβάσεων και οπτικοακουστικών μέσων θα γνωρίσετε την ιστορία του οινοποιείου και τη διαδικασία της οινοπαραγωγής. Πληροφορίες www.katogihotel.gr
Εκδρομή στη λίμνη Πηγών Αώου
Αν δεν έχει προηγηθεί ισχυρή χιονόπτωση θα πρέπει οπωσδήποτε να πραγματοποιήστε μια κοντινή εκδρομή έως την τεχνητή λίμνη Πηγών Αώου που βρίσκεται σε ύψος 1450 μέτρων. Ο δρόμος μέχρι εδώ είναι ασφάλτινος άλλα το χειμώνα χρειάζεται προσοχή για θα συναντήσετε πάγο και χιόνι σε αρκετά σημεία. Η λίμνη δημιουργήθηκε από τα νερά του ποταμού Αώου το 1987 με την ύψωση του φράγματος στη θέση «Πενταλώνια». Περιμετρικά της νεότευκτης λίμνης υπάρχει δρόμος που προσφέρει μια ευχάριστη βόλτα ανάμεσα στα κορφοβούνια. Ο τόπος είναι ιδανικός για εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως ποδηλασία, σκι αντοχής, πεζοπορία, ανάλογα βέβαια με τις καιρικές συνθήκες.
Πεζοπορικές διαδρομές με αφετηρία το Μέτσοβο
Ακολουθήστε το μονοπάτι που ξεκινά από την βόρια είσοδο του Μετσόβου και πραγματοποιεί ένα μεγάλο κύκλο 42 χιλιομέτρων γύρω από Μέτσοβο και το Ανήλιο καταλήγοντας και πάλι στο Μέτσοβο. Το μονοπάτι καθαρίστηκε, σημάνθηκε και συντηρείται από Αθλητικό Όμιλο Μετσόβου και από εθελοντές και αξίζει να το περπατήσετε έστω και για λίγο. Είναι άριστα σημαδεμένο, απόλυτα ασφαλές και στολίζεται με γλυπτά του καθηγητή Χουλιάρα και των φοιτητών του. Δίκαια θεωρείται ένα από τα ομορφότερα πεζοπορικά μονοπάτια της Ελλάδας καθώς διασχίζει πανέμορφα δάση οξιάς. Εδώ πραγματοποιείται ο ετήσιος ορεινός αγώνας δρόμου “Στα χνάρια της Αρκούδας” (Ursa Trail) .
Όμως το Μέτσοβο είναι ιδανικό εφαλτήριο και για σκληροτράχηλες εξορμήσεις στην καρδιά της Πίνδου. Το καλοκαίρι μπορείτε να προσεγγίσετε από το ορειβατικό Καταφύγιο Μαυροβουνίου που βρίσκεται στη θέση Κόκκινη Βρύση (υψ. 1950μ.), τις αλπικές λιμνούλες στη Φλέγκα, τη Βάλια Κάλντα, να ανεβείτε στην κορφή του βουνού Λύγκος. Για τις ορειβατικές εξορμήσεις περισσότερα θα δείτε εδώ http://ursatrail.com/gr/
Χιονοδρομικά Κέντρα κοντά στο Μέτσοβο
Κοντά στο Μέτσοβο βρίσκονται δυο μικρά χιονοδρομικά κέντρα στη θέση Προφήτης Ηλίας, Καρακόλι και Ζυγός www.metsovo-ski.gr . Προσεγγίζονται εύκολα μέσω του εθνικού δρόμου Ιωαννίνων – Τρικάλων. Επίσης κοντά στο χωριό Ανήλιο βρίσκεται το μεγάλο χιονοδρομικό κέντρο με επάρκεια χιονιού λόγω υψομέτρου www.anilio-ski.gr
Προϊόντα με ονομασία προέλευσης
Εξαιρετικής ποιότητας τυροκομικά προϊόντα είναι τα διάσημα τυριά παραγωγής Τυροκομείου Τοσίτσα, αλλά και μικρότερων παραγωγών. θα τα αγοράσετε κατευθείαν από τα τυροκομεία αλλά και από την αγορά του Μετσόβου. Εκτός λοιπόν από το γνωστό «μετσοβόνε» που υπάρχει πλέον στα σούπερ μάρκετ όλης της χώρας, αναζητήστε το τυρί σέβρ, το βλαχοτύρι, τη γραβιέρα του Ντούτση. Ξύλινα αντικείμενα καθημερινής χρήσης και διακοσμητικά θ’ αγοράσετε από τα μαγαζιά που υπάρχουν γύρω από την πλατεία και στον κεντρικό δρόμο.
Κοντινές εκδρομές γύρω απο το Μέτσοβο
Στη σκιά του τουριστικού και πασίγνωστου Μετσόβου βρίσκεται το Ανήλιο, ένα όμορφο μικρό χωριό που κυριολεκτικά ζει σε άλλες εποχές. Από το Μέτσοβο ως το κέντρο του Ανήλιου δεν θα χρειαστεί να διανύσετε περισσότερα από 3 χιλιόμετρα. Ακολουθώντας τον οδικό άξονα και οδηγεί στον νομό Γρεβενών θα προσεγγίσετε την όμορφη Μηλιά, γνωστή για τα εργαστήρια ξυλογλυπτικής και αμέσως μετά το μεγαλοχώρι Κρανιά με τις ταβέρνες και τα ξενοδοχεία του. Η Κρανιά αποτελεί αφετηρία για εξορμήσεις στον εθνικό δρυμό της Βάλια Κάλντα (δρόμοι βατοί μόνο το καλοκαίρι). Επίσης αξίζει μια εκδρομή προς τα χωριά του Ανατολικού Ζαγοριού, Γρεβενίτι, Φλαμπουράρι, Βοβούσα, που προσεγγίζονται από την Εγνατία οδό και αν δεν έχει προηγηθεί χιονόπτωση και από τη τη λίμνη Πηγών Αώου. Η περιοχή είναι φημισμένη για το παραδοσιακά της γεφύρια και την άγρια ορεινή φύση της.
Για τη διαμονή στο Μέτσοβο σας προτείνουμε
«Άρωμα Δρυός», με εντυπωσιακή θεά στα δασωμένα πρανή της Πίνδου, με καλαίσθητους κοινοχρήστους χώρους όπου δεσπόζει το τζάκι, πλούσιο πρωινό με τοπικές πρώτες ύλες και άνετα πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια, το «Άρωμα Δρυός» πραγματικά ξεχωρίζει. Στα συν το πιστοποιητικό “πράσινης” λειτουργίας (green key) που δυστυχώς διαθέτουν ελάχιστα ορεινά ξενοδοχεία, τηλ. 26560 29008.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τζουμέρκα, μαγευτικά Θεοδώριανα
Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑΑπαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975). Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.
Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece
Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece
“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts