Λίμνη Πηγών Αώου – Ανατολικό Ζαγόρι. Οδοιπορικό στη Βόρεια Πίνδο

Ακολουθώντας άγνωστα «ταξιδιωτικά μονοπάτια» με αφετηρία τη Λίμνη Πηγών Αώου και προορισμό τα χωριά του Ανατολικού Ζαγοριού, διασχίζουμε οδικώς τον κορμό της Βόρειας Πίνδου, λίγο πριν τα πέπλα του χιονιού καλύψουν τα ορεινά περάσματα.

Αυτό το οδοιπορικό στη ράχη της Βόρειας Πίνδου δεν θα σου φανεί εύκολο και αυτό θα το καταλάβεις από την πρώτη στιγμή που θα δεις να ξεμακραίνουν και να σβήνουν στο βάθος του ορίζοντα οι γειτονιές του Μετσόβου.

Στην αρχή θα ανιχνεύσεις βήμα – βήμα την υγρή επιφάνεια της τεχνητής λίμνης Πηγών Αώου. Στη συνέχεια  θα παρασυρθείς στο χορό των στροφών που θα σε βάλουν βαθιά στην καρδιά της φύσης του Ανατολικού Ζαγοριού.

Ο αέρας βαθμηδόν θα γίνεται ψυχρότερος φέρνοντας μαζί του την παγωνιά των κορυφογραμμών και τις μυρωδιές των δασών από οξιές και έλατα. Τελικός προορισμός η Βοβούσα, το πιο απόμερο, αλλά και συνάμα ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χωριά του Ζαγοριού που έχει την τύχη να απλώνει τις γειτονιές του πάνω στις βράχυνες όχθες του Αώου ποταμού.

 Στα βοσκοτόπια των Βλάχων

Από το Μέτσοβο ο δρόμος με  ήπιες στροφές θα μας ανεβάσει στο οροπέδιο Πολιτσές.  Μέχρι τα μέσα του 20^ου αιώνα, σε αυτά τα  αλπικά λιβάδια έβοσκαν τα χιλιάδες γιδοπρόβατα των Βλάχων τσελιγκάδων. Από το Μάη έως τα τέλη Οκτώβρη αντιλαλούσαν οι κορφές από τα κυπροκούδουνα, τα σφυρίγματα των βοσκών και τα γαυγίσματα των τσοπανόσκυλων. Το βράδυ, μετά το άρμεγμα άναβαν μεγάλες φωτιές και κάτω από τον έναστρο ουρανό οι πολυάριθμες συντροφιές, τυροκομούσαν το γάλα της ημέρας.

Ένας τρόπος ζωής που χάθηκε

Για αιώνες τούτος ο κύκλος της ζωής ακολουθούσε τα ίδια βήματα για τους σκληροτράχηλους ορεσίβιους κτηνοτρόφους. Βαθμηδόν όμως, οι εποχές άλλαξαν, ο κόσμος της νομαδικής κτηνοτροφίας συρρικνώθηκε, άδειασαν τα χωριά, ερήμωσαν τα βοσκοτόπια, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Εμφύλιος έβαλαν τέλος σ’ έναν τρόπο ζωής που πλέον χάθηκε από τα βουνά της Ευρώπης!

… και εγένετο η λίμνη Πηγών Αώου

 Σήμερα στην τοπιογραφία των ορεινών λιβαδιών που κάποτε υπήρχαν εδώ, κυριαρχεί πλέον η τεχνητή λίμνη των Πηγών Αώου που πλημμύρισε με τα νερά ένα μεγάλο μέρος των πλουσιων βοσκότοπων. Από το Μέτσοβο ως το φράγμα θα πάτε εύκολα και πραγματικά θα απολαύσετε την υπέροχη ορεινή διαδρομή.  Η περιοχή είναι ιδανική για εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως ποδηλασία ή χαλαρή πεζοπορία.

Μέσα από τα βουνά

Ένας ασφάλτινος δρόμος που φεύγει δυτικά από το φράγμα, διατρέχει το πυκνό δάσος και  θα σας φέρει στα χωριά του Ανατ. Ζαγοριού, Φλαμπουράρι και Γρεβενίτι. Προσοχή, η διαδρομή αυτή είναι ιδανική να την ακολουθήσετε αυτήν Φθινόπωρο και αργά την Άνοιξη, καθώς  από τα μέσα το Νοέμβρη τα χιόνια και ο πάγος καθιστούν δύσκολη την οδήγηση. Λίγο πριν φτάσετε στο Γρεβενίτι, θα αιφνιδιασθείτε ευχάριστα από την παρουσία της πανέμορφης λιμνούλας που ξεπροβάλει ανάμεσα στους ευθυτενείς κορμούς των μαύρων πεύκων. Από δω πηγάζει το μικρό ποτάμι Σουρίκα.

Στα χώματα του Βλαχοζάγορου

Βρισκόμαστε πια στα χώματα του Ανατολικού Ζαγοριού,  μιας πολιτισμικής και γεωγραφικής ενότητας που απαρτίζεται από δεκαπέντε περίπου χωριά.  Ανάμεσα τους ξεχωρίζουν το Φλαμπουράρι, το Γρεβενίτι, το Τρίστενο, το Ελατοχώρι, το Μακρινό, ο Καστανώνας, η Δόλιανη και φυσικά η Βοβούσα. Σε αρκετές από αυτές τις ορεινές κοινότητες, μιλούσαν παλαιότερα μαζί με την ελληνική και τη βλάχικη γλώσσα (την μιλούν ακόμη οι γεροντότεροι), γι’ αυτό και στο Ανατολικό Ζαγόρι έχει δοθεί η προσωνυμία «Βλαχοζάγορο».

Ανατολικό Ζαγόρι, πορεία στο χρόνο

Σήμερα τα χωριά αν και διατηρούν πολλά από τα αρχικά παραδοσιακά γνωρίσματα, η αρχιτεκτονική τους δεν χαρακτηρίζεται από ομοιογένεια και συνέχεια καθώς η περιοχή βίωσε την ολοκληρωτική καταστροφή από τα Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής το 1943.  Ακολούθησαν τα ακόμη σκληρότερα χρόνια του Εμφυλίου και η ανέχεια των μεταπολεμικών χρόνων. Η άγνοια, η φτώχεια, η αμέλεια της πολιτείας, οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης με τους βαρείς χειμώνες, δεν βοήθησαν ώστε οι οικισμοί αυτοί να ανοικοδομηθούν σύμφωνα με τις παραδοσιακές φόρμες.

Γρεβενίτι, Φλαμπουράρι, ξεθωριασμένη αρχοντιά

Το Γρεβενίτι είναι ένα από τα  παλιότερα χωριά και στις αρχές του 19^ου αιώνα είχε πάνω από χίλιους κατοίκους και ζωηρή εμπορική κίνηση. Μεγάλο μέρος της οικονομικής του ευμάρειας οφειλόταν στα εμβάσματα που έστελναν οι  εύποροι  Γρεβενίτες έμποροι που διατηρούσαν γραφεία σε όλη τη Βαλκανική και τις πόλεις της Ανατ. Ευρώπης. Από εδώ ο δρόμος συνεχίζει για άλλα 11 χλμ. ως το  Φλαμπουράρι, όπου στην όμορφη πλατεία του διασώζεται σε άριστη κατάσταση ο ναός του Αγ. Νικολάου.

Ανατολικό Ζαγόρι, πανέμορφα χωριά, άγνωστοι προορισμοί

Πραγματοποιώντας μια μεγάλη κυκλική διαδρομή σε ασφάλτινο δρόμο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν  να προσεγγίσουν και τα χωριά Ελατοχώρι, Καστανώνας,  Μακρίνο, Δόλιανη, Τρίστενο που αποτελούν τον κορμό των χωριών του Ανατολικού Ζαγοριού.

Η Μονή Βουτσάς και το όμορφο γεφύρι του Καμπέρ Αγα

Λίγο έξω από το Γρεβενίτι θα δείτε τον ασφάλτινο δρόμο που οδηγεί στη μονή Βουτσάς, (7^ος αι) που σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε από τον Κωνσταντίνο Πωγωνάτο (669-672). Λίγο χαμηλότερα κοντά στο χωριό Μηλιωτάδες αναζητήστε το πανέμορφο πέτρινο γεφύρι του Καμπέρ -Αγά (κτίσμα του 18ου αι), που δρασκελίζει τα κρυστάλλινα νερά του Ζαγορίτικου ποταμού.

Βοβούσα, ο αχός του Αώου

Αν το μικρόβιο της εξερεύνησης έχει φωλιάσει μέσα σας και διψάτε για ασύγκριτες ορεινές εικόνες, τότε μη διστάσετε ούτε στιγμή! Ο δρόμος από το Φλαμπουράρι για τη Βοβούσα σκαρφαλώνει με αλλεπάλληλες στροφές στα κατάφυτα πρανή της Ράχης Ζήνα (υψόμ. 1550). Παντού θα δείτε κελαρυστά ρυάκια που διατρέχουν αρχέγονα δάση και  βουνοκορφές πασπαλισμένες ήδη από τα πρώτα χιόνια. Αν είστε τυχεροί η πορεία σας μπορεί να διασταυρωθεί με κάποιο ζαρκάδι που περνά βιαστικά το δρόμο!

Το θρυλικό γεφύρι της Βοβούσας

H Bοβούσα, το βορειότερο και πιο απόμακρο από τα χωριά του Ανατολικού Ζαγοριού σας καλωσορίζει μ’ ένα μεγάλο πέτρινο τοξωτό γεφύρι που αιωρείται πάνω από τον ορμητικό Αώο από το 1748, συνδέοντας τους δύο μαχαλάδες εκατέρωθεν του ποταμού. Είναι ένα από τα ελάχιστα χωριά στην Ελλάδα, όχι όμως το μοναδικό που έχει ένα γεφύρι μέσα στις γειτονιές του. Το βλάχικο όνομα του χωριού είναι Μπαϊάσσα. Η ονομασία Βοβούσα είναι νεότερη και πάρθηκε από την αρχαία ονομασία του Αώου που ήταν «Βοϊούσας».

Βόρειο Πίνδος, απίστευτη ορεινή φύση

Ο πλούτος της Βοβούσας ήταν πάντα το δάσος της. Πολλοί κάτοικοι ασχολούνταν με την υλοτομία (ξυλοκόποι) και επεξεργασία του ξύλου (πριονάδες), κάποιοι ξεχώρισαν σαν αγωγιάτες και αρκετοί πλούτισαν από το εμπόριο. Σήμερα  η Βοβούσα λόγω της μοναδικής της φύσης και της σπάνιας τοπιογραφίας της, τείνει να μετατραπεί σε κέντρο ήπιων μορφών τουρισμού και εναλλακτικών δραστηριοτήτων.  Από τα πολλά μονοπάτια της περιοχής να αναφέρουμε αυτό που αρχινά από το γεφύρι της Βοβούσας (μονοπάτι Ε6 ) και καταλήγει στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Β. Πίνδου, την περίφημη “Βάλια Κάλντα” (Ζεστή Κοιλάδα).

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πέτρινο Κεντρικό Ζαγόρι

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

«Views Of Greece» travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• Ανατολικό Ζαγόρι
• Βοβούσα
• γεφύρι Καμπέρ Αγά.
• Λίμνη Πηγών Αώου