Μαγικά Πιέρια, Βελβεντό  & Σέρβια

H πορεία χαράζεται ορεινή, ανάμεσα σε βουνοκορφές, χαράδρες, γραφικά χωριά,  βυζαντινά κάστρα και βουερούς καταρράκτες. Μένουμε σε μικρούς ξενώνες, απολαμβάνουμε το φαγητό στις υπέροχες ταβέρνες της περιοχής. Φύγαμε για Κοζάνη πάμε Πιέρια!

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

Αν έρχεσαι από τη βόρεια Ελλάδα, θ’ αφήσεις πίσω σου το υψίπεδο της Κοζάνης όπου δεσπόζουν οι υψικάμινοι της ΔΕΗ και αφού περάσεις την τσιμεντένια γέφυρα  των Σερβίων που δρασκελίζει  την τεχνητή λίμνη Πολύφυτου,  διασχίζεις τους πλούσιους οπωρώνες και βρίσκεσαι στις εξοχές και τις γειτονιές του Βελβενδού.

Αν πάλι ανηφορίζεις από νότο, το ορεινό πέρασμα του Σαραντάπορου θα σε μυήσει στροφή τη στροφή στον βουνίσιο κόσμο των Πιερίων.  Πρώτα θα συναντήσεις τα Σέρβια και μετά από 12 χιλιόμετρα θα δεις την παραδοσιακή  πολίχνη να αραδιάζει  τις γειτονιές της σε ύψος 450 μέτρων σε εκείνο το σημείο που τα Πιέρια όρη γέρνουν μέσα σε μια πανδαισία πράσινου προς τις όχθες της μεγάλης τεχνητής λίμνης Πολύφυτου.

Το Βελβεντό και τα Πιέρια με χάρτη και πυξίδα 

Βρισκόμαστε στο νοτιοανατολικό άκρο του νομού Κοζάνης, εκεί που ο δασωμένος ορεινός όγκος των Πιερίων χωρίζει αυτόν της Πιερίας. Με μια ματιά στον χάρτη, εύκολα θα προσανατολιστούμε από την παρουσία της μακρόστενης τεχνητής λίμνης του Πολυφύτου που δημιουργήθηκε σε σημείο που άλλοτε κυλούσε λεύτερος, ο ποταμός Αλιάκμονας. Εδώ στα κατάφυτα πρανή των Πιερίων βρίσκονται δυο από τις σημαντικότερες  ορεινές κοινότητες του νομού, τα Σέρβια και το Βελβεντό που απέχουν από τη Κοζάνη 27 και 34 χιλιόμετρα αντίστοιχα και μέσω Εγνατίας οδού, μόλις 150 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Στο Βελβεντό υπάρχουν ταβέρνες και μικροί ξενώνες που διευκολύνουν τους επισκέπτες.

Πως ήταν το Βελβεντό τον 18^ο αιώνα

«Δυο λεύγες μετά την πόλη Σέρβια, αν συνεχίσουμε να βαδίζουμε κατά μήκος της δεξιάς όχθης του Αλιάκμονα, θα φτάσουμε στον Βελβενδό, μια κωμόπολη με τετρακόσιες είκοσι οκτώ εστίες, σε απόσταση μισής ώρας από το ποτάμι. Φαίνεται πως οι ουρανοί ευλόγησαν αυτό τον τόπο, και τον προφύλαξαν από την τόση αναρχία. Δίπλα στα καλοκαλλιεργημένα χωράφια, που παράγουν όλα τα γνωστά είδη σιτηρών, ευδοκιμούν αμπέλια, ελιές, κι αναρίθμητα οπωροφόρα δέντρα…». Έτσι περιέγραφε τον τόπο ο Γάλλος διπλωμάτης και περιηγητής Φ. Πουκεβίλ όταν την επισκέφτηκε την άνοιξη του 1806.

 Βελβεντό,  βαριά ιστορία

Το όνομα του οικισμού, δόθηκε κατά την επικρατέστερη άποψη, από ελληνόφωνους λατίνους αποίκους ή από στρατιώτες που κατάγονταν από το σημερινό Benevento της Ιταλίας, σε ανάμνηση του τόπου τους. Πιθανολογείται όμως πως κάποια σχέση υπάρχει με την αρχαία θρακική θεότητα Βένδις –αντίστοιχη της θεάς Άρτεμης– η οποία ήταν προστάτιδα της φύσης και έτρεχε στα δάση ρίχνοντας τα βέλη της. Μπαίνοντας στον Βελβεντό από την πρώτη στιγμή αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για μια νοικοκυρεμένη μεσόγεια πολιτεία που κατάφερε και διατήρησε  αρκετά από τα όμορφα, θεσσαλομακεδονικού ρυθμού αρχοντικά, που κτίσθηκαν τον 18^ο και 19^ο αιώνα.

Τα κυριότερα αξιοθέατα στο Βελβεντό

Ιδιαίτερα αξιόλογες είναι οι άφθονες βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες όπως αυτή του Αγίου Μηνά, (12ος αι), ο Άγιος Νικόλαος (16ος αι), ο Άγιος Γεώργιος (Τσιτσιρίκη) με θαυμάσιες τοιχογραφίες του 13 ου αι. και η περίφημη τρίκλιτη βασιλική της Κοίμησης της Θεοτόκου (αρχές 19ου αι. ). Ίσως δεν είναι καθόλου τυχαίο πως εδώ  στον τουρκοκρατούμενο τότε Βελβεντό, γεννήθηκε ο μεγάλος αρχιτέκτονας Σταμάτης Κλεάνθης (1802-1862),  εμπνευστής του πρώτου πολεοδομικού σχεδίου των Αθηνών που διορίστηκε από τον Καποδίστρια «αρχιτέκτονας της Κυβέρνησης». Οπωσδήποτε θα πρέπει να επισκεφθείτε το πλήρως ανακαινισμένο αρχοντικό «Κώστα», που φιλοξενεί τη συλλογή του Λαογραφικού Μουσείου τηλ.24643 50300.

Η ευλογημένη φύση των Πιερίων

Οι εξοχές γύρω από την κωμόπολη με τους υπέροχους οπωρώνες που δίνουν τα εκλεκτά φρούτα Βελβεντού, τα περιβόλια και τα καταπράσινα αλσύλλια είναι ειδικά αυτή την εποχή ένα πραγματικό χάρμα οφθαλμών. Η τοποθεσία Μετόχι με τα άφθονα πηγαία νερά βρίσκεται λίγο ψηλότερα από το κέντρο του Βελβεντού και αποτελεί προσφιλή τοποθεσία αναψυχής για ντόπιους και επισκέπτες.

Ψηλά στα Πιέρια

Μια ενδιαφέρουσα, σε ασφάλτινο δρόμο διαδρομή, θα σας φέρει από το Βελβεντό  μετά από 8 χλμ. στο ορεινό χωριό Παλαιογράτσανο  (υψ. 900), η πορεία είναι συναρπαστική και χαρίζει εκπληκτική θέα στην λίμνη Πολυφύτου. Στο Παλαιογράτσανο μπορείτε να επισκεφθείτε το μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου. Από το Μετόχι Βελβεντού ξεκινά ένας καλός, αλλά έντονα ανηφορικός ασφαλτοστρωμένος δρόμος που με αλλεπάλληλες φουρκέτες μας ανεβάζει στα ουράνια υψίπεδα των Πιερίων. Στα πρώτα χιλιόμετρα θα απολαύσουμε την υπέροχη θέα προς τον Βελβεντό και τη λίμνη του Πολυφύτου. Μετά από μια αρκετά κουραστική λόγω στροφών διαδρομή 26 χιλιόμετρων από το Βελβεντό, συναντάμε  σε ύψος 1400 μέτρων το Καταφύγι.

Το Καταφύγιο του βουνού

Το χωριό βρίσκεται απλωμένο, σ’ ένα ευρύχωρο οροπέδιο κάτω από την ψηλότερη κορφή των Πιερίων και είναι ο τόπος καταγωγής του διάσημου Ζορμπά, που έγινε γνωστός από το ομώνυμο έργο του Καζαντζάκη. Κτισμένο το 1712 από κατοίκους της Γρίτσανης, το Καταφύγι στα πρώτα του χρόνια συντηρούσε με την υλοτομία των γύρω δασών περίπου 750 οικογένειες. Ολόγυρα από τον οικισμό απλώνονται εκτεταμένα δάση από πεύκα, οξιές και αραιές συστάδες μακεδονίτικων ελάτων που σκαρφαλώνουν σε μεγάλα υψόμετρα και ντύνουν με τις αποχρώσεις του πράσινου τις ομαλές πλαγιές. Από το χωριό ξεκινούν και αρκετά πεζοπορικά μονοπάτια και δασικοί δρόμοι, που οδηγούν στο ορειβατικό καταφύγιο ή σε άλλα σημεία φυσικού ενδιαφέροντος.

Πεζοπορία για όλους

Καταρράκτης «Σκεπασμένος»

Αν και εντοπίζεται σε μικρή απόσταση βορειοανατολικά από το κέντρο της κωμόπολης, βρίσκεται καλά κρυμμένος σε κατάφυτη χαράδρα των Πιερίων, στην έξοδο του ρέματος της Λάφιστας.  Καλαίσθητο μονοπάτι με πεζογέφυρες και ξύλινες κουπαστές θα σας φέρει στο κιόσκι απ’ όπου η θέαση του τριπλού καταρράκτη που πέφτει από ύψος 25 μέτρων είναι εντυπωσιακή.

Στο φαράγγι των Σερβίων

Από το κέντρο της πολίχνης των Σερβίων  θα ανηφορίσετε για το βυζαντινό Κάστρο απ’ όπου μάλιστα θα ατενίσετε την εξαίσια θέα στη λίμνη του Πολυφύτου και στη μεγάλη γέφυρα του Αλιάκμονα. Από τον αρχαιολογικό χώρο, όπου υπάρχει τόπος, θ’ αφήσετε το όχημά σας και θα κατηφορίσετε τον τσιμεντόδρομο που θα σας βγάλει  μετά από λίγα λεπτά στην είσοδο του φαραγγιού. Από όπου ξεκινά το διαμορφωμένο μονοπάτι. Στην πορεία σας θα παρατηρήσετε τα βράχια όπου η υπομονή της φύσης έχει σμιλέψει με τρόπο μοναδικό πυροδοτώντας την ανθρώπινη φαντασία να τα παρομοιάσει με μυθικές ανθρωπόμορφες και ζωόμορφες οντότητες.

Πιέρια κατοικία των Μουσών

Τα Πιέρια όρη αν και δεν διαθέτουν κορφές που εντυπωσιάζουν με το έντονο ανάγλυφό τους, θεωρούνται από τα ομορφότερα ελληνικά βουνά λόγω της πλούσιας βλάστησης αφού είναι από τα πιο δασωμένα της χώρας. Ο επισκέπτης θα συναντήσει εκτεταμένα δάση μαύρης και δασικής πεύκης, κυρίως γύρω από το Βελβεντό και το Καταφύγι, αλλά και πλούσια δάση οξιάς κοντά στη Φτέρη και στο Ελατοχώρι. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως  εδώ στα σκιερά αυτά και αρχέγονα δάση οι αρχαίοι Έλληνες ήθελαν να ζουν οι εννέα καλλίφωνες θυγατέρες του Πιέρου και της Ευίππης γνωστές ως  Πιερίδες μούσες ή Νύμφες.

Ορεινή Ελλάδα, Πιέρια, το περιβάλλον σε κίνδυνο

Βέβαια στη σύγχρονη νεοελληνική πραγματικότητα εδώ συχνάζουν και οι μπουλντόζες που ξεγυμνώνουν πλαγιές και ξεκοιλιάζουν ρέματα και για να γίνουν άχρηστοι ορεινοί δρόμοι, ασυνείδητοι που βάζουν φωτιές για τους δικούς τους σκοτεινούς λογούς, αλλά και κάθε λογής «αναπτυξιόλογοι» που οραματίζονται  στον ορεινό όγκο ένα μεσογειακό Chamonix με πολυτελή  resort, χιονοδρομικά κέντρα και γιγάντιες  ανεμογεννήτριες που θα ταιριάζουν ασορτί με το μοναδικό ορεινό περιβάλλον.!!!

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ.ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τα φημισμένα Μαστοροχώρια στο Βοίο της Κοζάνης

Γιατί να καταστρέφεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

“Views Of Greece”  travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

 

• Βελβεντό
• Γέφυρα Σερβίων
• Καταρράκτης Σκεπασμένο
• Λίμνη Πολυφύτου
• πεζοπορία
• Πιέρια όρη
• Σέρβια