Από τον Άραχθο στα Τζουμέρκα, στο Βουργαρέλι και στα Θεοδώριανα

Θα χαλαρώσετε στα απάνεμα τοπία της τεχνητής λίμνης του Πουρναρίου και θα περιπλανηθείτε στις πλατανοσκέπαστες όχθες του Άραχθου. Όμως τελικά θα σας κερδίσουν τα Τζουμέρκα με τις ανταριασμένες ακρώρειες, τα βουερά ρυάκια και τα χωριά τους να κουρνιάζουν σαν αετοφωλιές στα κράσπεδα της αρχαίας γης των Αθαμανών…

COPYRIGHT PHOTO: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

COPYRIGHT TEXT: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

Εντυπωσιακό, ανόθευτο τοπίο που γοητεύει με τις αντιθέσεις του. Γρήγορα ποτάμια, άγρια φαράγγια, πετρόκτιστα χωριά και φυσικά πάνω από όλα, η λευκή επιβλητική κορμοστασιά των Τζουμέρκων να εποπτεύει με τους βράχινους πύργους της τον τόπο. 

Η περιοχή προσεγγίζεται  το ίδιο εύκολα, τόσο από τα Γιάννενα, όσο κι από την Άρτα, ενώ υπάρχει κι ένας τρίτος δρόμος -έχει ασφαλτοστρωθεί  στο σύνολό του- που συνδέει τα Τρίκαλα με την Άρτα και προσφέρει πρόσβαση στα χωριά των νοτίων Τζουμέρκων και στην τεχνητή λίμνη  του Άραχθου. Επιπλέον ένα αρκετά πλούσιο και δαιδαλώδες ασφάλτινο επαρχιακό οδικό δίκτυο θα οδηγήσει τους ενδιαφερομένους στα πιο απίθανα και δυσπρόσιτα σημεία, σε ιστορικά χωριά, ξεχασμένους οικισμούς και μοναστήρια.

Βουργαρέλι, αγνάντι στη Άρτα 

Ως αφετηρία για τις εξορμήσεις μας σε αυτήν την πλευρά της οροσειράς θα χρησιμοποιήσουμε το Βουργαρέλι, ένα πραγματικό κεφαλοχώρι που ακουμπά τις γειτονιές του στις νοτιοανατολικές πλαγιές των Τζουμέρκων. Η πιο γνωστή ανάβαση σε τούτη την πλευρά του βουνού ξεκινά από την Άρτα, περνά από το φράγμα του Πουρναρίου το οποίο τιθασεύοντας την ορμή του ποταμού του Άραχθου δημιούργησε την ομώνυμη τεχνητή λίμνη και ανηφορίζει τις απόκρημνες πλαγιές.

Το Βουργαρέλι το συναντάμε σε ύψος 750 μέτρων, 55 χλμ. από Άρτα, 87 από Γιάννενα,  και 95 χλμ. από Τρίκαλα, σκαρφαλωμένο στις απόκρημνες πλαγιές των Τζουμέρκων, κυκλωμένο από ένα πυκνό ελατόδασος. Είναι πολύ παλιός οικισμός καθώς αναφέρεται σε ενετικά έγγραφα του 17^ου αιώνα. Το όνομά του πιθανόν να προήλθε από κάποιον Βουργαρέλη που ήταν υλοτόμος στην περιοχή, ή κατά μια άλλη εκδοχή από τον χαρακτηριστικό ήχο του νερού που ακούγεται όταν αναβλύζει από τις απειράριθμες πηγές του χωριού.

Αν και έχουν κτισθεί τα τελευταία χρόνια αρκετές νέες κατασκευές, το Βουργαρέλι  διατηρεί σε γενικές γραμμές, την παραδοσιακή του μορφή. Το ενδιαφέρον τραβά η πλακόστρωτη πλατεία με τα θεόρατα πλατάνια, τις βρύσες και τον επιβλητικό ναό του Αγ, Νικολάου (κτίσθηκε το 1950 στη θέση παλιότερου που κάηκε από τους Ναζί), όπου χτυπά η καρδιά της κοινότητας. Τα εγκαίνια της όμορφης αυτής πλατείας έγιναν το 1905. Γύρω της υπάρχουν μικρομάγαζα, καφενέδες και ψησταριές.

Το Βουργαρέλι φημίζεται για τις  πετρόκτιστες βρύσες του που ξεδιψούν τους επισκέπτες με το παγωμένο νερό των Τζουμέρκων. Μάλιστα η παράδοση λέει πως όποιος ξένος πιει νερό από τις βρύσες του χωριού παντρεύεται και μάλιστα στο Βουργαρέλι! Όσοι ενδιαφερόμενοι σπεύσατε! Κοντά στην πλατεία βρίσκονται τρεις από τις ομορφότερες, οι πολύκρουνες  «Κρυστάλλω», «Αρχόντω» και αυτή του «καπετάν Γιάννη».

Η Κόκκινη εκκλησία 

Ψηλότερα από τα τελευταία σπίτια του χωριού δεσπόζει το μοναστήρι του Αι Γιώργη -προστάτη του χωριού-, φρουριακής μορφής που κτίστηκε το 1360. Αξιόλογες είναι οι τοιχογραφίες του 1714 που κοσμούν το εσωτερικό του καθολικού. Εδώ το Μάη 1821 μαζεύτηκαν οι οπλαρχηγοί Ρούμελης και Ηπείρου υπό τον Γ. Καραϊσκάκη και κήρυξαν την επανάσταση στα Τζουμέρκα με τις ευλογίες του ηγούμενου του μοναστηριού Χριστόφορου.

Στο δρόμο που συνδέει την Άρτα με το Βουργαρέλι, στη θέση Παλιοχώρι, θα δείτε την περίφημη Κόκκινη εκκλησία ή Παναγία Βελλάς, ονομαστή σε όλη την Ήπειρο για την μοναδική αρχιτεκτονική της (κτίσμα του 1281). Είναι δίστηλος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με μία μόνο τρίπλευρη αψίδα και με τριμερή νάρθηκα. Αν δεν είναι ανοικτός ο ναός αναζητήστε το κλειδί στο γειτονικό σπίτι και δείτε από κοντά το αρχιτεκτονικό αυτό κόσμημα της Πίνδου με τις υπέροχες, αλλά ταλαιπωρημένες από το χρόνο αγιογραφίες που χρονολογούνται από το 1295.

Ψηλά στα Τζουμέρκα 

Από Βουργαρέλι θα πάρετε το δρόμο για Τρίκαλα και στα 5 χλμ θα φτάσετε στο χωριό Αθαμάνιο. Ένας αρκετά στενός, ασφάλτινος δρόμος ανηφορίζει με χαρακτηριστικά και συνεχή στριφογυρίσματα στις ανεμοδαρμένες, νότιες πλαγιές των Τζουμέρκων. Στη θέση Σταυρός (1450 υψ.) θ’ ατενίσετε τη θέα στον διάπλατο ορίζοντα. Ένα μεγάλο τμήμα της λεκάνης απορροής του Αχελώου, τα κορφοβούνια της Νότιας Πίνδου και τα Άγραφα ποζάρουν μεγαλόπρεπα σ’ ‘ένα μαγευτικό υπερθέαμα μπροστά στα μάτια σας. Κοιτώντας νότια, το βλέμμα χαμηλώνει μαζί με τους χαώδεις γκρεμούς που οδηγούν το μάτι από ψηλά στην πανοραμική θέαση των βουνοκορφών, κάτω χαμηλά στα μέρη της Άρτας.

Αλπικά Θεοδώριανα 

Στη συνέχεια ο δρόμος σφηνώνεται ανάμεσα στις σάρες των Τζουμέρκων και μαζί του σφίγγεται και η διάθεση, ώσπου μετά από μια στροφή ο ορίζοντας απελευθερώνεται ξανά για ν’ αγκαλιάσει εντέλει, ψηλά σε τούτα εδώ τ’ αγριοτόπια, μια χούφτα κεραμοσκεπές και καμινάδες που καπνίζουν… Η ανακούφιση της ανθρώπινης παρουσίας εδώ στο έλεος του θεού, στη μέση του πουθενά, έρχεται σαν λύτρωση… Καλώς ήλθατε στα Θεοδώριανα (υψομ. 950) ένα υπέροχο χωριό αγκαλιασμένο κυριολεκτικά από τα κορφοβούνια (16 χλμ. από Αθαμάνιο). Τα Θεοδώριανα είναι από τις παλαιότερες ορεινές κοινότητες της Πίνδου. Με το σημερινό τους όνομα αναφέρονται για πρώτη φορά το 1695 σ’ ένα φορολογικό κατάλογο των Ενετών. Η ονομασία του χωριού οφείλεται πιθανόν στην αρχαία Αθαναμανική πόλη της Θεοδωρίας, της οποίας η ακριβής τοποθεσία όπου ήταν κτισμένη, παραμένει ακόμα άγνωστη. Στο κέντρο του οικισμού δεσπόζει η εκκλησία του Αγ. Γεωργίου-ρυθμού Βασιλικής-, κτισμένη το 1880 από Πραμαντιώτες μαστόρους.

Το φυσικό θαύμα της Σούδας

Μόνο προχωρημένη άνοιξη θα συνιστούσαμε να ακολουθήσετε τον μέτριας βατότητας χωματόδρομο που φεύγει βορειοδυτικά από τα Θεοδώριανα  και συνεχίζει προς τον αυχένα των Μελισσουργών. Στα 2 χιλιόμετρα  θα δείτε δεξιά σας  την αρχή του μονοπατιού  από όπου και θα προσεγγίσετε  τον διπλό καταρράκτη  στη θέση Σούδα. Το μονοπάτι έχει καθαριστεί, έχει σηματοδοτηθεί, ενώ στα δύσκολα σημεία υπάρχει σκάλα και κουπαστή.

Περιπλανήσεις στις όχθες της λίμνης του Άραχθου 

Ακολουθώντας τον δρόμο Άρτας-Τρικάλων, αναζητούμε το σημείο όπου ο ποταμός Καλεντίνης κυλά ανάμεσα από μια μικρή καταπράσινη κοιλάδα πριν σμίξει τα καθάρια νερά του με αυτά της λίμνης. Περίπου για 15 χιλιόμετρα οδηγούμε παράλληλα με τις όχθες. Σε κάποια σημεία για να φτάσουμε ως την ακρολιμνιά θα χρειαστεί να περπατήσουμε για λίγα μέτρα. Τελικά όμως  θα διαπιστώσουμε ότι άξιζε τον κόπο η όποια σύντομη ταλαιπωρία. Εδώ στις ανατολικές όχθες της τεχνητής λίμνης υπάρχουν αρκετά μικρά, αλλά γραφικά χωριά που αξίζει να αναζητήσουμε. Βέβαια σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να περιμένουμε υποδομή για διαμονή, ούτε κάποια άλλου είδους εξυπηρέτηση. Η  περιοχή τουριστικά είναι ακόμη ανέγγιχτη και αυτό της προσδίδει τη γοητεία του ανεπιτήδευτου.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ.ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Περήφανος Σμόλικας, ειδικές διαδρομές

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

• mountain
• off road διαδρομές
• village
• Αραχθος
• Βουργαρέλι
• Καταρράκτης
• Τζουμέρκα