Δεν έχουν ψάλτη ούτε παπά… εδώ θα νοιώσεις μοναχός πάνω στη γη, δίπλα σε απόκοσμα βράχια και πυκνόφυτα ελάτια, κάτω από απρόσιτες βουνοκορφές ή μπροστά στο απέραντο γαλάζιο πέλαγος…

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

Φωλιές της Ορθόδοξης πίστης θα συναντήσουμε σε όλη την Ελλάδα ακόμη και στα πιο απίθανα σημεία, κρυμμένες μέσα σε χαράδρες, σκαρφαλωμένες σε δύσβατα όρη και ακροβούνια να κουρνιάζουν σε γκρεμούς, σε ακρωτήρια και απρόσιτες σπηλιές. Σε τούτα τα ερημοτόπια δεν θα δεις στολισμένες εκκλησιές, πιστούς και λαμπροφορεμένους ιερείς, δεν θα ακούσεις τον ήχο της καμπάνας και τη φωνή του ψάλτη.

Παναγιά Οδηγήτρια, στα βράχια της Ανατολικής Μάνης

Παναγιά Οδηγήτρια, στα βράχια της Ανατολικής Μάνης © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Όλα αυτά τα χρόνια των περιηγήσεών μας στην Ελληνική γη, έχουμε συναντήσει πολλά ξεχασμένα ξωκλήσια, ταπεινούς μισοερειπωμένους ναούς και σκήτες όπου πριν από εκατοντάδες χρόνια φιλοξενούσαν μοναχούς και αναχωρητές.

Η θέα στην Μεγάλη Πρέσπα από το σπηλαιώδη ναό της Αγίας Ελεούσας

Η θέα στην Μεγάλη Πρέσπα από τον σπηλαιώδη ναό της Αγίας Ελεούσας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Κάποια από αυτά τα ανθρώπινα κτίσματα αντιπαλεύουν με τη διάβρωση των καιρών, αλλά και τη φθορά του χρόνου. Κάποια άλλα έχουν δεχτεί τη φροντίδα του ανθρώπινου χεριού και διατηρούνται σε καλύτερη κατάσταση.

Γκιώνα, κοντά στο χωριό Συκιά συναντάμε μέσα στο Σπήλαιο το ναό της Ζωοδόχου Πηγής

Γκιώνα, κοντά στο χωριό Συκιά συναντάμε μέσα στο σπήλαιο το ναό της Ζωοδόχου Πηγής © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Μερικές από αυτές τις φωλιές της πίστης θα σας παρουσιάσουμε σε αυτό το Πασχαλινό αφιέρωμα και θα σας προτρέψουμε με την πρώτη ευκαιρία να τις επισκεφθείτε. Η πρόσβαση δεν είναι δύσκολη, μια μικρή ταλαιπωρία σε κάποιο χωματόδρομο, λίγο περπάτημα, μερικά ανηφορικά σκαλιά, θα σε φέρουν μπροστά σε έναν άλλο κόσμο που θαρρείς και ξεπηδά από τα βάθη του χρόνου, έτοιμος να σου αποκαλύψει τις δικές του αλήθειες!

Η ξύλινη σκάλα που οδηγεί στο Παλαιομονάστηρο του Οσίου Λεόντιου

Η ξύλινη σκάλα που οδηγεί στο Παλαιομονάστηρο του Οσίου Λεόντιου © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Πρέσπες, μια Παναγιά με θέα τη λίμνη

 Από το παραλίμνιο χωριό Ψαράδες ξεκινούν τα ταχύπλοα σκάφη που θα σας κάνουν μια μικρή περιήγηση στις σκήτες της Μεγάλης Πρέσπας, εκεί που η ανθρώπινη παρουσία έχει αφήσει τα ίχνη της από τον καιρό του Βυζαντίου. Μετα από ένα σύντομο, αλλά συναρπαστικό ταξίδι στα νερά της λίμνης θα δείτε τις βραχογραφίες, αλλά και στη βυζαντινή εκκλησία της Μεταμόρφωσης, της Ανάληψης και της Παναγιάς Ελεούσας που βρίσκεται κυριολεκτικά κρυμμένη σε μια σπηλιά.

Η Παναγία Ελεούσα στη σπηλιά της Μεγάλης Πρέσπας

Η Παναγία Ελεούσα στη σπηλιά της Μεγάλης Πρέσπας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Ίσως το πιο ενδιαφέρον από όλα αυτά τα ασκηταριά να είναι αυτό της Παναγίας της Ελεούσας. Η σύντομη ανάβαση θα σας φέρει στην μικρή σπηλιά όπου και βρίσκεται το παρεκκλήσι, κτίσμα του 1410. Η θέα από το άνοιγμα της σπηλιάς προς τη λίμνη είναι μεγαλειώδης. Από εδώ τα σύνορα με την Αλβανία απέχουν μόλις 100 μέτρα!

Κύθηρα, στο σπήλαιο της Αγίας Σοφίας

Κύθηρα, στο σπήλαιο της Αγίας Σοφίας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Κύθηρα, σπήλαιο Αγίας Σοφίας Μυλοποτάμου

 Στα Κύθηρα υπάρχουν αρκετά σπήλαια και τρία από αυτά φέρουν το όνομα Αγία Σοφία. Αυτό που θα σας παρουσιάσουμε βρίσκεται στην περιοχή του Μυλοποτάμου και στο εσωτερικό υπάρχει ένας μικρός ναός. Το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας το συναντάμε λίγο μετά το μεσαιωνικό χωριό Μυλοπόταμος και είναι γνωστό από το 18ο αιώνα, αλλά εξερευνήθηκε για πρώτη φορά από τον πατριάρχη της Ελληνικής σπηλαιολογίας Ιωάννη Πετρόχειλο και χαρτογραφήθηκε από τη σύζυγό του Άννα Πετροχείλου.

Κύθηρα, Μυλοπόταμος ο σπηλαιώδης ναός της Αγίας Σοφίας

Κύθηρα, Μυλοπόταμος ο σπηλαιώδης ναός της Αγίας Σοφίας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Στην είσοδο του σπηλαίου υπάρχουν εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες του 13ου αιώνα που σου δημιουργούν την εντύπωση ότι εισέρχεσαι σε ένα βυζαντινό ναό. Πιο μέσα υπάρχει ναΐδριο της Αγίας Σοφίας που κτίσθηκε τον 19ο αιώνα. Μάλιστα λέγεται από τους ντόπιους, ότι η λιμνούλα που υπάρχει εδώ χρησιμοποιούνταν ως κολυμπήθρα του Σιλωάμ για την θεραπεία παιδιών που έπασχαν από διάφορα νοσήματα.

Μάνη, η εκκλησία της Παναγίας Οδηγήτριας

Μάνη, η εκκλησία της Παναγίας Οδηγήτριας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Οδηγήτρια Μάνης, ατενίζοντας την ερημιά και το πέλαγος

Η Λακωνική Μάνη είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες προορισμούς για να περάσει κάποιος τις Πασχαλινές του διακοπές και σίγουρα τα αξιοθέατα είναι πολλά. Αν όμως θελήσετε να δείτε ένα πραγματικά υποβλητικό τοπίο θα πρέπει να αναζητήσετε τον ναό της Παναγίας της Οδηγήτριας, ή Αγήτριας που είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά βυζαντινά ξωκλήσια της Μάνης. Ο ναΐσκος προσεγγίζεται με μονοπάτι από το χωριό Αγία Κυριακή που βρίσκεται κοντά στον Γερολιμένα.

Μάνη, Παναγία Οδηγήτρια, τοιχογραφία στο εσωτερικό του ναού

Μάνη, Παναγία Οδηγήτρια, τοιχογραφία στο εσωτερικό του ναού © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Η σύντομη πεζοπορική διαδρομή δεν ξεπερνά τα 20 λεπτά. Η εκκλησιά είναι κρυμμένη πίσω από απόκρημνο βράχο, σε σημείο με ανυπέρβλητη θέα στο ακρωτήρι Τηγάνι και στους γκρεμούς του Μεζαλίμονα. Ο ναός του 13ου αιώνα είναι βυζαντινός, σταυροειδής με τρούλο και κυριολεκτικά μοιάζει να είναι κολλημένος σαν πεταλίδα πάνω στον κοκκινωπό βράχο.

Η σκήτη του Οσιου Λεόντιου στην ορεινή Αιγιάλεια

Η σκήτη του Οσιου Λεόντιου στην ορεινή Αιγιάλεια © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Ορεινή Αχαΐα, σκήτη Όσιου Λεόντιου, μια φωλιά στον γκρεμό

Εγκλωβισμένο ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του Κλωκού και του Μπαρμπά, στη λεκάνη απορροής του ποταμού Σελινούντα συναντάμε την εντυπωσιακή «αετοφωλιά» της μονής Ταξιαρχών (Παλαιομονάστηρο) που ιδρύθηκε από τον Όσιο Λεόντιο το 1430. Σήμερα εκτός από μέρος των τειχών, τις σκήτες και τον ναό του Αρχάγγελου Μιχαήλ με τις θαυμάσιες αγιογραφίες, δεν σώζεται τίποτα άλλο. Χαμηλότερα σε πιο βατό τόπο, κοντά στο ποτάμι του Σελινούντα ξεχωρίζει το νέο μοναστήρι που κτίσθηκε τον 17ο αιώνα.

Στο εσωτερικό της σκήτης του Οσίου Λεόντιου στο Αίγιο

Στο εσωτερικό της σκήτης του Οσίου Λεόντιου στο Αίγιο © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Η πρόσβαση στο Παλαιομονάστηρο και στη μονή Ταξιαρχών είναι εύκολη και γίνεται με ασφάλτινο δρόμο που ξεκινά από το παραλιακό Αίγιο (13 χλμ). Το καθολικό της παλαιάς μονής που κοσμείται από θαυμάσιες αγιογραφίες. Προσοχή χρειάζεται η περιήγηση στον χώρο, καθώς τα σκαλοπάτια είναι απότομα, οι εγκαταστάσεις φθαρμένες ενώ παρατηρούνται και κατολισθήσεις.

Η Παλαιά Μονή Φιλοσόφου στο φαράγγι του Λούσιου

Η Παλαιά Μονή Φιλοσόφου στο φαράγγι του Λούσιου © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Αρκαδία, Παλαιά μονή Φιλοσόφου, ένα με τον βράχο

Η Νέα Μονή Φιλοσόφου -κοντά στη Δημητσάνα-  κρέμεται πάνω απ’ το φαράγγι του Λούσιου και μοιάζει κυριολεκτικά με «μπαλκόνι» στην αρκαδική φύση. Από εδώ ξεκινά το απότομο μονοπάτι που οδηγεί στην Παλαιά Μονή Φιλοσόφου. Το μοναστήρι αν και είναι ακατοίκητο εντυπωσιάζει με τη θέση του και τη λιτή φρουριακή του δομή. Ιδρύθηκε το 963 από τον σύμβουλο του Νικηφόρου Φωκά, Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, το επονομαζόμενο «φιλόσοφο»-απ’ αυτόν προήλθε το όνομα της μονής-.

Μαίναλο, Παλαιά Μονή Φιλοσόφου, ένα με τον βράχο

Μαίναλο, Παλαιά Μονή Φιλοσόφου, ένα με τον βράχο © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Το καθολικό της είναι ναός τετράστυλος σταυροειδής με οκτάπλευρο τρούλο αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και κτίστηκε επί Φραγκοκρατίας. Κατά την τουρκοκρατία το μοναστήρι υπήρξε θρησκευτικός και εκπαιδευτικός φάρος ολόκληρου του Μοριά, ενώ αργότερα μετεξελίχθηκε σε σημαντική σχολή, η οποία στα μέσα του 18ου αιώνα μεταφέρθηκε στη Νέα Μονή και μετέπειτα στη Δημητσάνα.

Γκιώνα, ο ναός του Αγίου Δημητρίου

Γκιώνα, ο ναός του Αγίου Δημητρίου © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Γκιώνα,  Ζωοδόχος Πηγή και Άγιος Δημήτριος

Στα ριζά του Ασέληνου όρους των αρχαίων Ελλήνων που σήμερα ξέρουμε ως Γκιώνα, κοντά στο χωριό Συκιά και επάνω από τη χαράδρα Λαζόρεμα, σε υψόμετρο 980 , θα δούμε τον σπηλαιώδη ναό της Ζωοδόχου Πηγής και του Αγίου Δημητρίου. Το σπήλαιο της Ζωοδόχου Πηγής είναι μεγαλύτερο,  ενώ πίσω από το ιερό του ναίδριου (πιθανόν κτίσμα του 19ου αιώνα) που είναι κτισμένο στην άκρη του σπηλαίου, σχηματίζεται μια μικρή λίμνη. Το τοπίο ολόγυρα άγριο και υποβλητικό θα σε εντυπωσιάσει, ιδίως την άνοιξη που ο τόπος έχει ανθήσει, ενώ τα χιόνια επιμένουν στις κορφές της Γκιώνας.

Το εκκλησάκι της Παναγίας, επάνω από το φαράγγι της Νέδας

Το εκκλησάκι της Παναγίας, επάνω από το φαράγγι της Νέδας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

Η Παναγία της Νέδας

Στα όρια των νομών Ηλείας και Μεσσηνίας κυλά το ποτάμι της Νέδας, γνωστό για το σκιερό του φαράγγι και τους μικρούς αλλά εντυπωσιακούς καταρράκτες του. Το σύντομο μονοπάτι που το διατρέχει αφού περάσει από τον μικρό και τον μεγαλύτερο καταρράκτη καταλήγει σε αδιέξοδο. Εδώ, στη θέση «Στόμιο», κολλημένο επάνω στο βράχο και κυριολεκτικά κτισμένο πάνω από το χάσμα του φαραγγιού, συναντάμε το μικροσκοπικό εκκλησάκι, αφιερωμένο στην Παναγία, ενώ χαμηλότερα ακούμε το ποτάμι της Νέδας να σκορπά με δύναμη τα νερά του πριν εγκλωβιστεί στο στενό πέρασμα της χαράδρας. Λίγο ψηλότερα υπάρχει μια εσοχή στον βράχο όπου σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας.

Μεγάλη Πρέσπα, ανηφορίζοντας προς την σκήτη της Αγίας Ελεούσας

Μεγάλη Πρέσπα, ανηφορίζοντας προς την σκήτη της Αγίας Ελεούσας © Theo Athanasiadis/Views of Greece

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πάσχα σε μοναστήρια κάστρα των Ελληνικών βουνών 

ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ-ΚΑΣΤΡΑ.Πίνδος-μονή-Κηπίνας

Πίνδος, η μονή Κηπίνας photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.