Ευρυτανία, ονειρεμένο οδοιπορικό στα χωριά της Ποταμιάς

Σε μια από τις πιο όμορφες ορεινές κοιλάδες της Ελλάδας ανακαλύπτουμε τη γοητεία της ατίθασης Ευρυτανικής γης, γνωρίζουμε  ζεστούς  ανθρώπους, ζούμε δυνατές συγκινήσεις σε επιβλητικά βουνά, βαθύσκιωτα δάση και γρήγορα ποτάμια …

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

Οι ορεινοί όγκοι  της Καλιακούδας και της Χελιδόνας παραμερίζουν το ανάστημά τους δίνοντας τόπο στον ποταμό Καρπενησιώτη να κυλήσει τα νερά του. Αυτήν την προαιώνια καλοσύνη των βουνών εκμεταλλεύτηκαν οι άνθρωποι και έστησαν εδώ, κάτω από τις «φτερούγες» των βουνών, τα χωριά τους.

Η διαδρομή από το Καρπενήσι ως τον Προυσό ξεδιπλώνεται πλάι στην κατάφυτη κοίτη του ποταμού Καρπενησιώτη, μέσα σε μια πανδαισία της ορεινής φύσης, όπου το βλέμμα χορταίνει κορυφογραμμές, τρεχούμενα νερά και έλατα. Σε όλα τα χωριά αλλά και κατά μήκος της ακροποταμιάς υπάρχουν εξαιρετικές υποδομές για διαμονή και φαγητό.

Με σύντομες παρακάμψεις από την αρχική σας πορεία μπορείτε να επισκεφθείτε γνωστά ορεινά θέρετρα, μα και ξεχασμένους από θεό και ανθρώπους, οικισμούς. Συνολικά ακολουθώντας την προτεινόμενη διαδρομή από Καρπενήσι μέχρι Προυσό θα διανύσετε 45 χιλιόμετρα όλα σε άσφαλτο.

Παράλληλα με την κοίτη του Καρπενησιώτη ποταμού

Αφού περάσουμε τη διασταύρωση για το χωριό Κορυσχάδες με το οποίο έχουμε ασχοληθεί εκτενώς σε παλαιότερα άρθρα μας, απολαμβάνουμε τα ήπια και κατάφυτα τοπία που αναπτύσσονται γύρω από την κοίτη του ποταμού Καρπενησιώτη.  Στο 17ο χλμ. του άξονα Καρπενησιού – Προυσού  συναντάμε τη διασταύρωση που οδηγεί στα χωριά Νέο Μικρό Χωριό, Μεγάλο Χωριό και Παλιό Μικρό Χωριό.

Ιστορικό Μεγάλο Χωριό

Το Μεγάλο Χωριό γνωστό στους Ευρυτάνες και σαν “το Τρανό Χωριό”, μαζί με τον παραποτάμιο συνοικισμό  Γαύρος ακουμπά τις γειτονιές του σε ύψος 750 μέτρων σε ελατοσκέπαστη πλαγιά του βουνού Καλιακούδα. Οργανωμένο τουριστικό θέρετρο απ’ τα παλαιότερα της Ευρυτανίας, το Μεγάλο Χωριό συνδυάζει υπέροχα τη αυθεντική ατμόσφαιρα μιας ορεινής κοινότητας με τις φυσικές ομορφιές. Οπωσδήποτε θα επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο, αλλά και την ιδιωτική Λαογραφική Συλλογή του παπά Κώστα Λαμπαδάρη.

Μικρό Χωριό, μέσα στα έλατα

Αντικριστά από το Μεγάλο Χωριό, σχεδόν πάνω στο δρόμο Καρπενησίου – Προυσού βρίσκεται ο νεοσύστατος οικισμός του Νέου Μικρού Χωριού που δημιουργήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν οι κατολισθήσεις που έγιναν το 1963 κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του ιστορικού παλιού Μικρού Χωριού. Λίγο ψηλότερα συναντάμε το Παλιό Μικρό Χωριό με τα παραδοσιακά του σπίτια που γλύτωσαν την καταστροφή. Μια πολύ ευχάριστη διαδρομή που γίνεται με τα πόδια ξεκινάει από την πλατεία του Μικρού Χωριού και καταλήγει στο ξωκλήσι του Αγίου Σώστη από όπου θα  απολαύσετε την καλύτερη θέα στη χαράδρα του Καρπενησιώτη.

Ήρωες… άπαρτα βουνά

Σε τούτα τα χώματα οι ήρωες του ‘21 συναντούν τους αντάρτες του ΕΛΑΣ! Εδώ τον Αύγουστο του 1823 στη λεγόμενη  «Βρωμόβρυση» γνωστή σήμερα ως «Βρύση του Μ. Μπότσαρη» οι σύντροφοι Μπότσαρη έπλυναν τις πληγές του θανάσιμα λαβωμένου καπετάνιου μετά τη νικηφόρα μάχη του Καρπενησιού. Στις 18 Δεκέμβρη του 1942 ο Άρης Βελουχιώτης με τους αντάρτες του αντιμετώπισε τάγμα 2000 Ιταλών. Η σύγκρουση αυτή θεωρείται ως η πρώτη σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη οργανωμένη από αντάρτικη ομάδα μάχη σώμα με σώμα, ενάντια στις δυνάμεις του Άξονα.

Βουτύρο, ένα υπέροχο ησυχαστήριο

Εύκολα με σύντομες παρακάμψεις από τον δρόμο Καρπενησίου – Προυσού, θα επισκεφθείτε τα χωριά Βούτυρο, Νόστιμο, Το Βουτύρο θα σας καλωσορίσει με μια νοικοκυρεμένη λιθόστρωτη πλατεία, παραδοσιακές ταβέρνες και καλαίσθητους ξενώνες. Στο κέντρο του οικισμού δεσπόζει ο μεγαλοπρεπής ναός της Αγίας Παρασκευής (κτίσμα 1926). Από την πλατεία του χωριού εδώ ένας ευχάριστος περίπατος μέσα από ευθυτενή έλατα θα σας φέρει μετά από 1200 μετρά ανηφορικής πορείας   στην εκκλησούλα του Αϊ Γιάννη (υψόμετρο 1000) από   όπου θα απολαύσετε την υπέροχη θέα σε όλο σχεδόν το μήκος της κοιλάδας του ποταμού Καρπενησιώτη.

Θρυλικό Κλαυσί

Το χωριό Κλαυσί απέχει από το Καρπενήσι 9 χιλιόμετρα και προσεγγίζεται με σύντομη παράκαμψη από το δρόμο Καρπενησίου  – Προυσού. Η προέλευση του περίεργου αυτού ονόματος, εξηγεί η τοπική παράδοση, οφείλεται στο ασταμάτητο κλάμα των διασωθέντων μετά από επιδρομή των Γαλατών στον Ελλαδικό χώρο το 279 π.Χ, όπου κατέσφαξαν τους περισσοτέρους κατοίκους. Εδώ αξίζει να επισκεφθείτε την παλαιοχριστιανική Βασιλική που ήταν αφιερωμένη στο Άγιο Λεωνίδη με το  αξιόλογο δάπεδο και το θαυμάσιο ψηφιδωτό του 6^ου αιώνα.

Άγρια ομορφιά στο φαράγγι του Καρπενησιώτη

Μετά το Μεγάλο Χωριό το Ευρυτανικό τοπίο δείχνει όλη την επιβλητική ομορφιά του. Βράχια, αφρισμένα νερά, γιναντόκορμα πλατάνια, ευθυτενή έλατα, χιονισμένα ακροβούνια, γκρεμοί και βράχια που ισορροπούν στο κενό καλύπτουν κάθε σημείο του ορεινού κάδρου. Αξίζει μια στάση στη θέση «Κλειδί» όπου από το ξύλινο παρατηρητήριο θα εποπτεύσετε όλη την μεγαλοπρέπεια του τοπίου. Αμέσως μετά ο ποταμός Καρπενησιώτης σμίγει στη θέση «Διπόταμα» με τον Κρικελοπόταμο. Το νέο ποτάμι ονομάζεται Τρικεριώτης και φεύγει προς το νότο για την προκαθορισμένη συνάντησή του με την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών, διασχίζοντας μια απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς, κοιλάδα.

Μονή Προυσού, πανελλήνιο προσκύνημα

Επόμενη στάση το χωριό Προυσός που πλέον είναι γνωστό στο πανελλήνιο από η μονή της Παναγιάς Προυσιώτισσας (31 χιλιόμετρα από Καρπενήσι). Το μοναστήρι θαρρείς και είναι γαντζωμένο σε μία κόχη του  φαραγγιού κάτω από επιβλητικά βράχια και δύσβατα περάσματα που εποπτεύουν οι δυο πέτρινοι  πύργοι που έκτισε ο Καραϊσκάκης για να προστατεύσει το χώρο της μονής. Το καθολικό της χτίστηκε μέσα στην ιερή  σπηλιά  που  βρέθηκε   η εικόνα της Παναγιάς, έργο όπως πιστεύεται του Ευαγγελιστή  Λουκά. Η περιπέτεια της εικόνας ξεκινά από τα χρόνια  της  εικονομαχίας, όταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Θεόφιλος  (829-842).  Τότε ήταν που η εικόνα βρέθηκε εδώ στα Ευρυτανικά βουνά  από  την   Προύσα  της Μικράς Ασίας και σύμφωνα με  την   παράδοση παρουσιάστηκε στους  βοσκούς  της  περιοχής με τρόπο θαυματουργό.   Αξίζει   να αναφέρουμε ότι το ασημένιο κάλυμμά της ήταν δώρο του  Γ. Καραϊσκάκη. Τον Αύγουστο του 1944 οι Γερμανοί πυρπόλησαν το μοναστήρι  επειδή ήταν κρησφύγετο των  ανταρτών.

Ανακαλύψτε τη Μαύρη Σπηλιά και το Μικρό Πανταβρέχει

Από τον Προυσό ακολουθώντας ευδιάκριτο μονοπάτι θα  προσεγγίσετε την Μαύρη Σπηλιά που κρύβεται σε μοναδικής ομορφιάς φυσική χαράδρα με τρεχούμενα νερά και καταρράκτες (πορεία 25 λεπτά). Στη σπηλιά αυτή εύρισκαν καταφύγιο επί Τουρκοκρατίας τα γυναικόπαιδα.  Μόλις 4 χιλιόμετρα από τον Προυσό (ασφαλτινος δρόμος) θα βρούμε το μικρό και άγνωστο στους περισσότερους χωριό Τόρνος, εγκλωβισμένο ανάμεσα σε βρόχινες εξάρσεις και χαραδρώσεις. Από εδώ αφού επισκεφθείτε τη εκκλησία της Αγίας. Τριάδας, ακολουθώντας  σημαδεμένα μονοπάτια, θα προσεγγίσετε το πέτρινο γεφύρι, τους καταρράκτες,  τη Μεγάλη Βρύση και την ονειρεμένη τοποθεσία του Μικρού Πανταβρέχει.

Προτεινόμενες διαδρομές,  μόνο για 4χ4

Οι προτεινόμενες διαδρομές σε χώμα σκαρφαλώνουν σε μεγάλα υψόμετρα, διασχίζοντας πολλές φορές εξαιρετικά δύσβατες περιοχές. Η καλύτερη  εποχή για περιηγήσεις χωρίς δυσάρεστα απρόοπτα είναι περίπου ως τα μέσα του Νοέμβρη και μετά πάλι το Μάιο. Βέβαια πάντα θα ήταν φρόνιμο να υπάρχει κάποιος στη συντροφιά που να γνωρίζει τα κατατόπια. Φυσικά σε κάθε περίπτωση η συναίνεση και η απλή λογική αποτρέπουν από άσκοπες περιπέτειες.

Κορυσχάδες – Μονή Κουμασίων – Βούτυρο- Νόστιμο (14 χλμ.)

Από το παραδοσιακό χωριό  των Κορυσχάδων ακολουθούμε το χωματόδρομο που οδηγεί μετά από 4 χιλιόμετρα στη μονή Κουμασίων. Χίλια μέτρα μετά τη μονή βγαίνουμε σε διασταύρωση. Ο δρόμος αριστερά οδηγεί στο χωριό Βουτύρο, ενώ αν πάμε δεξιά θα συνεχίσουμε διασχίζοντας υπέροχη ορεινή φύση, για το χωριό Νόστιμο (6 χλμ.), όπου πατάμε και πάλι άσφαλτο.

Μεγάλο Χωριό – Ανιάδα (16 χλμ.)

Από το κέντρο του Μεγάλου Χωριού ανηφορίζουμε το  δρόμο που σέρνεται ανάμεσα στο πυκνό ελατόδασος. Στα 9 χιλιόμετρα βγαίνουμε στον αυχένα Λακκώματα (υψόμ. 1400). Στα Λακκώματα τον Αυγούστο του 1823, έγινε μεγάλη μάχη  ανάμεσα στους Τούρκους & τους Σουλιώτες οπλαρχηγούς Μποτσαραίους και Τζαβελλαίους. Σε τούτο το σημείο που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον κώνο της ψηλότερης κορφής, ο δρόμος διακλαδίζεται. Θα ακολουθήσετε το παρακλάδι  που τραβά βόρεια και βγαίνει στην Ανιάδα (7 χλμ. ) μετά από μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδρομή μέσα από δάσος στον πυρήνα του θαυμαστού ορεινού συμπλέγματος της Καλιακούδας.

Καγιάκ και ράφτινγκ

Στον ποταμό Καρπενησιώτη αλλά και στον πανέμορφο Τρικεριώτη θα κάνετε καγιάκ και ράφτινγκ. Απευθυνθείτε σε κάποια από τις εταιρίες που έχουν την έδρα τους στην περιοχή και θα ζήσετε αλησμόνητες στιγμές γεμάτες αδρεναλίνη. Για εναλλακτικές και υπαίθριες δραστηριότητες  https://active.com.gr/

Best tips

Στο Μεγάλο χωριό θα δοκιμάσετε το καλύτερο γαλακτομπούρεκο της ζωής σας στο όμορφο μαγαζί του Καρβέλλη. Από το Αλλαντοποιείο Στρεμμένου στο Προυσό θα αγοράσετε τα πιο εκλεκτά αλλαντικά Φυσικής Ωρίμασης, χωρίς χημικά πρόσθετα.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Λίμνη Σμοκόβου και Ρεντίνα, στο ίσκιο των κορφών

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• 4χ4
• Ευρυτανία
• Μεγάλο Χωριό
• μονή Προυσού
• ποταμός Καρπενησιώτης
• υπαίθριες δραστηριότητες