Ευρυτανία,  τα πετρογέφυρα και οι θρύλοι τους

Πέντε από τα ομορφότερα παραδοσιακά γεφύρια της Ευρυτανίας, άρρηκτα δεμένα με την λαϊκή παράδοση, αλλά και την ψυχή αυτού του ορεινού  και ατίθασου τόπου.

Αφρισμένα ποτάμια, βαθιές χαράδρες, ατίθασοι χείμαρροι ήταν μερικά από τα εμπόδια που έπρεπε να υπερνικηθούν για να μπορούν τα απομονωμένα ορεινά χωριά της Ευρυτανίας να επικοινωνούν μεταξύ τους, αλλά και με τον «έξω κόσμο». Ένα πολύπλοκο σύστημα μουλαρόδρομων που απλωνόταν σαν δίχτυ πάνω στις βουνοπλαγιές, δρασκέλιζε κορυφογραμμές και διαπερνούσε σκοτεινά δάση προκειμένου να ενώσει τους κατοίκους. Όπου περνούσαν ορμητικά ποτάμια, οι εφευρετικοί ορεσίβιοι έκτιζαν πέτρινα γεφύρια.

Τα περισσότερα γεφύρια της Ρούμελης 

Στην Ευρυτανία υπολογίζεται πως υπήρχαν περίπου ογδόντα παραδοσιακά γεφύρια κτισμένα από τον 15^ο έως και τον 19^ο αιώνα. Πολλά από αυτά παρασύρθηκαν από τα νερά των ποταμών, κάποια ανατινάχθηκαν στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, άλλα στον Εμφύλιο και όσα απέμειναν πέρασαν σε αχρηστία. Μερικά από αυτά διατηρούνται ακόμα σε καλή κατάσταση, κάποια άλλα έχουν υποστεί σημαντικές φθορές και μοιραία θα καταστραφούν αν η πολιτεία δεν επιμεληθεί τη συντήρησή τους.

Το γεφύρι της Βίνιανης και οι προστάτες του

Ξεκινώντας από το Καρπενήσι με κατεύθυνση το Αγρίνιο, στριφογυρνάμε σε δρόμο με πολλές στροφές που κουλουριάζεται στα χαμηλά διαζώματα. Αφού περάσουμε τη σιδερένια γέφυρα του ποταμού Μέγδοβα στη θέση Παρκιό, ανηφορίζουμε για Βίνιανη. Λίγο πριν τη διασταύρωση που θα μας φέρει στο χωριό, βλέπουμε δεξιά στενό χωματόδρομο που καταλήγει στην κοίτη του πόταμου Μέγδοβα (2,5 χλμ.), όπου δεσπόζει το πιο κοψό ίσως γεφύρι των Ευρυτανικών βουνών.

Για αιώνες και μέχρι την κατασκευή της σιδερένιας γέφυρας, αυτό το πετρογέφυρο κτισμένο σε υψόμετρο 550, ήταν το μοναδικό πέρασμα του ποταμού. Χρονολογείται πιθανόν τον 17^ο αιώνα, έχει ύψος τόξου 18 μέτρα και μήκος κοντά στα 35 μέτρα. Εδώ ο θρύλος ζωντάνεψε ένα στοιχειωμένο μελίσσι. Όταν το πέρασμα του γεφυριού ήταν επικίνδυνο, ένα σμήνος μελισσών δεν άφηνε τους οδοιπόρους να το διαβούν βουίζοντας πάνω από τα κεφάλια τους! Μάλιστα τη νύχτα, όταν ο Μέγδοβας κατέβαζε πολύ νερό, τη θέση του προστάτη των πεζοπόρων αναλάμβαναν αμέτρητες νυχτερίδες!

Αγραφιώτης, το «πνιγμένο γεφύρι του Μανόλη»

Κοντά στον οικισμό Φτερόλακα  (8χλμ. δυτικά από την Δυτική Φραγκίστα), σε σημείο όπου ο ποταμός Αγραφιώτης σμίγει με τα νερά της τεχνητής λίμνης των Κρεμαστών, το 1659 κτίστηκε από τον Ηπειρώτη πρωτομάστορα Μανώλη Χρυσιώτη ένα γεφύρι που έμεινε γνωστό στους ντόπιους ως το «γεφύρι του Μανόλη». Πρόκειται για ένα μονότοξο οικοδόμημα με άνοιγμα τόξου 20 και ύψος 15 μέτρων. Σύμφωνα με την παράδοση καθώς το γεφύρι δεν στέριωνε, ο πρωτομάστορας κινδύνευσε όχι μόνο να μην πληρωθεί, αλλά και να χάσει τη ζωή του. Η συμφωνία με τον άρχοντα του Αγγελόκαστρου που ήταν ο χορηγός του έργου, ήταν σαφής: «ο χρόνος αν παραδιαβή και δεν το θεμελιώσης, με τώμορφο κεφάλι σου το τάμμα θα πλερώσης…».

Η αγαπημένη του Μανόλη (λέγεται ότι ήταν η αρχοντοπούλα του Αγγελόκαστρου και κόρη του χρηματοδότη) έπεσε στα νερά του ποταμού και πνίγηκε προκειμένου να μην κινδυνέψει ο αγαπημένος της, αφού σύμφωνα με τις δοξασίες της εποχής, μόνο τότε το γεφύρι θα στέριωνε. Ο Μανόλης όμως δεν άντεξε τον χαμό της καλής του και όταν το έργο τέλειωσε, έδωσε τέλος στη ζωή του πέφτοντας κι αυτός στο ποτάμι. Ο θρύλος αυτός έχει και άλλες παραλλαγές, ωστόσο όλες συγκλίνουν στην ανθρωποθυσία προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο! Σήμερα όταν φουσκώνει η τεχνητή λίμνη, το γεφύρι πνίγεται στα νερά της και εμφανίζεται πάλι το Φθινόπωρο. Έτσι, οι ντόπιοι το ονόμασαν «το πνιγμένο γεφύρι του Μανόλη». Κάθε χρόνο η φθορά του είναι όλο και μεγαλύτερη και μάλλον είναι ζήτημα χρόνου η κατάρρευσή του.

Άγραφα, το νεραϊδοπαρμένο πετρογέφυρο

Το χωριό Άγραφα απέχει από το Καρπενήσι 70 χιλιόμετρα και είναι από τα πιο όμορφα του νομού. Πριν αρχίσουμε να στριφογυρίζουμε τον τσιμεντένιο δρόμο που θα μας φέρει στο κέντρο του οικισμού, βλέπουμε στα δεξιά μας, κρυμμένο μέσα σε πυκνόφυτο πλατανόδασος, το μονότοξο Πετρογέφυρο των Αγράφων να ενώνει τις όχθες του ρέματος Μπαρτσιά. Οι παλιοί πίστευαν πως εδώ τα βράδια έβγαιναν νεράιδες και στοιχειά και ξελόγιαζαν τους περαστικούς. Ακόμη και σήμερα μεταξύ σοβαρού και αστείου οι Αγραφιώτες θα σου πουν πως αν περάσεις νύχτα θα ακούσεις τις φωνές τους. Η πίστη των ανθρώπων στην ύπαρξη αυτών των ξωτικών πλασμάτων σε όλη την ορεινή Ελλάδα ήταν τόσο βαθιά ριζωμένη μέσα τους, που όταν θα έπρεπε να περάσει μια γαμήλια πομπή από κάποιο γεφύρι, οι μουσικοί σταματούσαν να παίζουν τα όργανα για να μην ενοχληθούν τα στοιχειά ενώ ο γαμπρός με τη νύφη κατέβαιναν από το άλογο. Το Πετρογέφυρο μαζί με το γεφύρι του Μανόλη εξυπηρετούσε τον κυριότερο μουλαρόδρομο που συνέδεε την περιοχή των Άγραφων με το Αγρίνιο και το Καρπενήσι. Το μήκος του είναι σχεδόν 28 μέτρα, το ύψος της καμάρας είναι 10 και το άνοιγμά 23 μέτρα, ενώ πιθανολογείται ότι είναι κτίσμα του 17^ου αιώνα.

Τα γεφύρια των Μεγάλων  Βραγγιαννών

Στο χωματόδρομο που συνδέει τα Αγραφιώτικα χωριά Μεγάλα Βραγγιανά και  Τρίδεντρο,  σε παραπόταμο του ποταμού Αγραφιώτη συναντάμε δυο ακόμη γεφύρια της Ευρυτανίας κυριολεκτικά αφημένα  στην τύχη τους.  Το ένα το μικρότερο που περνά από πάνω του ο δρόμος είναι το Κακού και το άλλο το μεγαλύτερο το γεφύρι στο Δέντρο η απλά το γεφύρι των Βραγγιανών. Στοιχεία για το ποτέ κτισθήκαν δεν υπάρχουν όμως σύμφωνα με χαραγμένα αρχικά ξέρουμε ότι συντηρήθηκαν το 1959. Το γεφύρι στο Δέντρο έχει μήκος 22 μετρά και μέγιστο ύψος 8,60 μέτρα.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Τα Φιδάκια Ευρυτανίας, το πιο παραδοσιακό χωριό του νομού

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

 

• bridge
• greek
• stone
• Βίνιανη
• γεφύρι Μανόλη
• Ευρυτανία
• πέτρινα γεφύρια