Λακωνικός κόλπος, Πούντα. Οι λιμνούλες,  οι αμμόλοφοι  και  η βυθισμένη πολιτεία στο Παυλοπέτρι

Σε μια από τις πιο όμορφες, αλλά και όχι ιδιαίτερα γνωστές γωνιές της Μοραΐτικης γης, στο σημείο όπου τα νερά του Λακωνικού κόλπου αγκαλιάζουν τις ακτές και το αντικρινό νησάκι της Ελαφονήσου, υπάρχει ένα μικρό, παραδεισένιο, υγροτοπικό σύστημα με τροπικές αμμουδιές που αξίζει να εξερευνήσεις.

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

Κάθε καλοκαίρι στο μικρό λιμάνι της Πούντας όπου δένουν τα φέρυ μπωτ για  Ελαφόνησο σχηματίζονται ουρές από δεκάδες αυτοκίνητα που περιμένουν να περάσουν απέναντι.  Ελάχιστοι από τους επισκέπτες αυτούς θα αφιερώσουν λίγο από τον χρόνο τους για να γνωρίσουν ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της Πελοποννήσου και όχι μόνο…

Αμμόλοφοι, αλμυρές ρηχές λίμνες,  θαλασσινά κέδρα και δεκάδες ακόμη χλωριδικά είδη που απλώνονται κατά μήκος της ακτογραμμής, ακουμπούν σχεδόν επάνω στη θάλασσα του Λακωνικού κόλπου. Ελάχιστα μακριά από την ακτή μια μυστηριώδης  αρχαία βυθισμένη πολιτεία, ορατή ακόμη και με απλή μάσκα, έρχεται να συμπληρώσει το μαγευτικό  παζλ!

Που βρίσκεται και πως θα πάμε στην Πούντα

Μα ας βάλουμε τα πράγματα σε μια γεωγραφική σειρά. Βρισκόμαστε στο νοτιοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου, στον νομό Λακωνίας, λίγο βορειοτέρα από τα Βάτικα, τη ναυτική πόλη που στους χάρτες αναφέρεται ως Νεάπολη.  Εδώ κοντά στο χωριό Βιγλάφια είναι κτισμένη η τσιμεντένια προβλήτα όπου πιάνουν τα φέρυ μπωτ τα οποία εκτελούν το ολιγόλεπτο ταξίδι προς την Ελαφόνησο.

Νότια από το μικρό λιμάνι της Πούντας και για αρκετά χιλιόμετρα απλώνεται η θαυμάσια αυτή ακτή με τις αλυκές και της ρηχές αλμυρές λιμνούλες, γνωστή ως υγρότοπος της Στρογγύλης. Ερχόμενοι από Σπάρτη, λίγο πριν φτάσετε στη Νεάπολη θα δείτε στα δεξιά σας τον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί το χωριό Βιγλάφια (υπάρχουν ταμπέλλες που αναγράφουν προς Ελαφόνησο).

Δεν θα διανύσετε πάνω από 10 χιλιόμετρα μέχρι να βγείτε στην Πούντα. Συνολικά από Σπάρτη θα χρειαστεί να καλύψετε μια απόσταση 109 χιλιομέτρων σε δρόμο που παρουσιάζει κίνηση αγροτικών οχημάτων και κρύβει πολλές μικρές οδικές παγίδες, γι’αυτό χρειάζεται προσοχή.

Πούντα και λίμνη Στρογγύλη, θαυμαστό, εύθραυστο οικοσύστημα

Ολόγυρα από αυτήν τη γωνιά της Λακωνίας ευδοκιμεί ένα μοναδικό παραθαλάσσιο οικοσύστημα με θαλασσόκεδρα  (τα συναντάμε και στην αντικρινή Ελαφόνησο) και αλλά σπάνια είδη της παράκτιας χλωρίδας όπως η «Αμμόφιλα», ο «Κρίνος της Θάλασσας», αλλά και το ενδημικό «Σαπονάρια των Γιάγκελ» (Saponaria jagelii) που κινδυνεύει με εξαφάνιση.  Η περιοχή είναι ενταγμένη  στο πρόγραμμα “Natura 2000”.

Η μικρή λίμνη Στρογγύλη ξεκινά μόλις λίγα μέτρα νότια από το λιμανάκι της Πούντας και την άνοιξη που αποκτά τη μεγαλύτερή της διάσταση, εκτείνεται για αρκετές εκατοντάδες μέτρα νοτιότερα, ενώ η επιφάνειά της κυμαίνεται από 300 έως 600 στρέμματα.

Παρόλο το μικρό της μέγεθος η υγρή αυτή λεκάνη αποτελεί σημαντικό υγροβιότοπο καθώς βρίσκεται πάνω στον μεταναστευτικό αεροδιάδρομο των πουλιών που φεύγουν από τη Βόρεια Ευρώπη και μέσω Λακωνίας, Κυθήρων Αντικυθήρων καταλήγουν στην Αφρική.

Οι σεισμοί αλλάζουν το τοπίο στον Λακωνικό κόλπο

Στη θέση «Παυλοπέτρι», πεντακόσια μέτρα νότια του τσιμεντένιου μόλου όπου πιάνουν τα φέρυ μπωτ της Ελαφονήσου, έχουν εντοπισθεί ερείπια υποθαλάσσιας αρχαίας πολιτείας, πιθανόν Μυκηναϊκής προέλευσης που χρονολογείται από 1680-1180π.Χ.,  που κτίστηκε πάνω σε θεμέλια Πρωτοελλαδικού οικισμού. Όταν ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας ((110μΧ – 180μ.Χ) επισκέφθηκε την περιοχή αυτή της Λακωνίας, αναφέρθηκε σε μια χερσόνησο που λόγω του σχήματός της, ονομαζόταν «Όνου Γνάθος».

Σήμερα η χερσόνησος αυτή ταυτίζεται με τη διάσημη πια για τις τροπικές, αμμουδερές παραλίες της  Ελαφόνησο που με τον σεισμό του 375 μ.Χ. μετατράπηκε σε νησί όταν δημιουργήθηκε θαλάσσιος δίαυλος πλάτους 330 μέτρων ο οποίος την απέκοψε από τη χερσαία γη. Σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες τότε ήταν που βυθίστηκε και η αρχαία πόλη, ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι αυτό έγινε αρκετά παλαιότερα.

Παυλοπέτρι, η βυθισμένη πολιτεία

Τη θέση του αρχαίου οικισμού αποκάλυψε ο γεωλόγος και πολιτικός  Φωκίων Νέγρης  το 1904.  Το 1967 Νικόλαος Φλέμινγκ,  δόκτωρ Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, αξιοποιώντας τις πληροφορίες του Νέγρη και σε συνεργασία με εξειδικευμένη ομάδα αρχαιολόγων από το πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, μαζί με τη συνδρομή της Εφορίας Αρχαιοτήτων Σπάρτης, χαρτογραφεί τη βυθισμένη πολιτεία και ξεκινά τη συστηματική ανασκαφή της. Το 2018 συμπεριελήφθη από τον Διεθνή Οργανισμό Μνημείων στον κατάλογο με τους 50 περισσότερο απειλούμενους χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς του πλανήτη.

Παυλοπέτρι, ανάδειξή του ως μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομίας

Τον Απρίλιο του 2016 στα γραφεία του  Διεθνή Οργανισμού Μνημείων στην  Νέα Υόρκη, συζητήθηκαν οι ενέργειες για την προστασία και ανάδειξη του Παυλοπετρίου ως τμήμα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομίας,  αφού θεωρείται η αρχαιότερη γνωστή βυθισμένη πολιτεία παγκοσμίως!

Ο υποβρύχιος αρχαιολογικός χώρος εκτείνεται σε μια έκταση λίγων στρεμμάτων και σε βάθος μόλις 4 μέτρων και είναι ευδιάκριτος με απλή μάσκα. Ο κολυμβητής θα διακρίνει τα θεμέλια των σπιτιών και των ναών (έως τώρα έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 15 κτήρια), το σύστημα αποχέτευσης, θραύσματα κιόνων και αγαλμάτων. Ωστόσο απαιτείται μεγάλη προσοχή από τον δύτη – επισκέπτη, καθώς στη θαλάσσια αυτή περιοχή υπάρχουν ισχυρά ρεύματα.

Για οργανωμένες και ασφαλείς καταδυτικές εμπειρίες στην ευρύτερη περιοχή της Νεάπολης – Ελαφονήσου – Κυθήρων – Κάβο Μαλιά  θα απευθυνθείτε στο  πιστοποιημένο -από τον οργανισμό PADI – καταδυτικό κέντρο, «Akra Malea», τηλ.  698 207 7826 κος Γιώργος.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΓΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ

Ξενοδοχείο «Limira Mare», στην παραλία της Νεάπολης, με προνομιακή θέα στη θάλασσα και την Ελαφόνησο. Τηλέφωνο  27340 22236, &  27340 22957.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Εξερευνούμε τη Νεάπολη και τον Κάβο Μαλιά

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• Βιγκλάφια
• Καταδύσεις
• παραλίες Λακωνικού κόλπου
• Παυλοπέτρι
• Πούντα Λακωνίας