Η δύναμη του ανέμου και της θάλασσας με την υπομονή των γεωλογικών αιώνων έχουν σμιλέψει την ακτή της Μεγαλονήσου προικίζοντάς την με τα ομορφότερα δώρα. Αφρικάνικες ακρογιαλιές με ζαχαρένια άμμο και φοινικόδεντρα, αμμόλοφοι και τυρκουάζ νερά να τα πιείς στο ποτήρι, που λάμπουν στο φως του μεσογειακού ήλιου μας αποκαλύπτουν τη ανεπανάληπτη τοπιογραφία της Κρήτης.
Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece
Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece
Σε μια ακτογραμμή που ξεπερνά σε μήκος τα 1000 χιλιόμετρα είναι φυσικό να εντοπίζονται μερικές από τις καλύτερες παραλίες της υφηλίου. Βέβαια σε αυτό συντελεί και η γεωγραφική θέση του νησιού, το ιδιαίτερο μικροκλίμα, αλλά και τα φυσικά φαινόμενα που διαμορφώνουν συνεχώς την Κρητική τοπιογραφία.
Θαλασσινά τοπία διαφορετικά μεταξύ τους συνωστίζονται σ’ έναν τόπο μικρό που μοιάζει με μινιατούρα του γαλάζιου πλανήτη.
Αν βρεθείτε στη Μεγαλόνησο για τις διακοπές σας, αξίζει να αναζητήσετε αυτές τις ιδιαίτερες, μικρές, εξωτικές γωνιές, ακόμη και αν χρειαστεί να ταξιδέψετε λίγο παραπάνω, ή να συνωστιστείτε και εσείς με τους άλλους θαυμαστές του πανέμορφου αυτού τόπου.
Και οι οκτώ περιοχές που σας παρουσιάζουμε, εκτός από την υψηλής αισθητικής τοπογραφία τους, είναι και ανεκτίμητης οικολογικής αξίας και προστατεύονται από την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Δυστυχώς και οι οκτώ περιοχές δέχονται ασφυκτικές πιέσεις από την αυξανόμενη τουριστική τους αξιοποίηση και αυτό είναι ένα γεγονός που καλό θα ήταν να μην το παραβλέψει η πολιτεία αλλά και οι τοπικές κοινωνίες.
Πρέβελη, το ακρογιάλι του Φοίνικα
Και ποιος δεν ξέρει πια την πιο τροπική γωνιά της Ευρωπαϊκής ηπείρου! Το ποτάμι, η αμμουδιά, οι φοίνικες, οι τιρκουάζ αποχρώσεις των νερών συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο που παραπέμπει σε νησί του Ειρηνικού. Εδώ στην έξοδο του Κουρταλιώτικου φαραγγιού, το ποτάμι με τις κατάφυτες από φοίνικες όχθες του σχηματίζει μια μικρή λίμνη, λίγο πριν χυθεί στο Λιβυκό πέλαγος (Νότιο Κρητικό Πέλαγος). Πριν μερικά χρόνια μια πυρκαγιά έκαψε μέρος του φοινικόδασους. Ευτυχώς η γονιμότητα της Κρητικής φύσης επούλωσε τις πληγές και επανάφερε το τοπίο σε μια σχετικά καλή κατάσταση. Στην παραλία του Φοίνικα απαγορεύεται η διανυκτέρευση και οι μόνιμες εγκαταστάσεις.
Πως θα πάτε στον Φοίνικα: Από το Ρέθυμνο θα κατευθυνθείτε νότια προς το χωριό Ασώματος (30 χλμ.) στη συνέχεια ακολουθώντας ασφάλτινο και μετά χωματόδρομο θα καταλήξετε στην παραλία Αμμουδάρα, όπου θα αφήσετε το όχημά σας. Ένα απόκρημνο μονοπάτι θα σας φέρει σε 10 λεπτά στην παραλία του Φοίνικα. Υπάρχει και μονοπάτι από τη Μονή Πρέβελης, είναι βατό αλλά απότομο.
Παλαίκαστρο, η Χιόνα και ο… Κουρεμένος
Ο κόλπος του Παλαίκαστρου χωρίζεται στα δυο από τον επιβλητικό κοκκινωπό βράχο ύψους 120 μ., της νησίδας Γκράντες – οι ντόπιοι την αναφέρουν και ως Καστρί. Στο νότιο τμήμα συναντάμε την ήσυχη παραλία Χιόνα ενώ βόρεια, την παραλία Κουρεμένος που είναι σαφώς πιο αξιοποιημένη. Λόγω των ειδικών καιρικών συνθηκών- πνέουν ισχυροί τοπικοί άνεμοι-, δημιουργούνται ιδανικές συνθήκες για όσους ασχολούνται με το wind surf. Οι παραπάνω λόγοι έχουν καθιερώσει την παραλία Κουρεμένος πανευρωπαϊκά, σαν μια από τις καλύτερες τοποθεσίες για windsurfing. Εδώ λειτουργούν σχολές και καταστήματα με ήδη εξοπλισμού ενώ υπάρχει οργανωμένο club.
Πως θα πάτε στις παραλίες του Παλαίκαστρου: Από τη Σητεία με κατεύθυνση νότιο – ανατολική ακολουθώντας επαρχιακό δρόμο θα βγείτε στο χωριό Παλαίκαστρο (20 χλμ.) στη συνέχεια θα κατηφορίσετε προς τις ακρογιαλιές Χιόνα και Κουρεμένος.
Ξερόκαμπος
Φυσική διέξοδος του οροπεδίου του Ζίρου – που εντοπίζεται στα ανατολικά της Σητείας στο νομό Λασιθίου- προς στη θάλασσα είναι οι ακρογιαλιές του Ξερόκαμπου.Το σεληνιακό θέαμα του Ξερόκαμπου από ψηλά (όπως κατηφορίζεις από Ζίρο) είναι ανυπέρβλητο και θα σε κάνει να ξεχάσεις τις φιδίσιες στροφές που κουλουριάζονται στο γυμνό βράχο. Ο δρόμος καταλήγει στην κυρίως παραλία που ξανοίγει το αμμουδερό της τόξο στο μυχό καλογραμμένου όρμου. Ένας στενός δρόμος φεύγει νότια οδηγώντας μας στην έρημη αμμουδιά Αμάτου. Λίγο βορειότερα από την πρώτη παραλία του Ξερόκαμπου, σε μια αρκετά εκτεταμένη έκταση απλώνει τα σπίτια του ο ομώνυμος οικισμός και μπροστά του ξανοίγονται σαν μικρές λαμπερές αχιβάδες 4-5 μικροσκοπικές ακρογιαλιές, με βορειότερη την ακτή Κουτσουνάκι όπου τερματίζει ο χωματόδρομος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίφημη Αλατσολίμνη, απ’ όπου μέχρι πρόσφατα οι ντόπιοι συνέλεγαν το αλάτι.
Πως θα πάτε στον Ξερόκαμπο: Από τη Σητεία θα προτείνουμε να πάτε στον Ξερόκαμπο μέσο του οροπεδίου του Ζίρου (30 χλμ.) αυτή είναι η δύσκολή διαδρομή αλλά και η πλέον ενδιαφέρουσα καθώς διασχίζει τα ορεινά παραδοσιακά χωριά της περιοχής. Στη συνέχεια απο Ζίρο θα κατηφορίσετε με άφθονες στροφές ( 25 χλμ.) ως την ακτή του Ξερόκαμπου.
Βάι και Φοινικόδασος
Οι λαϊκές δοξασίες λένε ότι το Βάι αποτελούσε λημέρι Αράβων πειρατών που έτρωγαν χουρμάδες και πετούσαν τα κουκούτσια τους τα οποία φύτρωναν και δημιούργησαν στην πορεία των χρόνων το θαυμάσιο αυτό δάσος. Ωστόσο η επιστημονική μελέτη έχει αποδείξει πως οι φοίνικες στο Βάι ανήκουν στο είδος Phoenix Theophrasti (φοίνικας του Θεοφράστου) και είναι ενδημικοί της Κρήτης. Πάντως είναι βέβαιο ότι το όνομα της περιοχής προέρχεται από την ελληνική λέξη «βάγια» που είναι το όνομα για τα φοινικόδεντρα. Στη δεκαετία του 1980, το Βάι μια έκταση 250 στρεμμάτων με περίπου 4,500 φοίνικες κηρύχθηκε προστατευόμενη περιοχή («Αισθητικό Δάσος» και «Ειδικά προστατευόμενη περιοχή»). Πλέον η πρόσβαση εδώ είναι απόλυτα ελεγχόμενη, η παραλία είναι οργανωμένη και πολυσύχναστη.
Πως θα πάτε στο Βάι: Από την Σητεία το Βάι απέχει μόλις 28 χλμ. Ο δρόμος είναι ασφάλτινος αλλά και πολυσύχναστος.
Μπάλος
Δεν υπάρχει περίπτωση να δεις σε φωτογραφία την αβαθή θάλασσα του Μπάλου και να μην αναρωτηθείς που μπορεί να βρίσκεται αυτό το μέρος που θυμίζει Καραϊβική. Τα νερά έχουν απαλές γαλαζοπράσινες αποχρώσεις και διακόπτονται από αμμόγλωσσες και ηφαιστειακά βράχια. Στο βάθος ξεχωρίζουν τα νησιά Ήμερη και Άγρια Γραμβούσα. Η περιοχή από τις αρχές του καλοκαιριού πλημμυρίζει από εκατοντάδες επισκέπτες. Αν έρθετε εδώ για μπάνιο μάλλον δεν θα το ευχαριστηθείτε, αφενός λόγω πολυκοσμίας και αφετέρου γιατί τα νερά είναι πολύ ρηχά και ζεστά. Όμως στον Μπάλο δεν έρχεσαι για να πλατσουρίσεις στη θάλασσα, αλλά για να απολαύσεις τη σπάνια τοπιογραφία που είναι μοναδική για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα.
Πως θα πάτε στον Μπάλο: Με το αυτοκίνητο από το χωριό Καλυβιανή (3 χλμ. δυτικά από την Κίσσαμο) θα ακολουθήσετε τον βατό χωματόδρομο (10 χλμ.) ως το ακρωτήρι της Γραμβούσας όπου υπάρχει καντίνα και χώρος στάθμευσης. Από εδώ ξεκινά το μονοπάτι που μετά από κατάβαση 30 λεπτών καταλήγει στην αμμουδιά. Την περιοχή μπορείτε να την επισκεφθείτε και με το εκδρομικό πλοιάριο που αναχωρεί καθημερινά από την Κίσσαμο.
Νήσος Χρυσή
Σε απόσταση μόλις 7 ν.μ. από το λιμάνι της Ιεράπετρας στην αγκαλιά του Λιβυκού Πελάγους (Νότιο Κρητικό Πέλαγος) θα συναντήσουμε τη Χρυσή, ένα νησάκι μήκους μόλις 7 χιλιομέτρων και πλάτους 2 χιλιομέτρων. Το τοπίο εδώ πραγματικά εξωτικό τοπίο με διάφανα νερά, εκτεταμένους αμμόλοφους και τα δάση από κέδρα (πρόκειται για το είδος του λιβανέζικου κέδρου που εδώ βρίσκεται το νοτιότερο σημείο εξάπλωσης του στην Ευρώπη!). Δυστυχώς η περιοχή έτυχε βάναυσης κακοποίησης από διάφορα συμφέροντά που σχεδόν κατάντησαν έναν πολύτιμο προστατευμένο τόπο κάτι σαν την Ψαρού της Μυκόνου! Η Χρυσή θα πρέπει να παραμείνει προσπελάσιμη στους επισκέπτες με έλεγχο όμως των τουριστών και των εκδρομικών σκαφών που καταφθάνουν εδώ χωρίς φυσικά να δημιουργηθεί καμμιά μόνιμη εγκατάσταση στο νησί.
Πως θα πάτε στη Χρυσή: Εκδρομικά πλοιάρια που αναχωρούν καθημερινά από την Ιεράπετρα θα σας μεταφέρουν στη νησίδα Χρυσή (7,5 ν.μ περίπου 1 ώρα ταξίδι) που είναι ένα από τα νοτιότερα σημεία της Ευρωπαϊκής ηπείρου.
Μάταλα
Τα Μάταλα ήταν το λιμάνι της αρχαίας Φαιστού, της δεύτερης σημαντικότερης πόλης μετά την Κνωσό. Οι σπηλιές στον βράχο ο οποίος οριοθετεί την άκρη της παραλίας λαξεύτηκαν κατά την αρχαιότητα και χρησιμοποιήθηκαν κατά τα Ρωμαϊκά και πρώτα χριστιανικά χρόνια ως νεκροταφεία ή κατοικίες. Πιο πρόσφατα στην δεκαετία του 1960 όταν το κίνημα του χιπισμού ήταν στο αποκορύφωμά του, τα Μάταλα –ένα μικρό ψαροχώρι τότε, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα – έγιναν ο αγαπημένος προορισμός των «παιδιών των λουλουδιών». Η παραλία με τα διάφανα νερά και την ψιλή, λευκή άμμο που απλώνεται μεταξύ οικισμού και βραχοσπηλιών είναι οργανωμένη και πολύκοσμη και το καλοκαίρι το μικρό χωριό μετατρέπεται σε πολύβουο θέρετρο.
Πως θα πάτε στα Μάταλα: Από το Ηράκλειο δεν θα χρειαστεί να διανύσετε πάνω από 65 χιλιόμετρα όλα σε καλούς ασφάλτινους δρόμους για να καταλήξετε στα Μάταλα, το πιο γνωστό ίσως θέρετρο για τον νομό στην περιοχή του Λιβυκού Πελάγους.
Ελαφόνησος
Αφήνεις το όχημα σου στους οριοθετημένους χώρους στάθμευσης και περπατάς ανάμεσα σε κέδρα και αμμόλοφους. Στη συνέχεια πλατσουρίζεις σε ρηχά νερά με τυρκουάζ χρώματα που αγκαλιάζουν βράχια και φτάνεις ως το νησάκι Ελαφόνησος! Αν έρθεις εδώ τον Μάη ή τον Οκτώβρη πραγματικά θα αισθανθείς την ενέργεια του ιδιαίτερου αυτού τόπου. Τους υπολοίπους καλοκαιρινούς μήνες όλη η περιοχή είναι μια απέραντη ανεξέλεγκτη παιδική χαρά όπου ο καθένας κάνει του κεφαλιού του είτε είναι επαγγελματίας, είτε επισκέπτης. Η περιοχή της Ελαφονήσου εντάσσεται στο δίκτυο προστασίας Natura 2000 για τον λόγο αυτό έχουν περιφραχθεί αρκετά τμήματα των αμμόλοφων της κυρίως για την προστασία του κεδροδάσους. Δυστυχώς αυτό δεν αρκεί καθώς είναι φανερό σε όλους όσοι σκέπτονται ακόμη λογικά το γεγονός ότι το οικοσύστημα πιέζεται σφόδρα από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
Πως θα πάτε στην Ελαφόνησο: Η περιοχή βρίσκεται 73 χλμ. νοτιοδυτικά των Χανίων και 42 χλμ. νότια από την Κίσσαμο ο δρόμος σχεδόν μέχρι την παραλία είναι ασφάλτινος.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πανέμορφα μικρά νησιά της Δωδεκανήσου
“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975). Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.