Σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ορεινές περιοχές της Ηπείρου ανιχνεύουμε την άγρια πλευρά της φύσης στα πυκνά δάση και στ’ απρόσιτα φαράγγια. Ζούμε αξέχαστες στιγμές κάνοντας ράφτινγκ σε αφρισμένα ποτάμια και περπατώντας σε πανέμορφα μονοπάτια που διασχίζουν το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου.
Εκεί που ο Αώος σμίγει τα νερά του με τον Βοϊδομάτη και ο Σμόλικας με την Τύμφη παραμερίζουν τα βράχια τους για να δώσουν χώρο στον εύφορο κάμπο, απλώνει τις γειτονιές της η μικρή πολιτεία της Κόνιτσας. Σε αυτόν τον τόπο το μεγαλείο της φύσης εκφράζεται μέσα από τα αφρισμένα ποτάμια, τα ανταριασμένα κορφοβούνια και τα πυκνόφυτα δάση, τις ειρηνικές κοιλάδες, ενώ τα έργα των ανθρώπων που έφυγαν αποτυπώνονται στα υπέροχα γεφύρια, στα εντυπωσιακά πέτρινα κτίρια και στις καλαίσθητες εκκλησιές. Εδώ θα μάθεις ν’ ακούς τον γάργαρο ήχο των νερών, το θρόισμα του δάσους, το κάλεσμα των βουνών!
Γεωγραφικοί και ιστορικοί προσδιορισμοί
Η θέση της Κόνιτσας στον χάρτη εντοπίζεται στο βορειοδυτικό άκρο της Ηπείρου, στα σύνορα με την Αλβανία. Η μικρή πολιτεία έχει 3.000 κατοίκους και βρίσκεται σκαρφαλωμένη σε ύψος 600 μέτρων στις ράχες του βουνού Νύμφι που είναι παρακλάδι του Σμόλικα. Το όνομα της Κόνιτσας πιθανόν να προήλθε από παράφραση της σλαβικής λέξης “κόνι” που σήμαινε άλογο, ενώ με την κατάληξη “τζα” σήμαινε “αλογότοπος.” Στην κοιλάδα της Κόνιτσας υπήρξε κατά την αρχαιότητα η πόλη Μολοσσίδα, πατρίδα της Ολυμπιάδας, μητέρας του Αλέξανδρου. Η πρώτη ιστορική αναφορά για την Κόνιτσα γίνεται στα χρόνια του Βυζαντίου, την εποχή του Κων/νου Πωγωνάτου ο οποίος επισκέφθηκε την περιοχή. Η επαρχία της Κόνιτσας απελευθερώθηκε από τους Τούρκους το 1913, λίγες μέρες μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ενώ γνωστές είναι οι σκληρές μάχες που έγιναν γύρω από την κοίτη του ποταμού Αώου κατά τη διάρκεια της εισβολής των Φασιστών του Μουσολίνι τον Οκτώβριο του 1940.
Δρόμο παίρνω δρόμο αφήνω
Η παλιά και ιστορική αυτή πόλη του νομού Ιωαννίνων προσεγγίζεται εύκολα ακολουθώντας την παλιά εθνική οδό που συνδέει την Ήπειρο με τη Μακεδονία. Απέχει από τα Ιωάννινα 65 χιλιόμετρα και από την Κοζάνη 150. Τα τελευταία χρόνια και με κύριο μοχλό τον εναλλακτικό τουρισμό, η Κόνιτσα γνωρίζει ιδιαίτερη ανάπτυξη, δημιουργήθηκαν ποιοτικοί ξενώνες, ενώ στην περιοχή δραστηριοποιούνται και αρκετές εταιρείες υπαίθριων & εναλλακτικών σπορ.
Νοσταλγικοί περίπατοι στην πόλη της Κόνιτσας
Σε τούτη την ιδιαίτερη γωνιά της Ηπείρου οι άνθρωποι άφησαν τα σημάδια τους βάζοντας με τα έργα τους σφραγίδα σε αυτόν τον τραχύ, μα άκρως γοητευτικό τόπο. Τα μοναδικά γεφύρια, οι περίτεχνες εκκλησιές, τα παλιά πέτρινα αρχοντικά αντέχουν ακόμη στο χρόνο αλλά και στις αλλοτριωτικές παρεμβάσεις των σύγχρονων οικιστικών μοντέλων, όπως επίσης και των σεισμών που ταλαιπωρήσαν αρκετά στο παρελθόν τον τόπο. Είναι γεγονός πως σήμερα η Κόνιτσα δεν έχει να παρουσιάσει ένα ομοιογενές παραδοσιακό, οικιστικό προφίλ, καθώς και εδώ οι σύγχρονες κατασκευές που βασίζονται στο τσιμέντο αλλοιώνουν τα αυθεντικά ηπειρώτικα χαρακτηριστικά της μικρής πόλης. Όμως μια πιο προσεκτική περιπλάνηση στα ανηφορικά δρομάκια θα βοηθήσει ώστε να ανακαλύψεις πως υπάρχουν ακόμα γωνιές που έχουν να αποκαλύψουν πολλά για τη ζωή αυτού του γοητευτικού τόπου. Έτσι, στις παλιές γειτονιές θα μπορέσεις να ξεχωρίσεις ανάμεσα στους τσιμεντένιους τείχους, τη μαεστρία του παλιού Ηπειρώτη μάστορα που έδεσε με τρόπο θαυμαστό, την πέτρα με το ξύλο.
Από τα ιστορικά κτίσματα της πόλης να ξεχωρίσουμε το εντυπωσιακό αρχοντικό της Χάμκως, μητέρας του Αλί Πασά, αλλά και το τζαμί που έκτισε το 1536 ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής όταν ολοκλήρωσε την κατάκτηση την περιοχής. Ανάμεσα στα παραδοσιακά κτίρια να αναφέρουμε του Παύλου Μάλιακα, του Γιάννη Φλώρου, του Παπαχρηστίδη. Στην Κόνιτσα ο επισκέπτης αξίζει να επισκεφθεί το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ( τηλ. 26550 23825 https://kpekonitsas.wordpress.com) αλλά και το Μουσείο Οίνου και Αμπέλου της Ηπείρου που βρίσκεται στην είσοδο της Κόνιτσας.
Γεφύρι Κόνιτσας – Αώου, ένα πέτρινο κόσμημα
Σε απόσταση αναπνοής από τα τελευταία σπίτια της πολίχνης κυλά τα νερά του ο ποταμός Αώος. Καθώς ξεφεύγει από το σφιχταγκάλιασμα του φαραγγιού μοιάζει να ανασαίνει με ανακούφιση και να ξεχύνεται με και ορμή στο ίσωμα της πεδιάδας. Ακόμη και με τα πόδια μπορείτε να κατηφορίσετε ως την κοίτη του ποταμού όπου διασώζεται σε καλή κατάσταση το πελώριο μονότοξο γεφύρι-διαστάσεων 20 χ 40 μέτρα-. Το έκτισε ο Πυρσογιαννίτης αρχιμάστορας Ζιώγας Φρόντζος το 1871, στη θέση παλαιότερου ξύλινου και σήμερα, όχι άδικα, θεωρείται το σήμα κατατεθέν την πόλης. Ξεχωρίζει για το οξύκορφο σχήμα του, ενώ στο κέντρο του τόξου διακρίνεται να κρέμεται η μικρή καμπάνα που προειδοποιούσε τα καραβάνια για τον δυνατό άνεμο ο οποίος συχνά καθιστούσε το πέρασμα του γεφυριού επικίνδυνο.
Η στιβαρή κατασκευή του γεφυριού της Κόνιτσας άντεξε στις επανειλημμένες απόπειρες των Τούρκων που προσπάθησαν να το ανατινάξουν κατά την αποχώρησή τους το 1913. Από το ψηλότερο σημείο του πέτρινου γεφυριού θα απολαύσετε όλη τη μεγαλοπρέπεια του ποταμού και θα πάρετε μια πρώτη γεύση από τη άγρια ομορφιά της χαράδρας του Αώου. Από εδώ ξεκινούν τα όρια του Γεωπάρκου Βίκου Αώου (http://vikosaoosgeopark.com), αλλά και το μονοπάτι που οδηγεί στην μονή Στομίου.
Πέντε ιδέες για κοντινές εκδρομές
Προφήτης Ηλίας, η πεδιάδα στα πόδια σας
Λίγο ψηλότερα από τα τελευταία σπίτια της Κόνιτσας, σε βράχο που κυριολεκτικά κρέμεται πάνω από την πόλη, βρίσκεται το ξωκλήσι του Προφ. Ηλία. Ως εδώ θα έρθετε με το αυτοκίνητό σας ακολουθώντας ασφάλτινο δρόμο (5 χλμ.) για να δείτε την καλύτερη θέα της περιοχής. Το πολεοδομικό συγκρότημα της Κόνιτσας, η σμίξη των ποταμών Αώου και Βοϊδομάτη, η εύφορη κοιλάδα, ο ορεινός όγκος της Νεμέρτσικας που ακουμπά στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, τα βράχια της Τύμφης και η ψηλότερη κορφή του Σμόλικα ποζάρουν περιφερειακά στον ορίζοντα.
Ανακαλύψτε την Παλιά Κλειδωνιά
Από την Κόνιτσα ακολουθώντας τον δρόμο για Ιωάννινα, στο ύψος του οικισμού Καλύβια Κλειδωνιάς θα στρίψετε αριστερά τον ασφάλτινο δρόμο για να ανηφορίσετε προς την Παλιά Κλειδωνιά (13 χλμ.). Η διαδρομή έχει λίγες στροφές που όμως δεν θα πρέπει να σας πτοήσουν. Σε όλη τη διάρκεια της πορείας θα έχετε την ευκαιρία να δείτε από ψηλά τα βράχια του Βίκου, τις κορφές της Τύμφης και φυσικά την κοιλάδα του Αώου. Εδώ, σ’ ένα υπέροχο σημείο με θέα προς τα βουνά του Πάπιγκου θα ανακαλύψετε ένα από τα πιο όμορφα χωριά του ορεινού όγκου της Ηπείρου, που δυστυχώς σήμερα είναι σχεδόν εγκαταλειμμένο. Ρωτήστε στην πλατεία όπου βρίσκεται ο ξενώνας για να σας δείξουν το μονοπάτι που οδηγεί προς το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία όπου θα ατενίσετε το υπερθέαμα της χιονισμένης Τύμφης αλλά και το Πάπιγκο.
Στις όχθες του Βοϊδομάτη και στο γεφύρι της Κλειδωνιάς
Λίγο νοτιότερα από την κοίτη του Αώου και κοντά στο χωριό Κλειδωνιά θα συναντήσετε τον ποταμό Βοϊδομάτη. Σε σημείο με τεράστια πλατάνια ορθώνει το πέτρινο βήμα του ένα ακόμη εντυπωσιακό μονότοξο γεφύρι, κτισμένο το 1853. Εδώ και πάλι από τη ράχη του γεφυριού θα αγναντεύετε το βόρειο άκρο του Βίκου – το νότιο βρίσκεται 16 χιλιόμετρα μακριά, κοντά στο χωριό Μονοδέντρι -. H τοποθεσία είναι εύκολα προσβάσιμη από την εθνική οδό Ιωαννίνων- Κοζάνης. Εδώ έχουν τη βάση τους διάφορες εταιρίες εναλλακτικών δραστηριοτήτων όπου μπορείτε να απευθυνθείτε για να κάνετε ιππασία ράφτινγκ ή καγιάκ.
Με τα πόδια στη μονή Στομίου (περίπου 2 ώρες)
Από την ανατολική βάση του πέτρινου γεφυριού της Κόνιτσας ξεκινά το σημαδεμένο μονοπάτι με τελικό προορισμό τη μονή Στομίου. Η αρχή της διαδρομής ξεδιπλώνεται σε κατεύθυνση παράλληλη με το ποτάμι. Στη συνέχεια αρχίζει η αρκετά έντονη ανηφόρα. Στην πορεία θα συναντήσετε όλα τα είδη ορεινής χλωρίδας. Θα προσπεράσετε τους μικρούς σκαλωτούς καταρράκτες του ορεινού ρυακιού και θα καταλήξετε στη μονή Στομίου που βρίσκεται σε ύψος 650 μέτρων. Η θέση της είναι μοναδική καθώς αγναντεύει από ψηλά το στενότερο (Στόμιο) και πιο όμορφο τμήμα της χαράδρας του Αώου. Το μοναστήρι κτίστηκε το 1774, ενώ το 1943 πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς.
Αναζητήστε τη μονή Μολυβδοσκέπαστης στο Μουραζάνι
Αφού ο Αώος ξεφύγει από το σφιχταγκάλιασμα των βουνών, ασυγκράτητος πια ξεχύνεται στον δρόμο για Αλβανία. Στην πορεία του διασχίζει το Μπουραζάνι, μια μαγική κοιλάδα με τοπία κατάφυτα, κατάστικτη από σπουδαία πολιτιστικά μνημεία εκ των οποίων το σημαντικότερο είναι το ιστορικό μοναστήρι της Κοιμήσεως Θεοτόκου Μολυβδοσκεπάστου που ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Δ΄ Πωγωνάτο (668 – 685). Σε μικρή απόσταση ξεχωρίζει το παραδοσιακής αρχιτεκτονικής παραμεθόριο χωριό Μολυβδοσκέπαστος με τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησιές του και την εξαίσια θέα προς την Ελλάδα και την Αλβανία.
Εναλλακτικές δραστηριότητες, υπαίθριος τουρισμός
Στην περιοχή δραστηριοποιούνται αρκετές εταιρίες εναλλακτικών υπαίθριων σπορ που προσφέρουν οργανωμένα πακέτα για ασφαλείς περιπέτειες στη φύση. Εδώ με τη βοήθεια έμπειρων συνοδών βουνού θα κάνετε ιππασία, καγιάκ, ράφτινγκ, μονοράφτ, διάσχιση φαραγγιού , πεζοπορία, ποδηλασία και αναρρίχηση. «Νο Limits» τηλ. 26550 23777 & «Μετάβαση» τηλ. 694465 6029.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Συναρπαστικό οδοιπορικό στη ράχη του Σμόλικα
Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑΑπαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975). Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.
Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece
Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece
“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts