Όρος Οίτη και Υπάτη

Για τους περισσότερους είναι ένα ακόμη από τα πολλά βουνά της Στερεάς Ελλάδας. Για όσους όμως την ξέρουν, η Οίτη αποτελεί ένα φυσικό παράδεισο, ένα σημαντικό εθνικό δρυμό, έναν τόπο αυθεντικό, αλώβητο ακόμα από τον μαζικό τουρισμό, που θα πρέπει όλοι να γνωρίσουμε και να προστατέψουμε.

Η Οίτη καθώς  απλώνει τη μακρόστενη κορμοστασιά του ανάμεσα στην πεδιάδα του Σπερχειού και τους βαλτότοπους του Μαλιακού κόλπου, μοιραία καθορίζει με τον εντυπωσιακό του όγκο την τοπιογραφία της ανατολικής Ρούμελης.  Διαθέτει περισσότερες από πέντε κορφές που  ξεπερνούν σε ύψος  τα 2000 μέτρα, όμως δεν χαρακτηρίζεται ως βουνό με αλπικό παρουσιαστικό όπως είναι  τα γειτονικά Βαρδούσια ή η Γκιόνα.

Το σίγουρο είναι ότι η Οίτη θα αποτυπωθεί στη μνήμη σας για την πολύχρωμη ζωηρή της φύση, τα εκτεταμένα ελατοδάση της, τα σιωπηλά αλπικά λιβάδια και τα άφθονα τρεχούμενα νερά της που σχηματίζουν κελαρυστά κρυστάλλινα ορεινά ποτάμια ! Η ευρύτερη περιοχή, καθώς διαθέτει εύκολη οδική πρόσβαση, ενδείκνυται για αξέχαστες αποδράσεις αφού συνδυάζει την ποικιλομορφία της ορεινής τοπιογραφίας με τον πολιτιστικό πλούτο ο οποίος εντοπίζεται σε σημαντικά ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία. 

Επισκεφθείτε την Υπάτη

Τα Λουτρά και η πολίχνη της Υπάτης, απέχουν δυόμιση ώρες από την Αθήνα  (230 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 200 στον κλειστό αυτοκινητόδρομο) και μόλις 20 λεπτά από την Λαμία (22 χιλιόμετρα). Στην είσοδο της Υπάτης, στη θέση όπου βρίσκεται ο νερόμυλος του Ματσούκα, ένας μικρός, αλλά θορυβώδης καταρράκτης υποδέχεται τους επισκέπτες. Παλιότερα τα νερά του έδιναν κίνηση  σε ακόμη πέντε νερόμυλους. Η Υπάτη – κάποτε ήταν γνωστή με την ονομασία Νέαι Πάτραι, αλλά και Πατραζίκ – είναι από τις σημαντικότερες κωμοπόλεις της ορεινής Φθιώτιδας, κτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης Ύπατα.  Υπήρξε έδρα του Δουκάτου Νέων Πατρών και από το 1319 και μέχρι το 1393 μΧ διοικητικό κέντρο του Καταλανικού Δουκάτου Αθηνών και Νέων Πατρών.  

Κάστρο Υπάτης Βυζαντινά τείχη και υπέροχη θέα

Πάνω από το χωριό ξεχωρίζουν τμήματα του αρχαίου τείχους,  ενώ διακρίνονται και οι μετέπειτα οχυρωματικές επεμβάσεις Βυζαντινών και Φράγκων. Ο οικισμός καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς το Ιούνιο του 1944. Τα περισσότερα από τα παλιά σπίτια έγιναν στάχτη.  Ελάχιστες από τις νεότερες κατασκευές παρέμειναν πιστές στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική γραμμή. Έτσι θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσουμε το σημερινό οικισμό πρότυπο αρχιτεκτονικής καλαισθησίας. Όμως η υπέροχη θέα που προσφέρει αναμφίβολα εκμηδενίζει τις αρνητικές εντυπώσεις.

Εξαιρετικό είναι το νέο Βυζαντινό Μουσείο Φθιώτιδας που ξεκίνησε τη λειτουργία του πριν λίγους μήνες. Σ’ ένα προσεγμένο χώρο εκθέτονται ευρήματα από όλο τον νομό και αφορούν   τους παλαιοχριστιανικούς και βυζαντινούς χρόνους   (πληροφορίες τηλ. 22310-98079   www.ypati.gr.)

Ιαματικά Λουτρά Υπάτης

Οι ιαματικές πηγές πιθανόν να αναβλύζουν από το   427 π.Χ. μετά από ισχυρό σεισμό που έπληξε την περιοχή. Μάλιστα το γεγονός αναφέρεται από τον αρχαίο γεωγράφο Στράβωνα και οι πηγές αφιερώθηκαν στη θεά Αφροδίτη για τις θεραπευτικές   ιδιότητες των νερών τους. Η πηγή της Υπάτης παρουσιάζει ιδιότυπη φυσικοχημική σύσταση και ανήκει σε μια σπάνια κατηγορία υδρόθειο-χλωριονατριούχων και αλκαλικών γαιών οξυπηγών. Τα νερά έχουν θερμοκρασία 33,5^ο C και είναι κατάλληλα για δερματικές, αρθριτικές ασθένειες και παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος. Επί Τουρκοκρατίας τα λουτρά της Υπάτης γνωστά ως λουτρά του Πατρατζίκ   ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή.   Το έτος 1805 έγιναν οι πρώτες προσπάθειες οργάνωσης των πηγών, ενώ το έτος 1903 ήταν τα μόνα άρτια οργανωμένα για την εποχή, λουτρά της χώρας. Σήμερα το Υδροθεραπευτήριο Υπάτης είναι από πλέον σύγχρονα του είδους.

Η Οίτη εντυπωσιάζει κυρίως για τα πυκνόφυτα δάση της.   Στα χαμηλότερα φυτρώνουν ιτιές, σφενδάμια, πλατάνια, πρίνα. Ψηλότερα συναντάμε πυκνά δάση κυρίως από κεφαλλονίτικα έλατα. Η καρδιά του βουνού, μια έκταση 70.000 στρεμμάτων, κάτω από τις κορυφές Αλύκαινα και Γρεβενό, έχει χαρακτηριστεί από το 1966 εθνικός δρυμός. Αν και η πανίδα του δρυμού είναι ιδιαίτερα πλούσια αφού εδώ ζουν μεγάλα θηλαστικά που έχουν εκλείψει από τα περισσότερα βουνά της νότιας Ελλάδας – λύκος, ζαρκάδι, αγριογούρουνο και αγριόγιδο, ενώ επανεμφανίσθηκαν μεμονωμένα άτομα αρκούδας -, η Οίτη έχει χαρακτηριστεί ως το βουνό των λουλουδιών. Έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1500 χλωριδικά είδη, μερικά από τα οποία είναι ενδημικά όπως η Βερονίκη της Οίτης, ενώ σίγουρα ξεχωρίζει ο σπάνιος αλπικός κρίνος.

Δυστυχώς εδώ όπως εξάλλου και σε όλα τα Εθνικά Πάρκα και Δρυμούς της Ελλάδας, ενώ το νομικό πλαίσιο προστασίας θεωρείται πλέον επαρκές, υστερεί στην πράξη η εφαρμογή του. Κατά συνέπεια δεν γίνεται ουσιαστική φύλαξη του φυσικού πλούτου και μην καθόλου εκπλαγείτε αν συναντήσετε λαθροθήρες να αλωνίζουν απροκάλυπτα ακόμη και στον πυρήνα του δρυμού! Επίσης έντονες είναι οι υπόλοιπες ανθρωπογενείς πιέσεις που δέχεται το σπάνιο αυτό οικοσύστημα, όπως τα λατομεία, οι συνεχείς διανοίξεις δρόμων, η παράνομη υλοτομία.  Πληροφορίες για τον Εθνικό Δρυμό  στο www.oiti.gr

ΚΟΝΤΙΝΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΑΤΗ

Μονή Αγάθωνα  

Από την Υπάτη θα προσεγγίσετε τη μονή Αγάθωνα (8 χλμ.) που βρίσκεται πάνω στο δρόμο προς Καστανιά. Το μοναστήρι κρύβεται σε κατάφυτη   αγκαλιά του βουνού, σε ύψος 550 μέτρων και σύμφωνα με την προφορική παράδοση ιδρύθηκε τον 15^ο αιώνα από τον μοναχό Αγάθωνα. Αξιόλογο είναι   το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας που λειτουργεί εδώ και αρκετά χρόνια στον εσωτερικό   χώρο του.

Οροπέδιο Λιβαδιές:  Από τη μονή Αγάθωνος ανηφορίζοντας σε ασφάλτινο, αλλά με συνεχείς στροφές δρόμο, θα πάτε στο χωριό Καστανιά που βρίσκεται σε ύψος 1100 μέτρων,   σε τοποθεσία με άφθονα   έλατα. Από εδώ και πάνω ξεκινούν ένα πλήθος ορειβατικών μονοπατιών που καταλήγουν στις αλπικές ράχες της κατάφυτης Οίτης   ή στο καταφύγιο. Υπάρχει ένας και μόνο χωμάτινος   δρόμος που ξεκινά από το χωριό Καστανιά και καταλήγει στην Παύλιανη (30 χλμ.), μετά από μια συγκλονιστική όσο και δύσκολη ορεινή διαδρομή που στο σύνολό της ξεδιπλώνεται σε μεγάλο υψόμετρο (1300-1600 μέτρα).   Ο δασικός δρόμος δρασκελίζει το υψίπεδο της Οίτης, περνά από την καρδιά του Εθνικού Δρυμού, το οροπέδιο Λιβαδιές με τις αλπικές λιμνούλες και καταλήγει στην Παύλιανη. Το χειμώνα το σημείο κρατά πολύ χιόνι, όμως αξίζει τον κόπο –πάντα βέβαια με σύνεση- να δοκιμάσετε λίγο την τύχη σας, μα και τις δυνατότητες του οχήματός σας, έστω και αν δεν ολοκληρώσετε τη διαδρομή.

Πηγές Γοργοπόταμου 

Ενδιαφέρουσα, καθώς κινείται στις νοτιοανατολικές παρυφές του βουνού, είναι η διαδρομή Λουτρά Υπάτης -Γοργοπόταμος (16 χλμ.). Αν και το μικρό χωριό της Φθιώτιδας έχει ταυτιστεί με τις ιστορικές στιγμές της Εθνικής Αντίστασης, η φύση της ελατοσκέπαστης Οίτης παρόλα αυτά, έχει τον πρώτο λόγο, καθώς πολλά μυστικά της μένουν ακόμα να φανερωθούν. Η παρουσία του ποταμού Γοργοπόταμου που έχει τις πηγές του στα υψώματα της Οίτης, σε προδιαθέτει για εξερευνήσεις. Σύμφωνα με το μύθο οι πηγές του Δύρα (αρχαίο όνομα του ποταμού) δημιουργήθηκαν μετά από θεϊκή παρέμβαση του Δία για να σβήσει τη φωτιά που είχε τυλίξει τον Ηρακλή όταν φόρεσε το μαγεμένο μανδύα τον οποίο είχε δώσει στη Δηιάνειρα ο κένταυρος Νέσσος. Μετά από αυτό ο μυθικός ήρωας αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή του λίγο βορειότερα, στη θέση Πυρά. Το χωριό  Γοργοπόταμος προσεγγίζεται με σύντομη παράκαμψη και από τον παλιό εθνικό δρόμο Λιβαδειάς – Λαμίας.

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΤΗ

Γοργοπόταμος: «…την νύκτα της 25ης προς 26ην Νοεμβρίου, συμμορία 200 ανδρών ανατίναξε την γέφυρα του Γοργοπόταμου. Η σιδηροδρομική γραμμή Θεσ/νίκης – Αθηνών διεκόπη τουλάχιστον για μια εβδομάδα». Αυτό ήταν το λιτό πολεμικό ανακοινωθέν της Ανώτατης Διοίκησης της Βέρμαχτ που εξεδόθη στις 27 Νοέμβρη 1942 για την επιχείρηση ομάδας ανταρτών του ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και των Άγγλων. Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου θεωρήθηκε μια από τις αποτελεσματικότερες πράξεις σαμποτάζ στην κατεχόμενη Ευρώπη!

Κομποτάδες: Ανάμεσα στα Λουτρά Υπάτης και στο Γοργοπόταμο βρίσκεται το χωριό Κομποτάδες (7χλμ.) . Εδώ αν έχετε διάθεση για   περπάτημα αξίζει ν’ ακολουθήσετε το μονοπάτι που ξεκινά πάνω απ’ το χωριό, περνά κοντά από τις «Γραμμένες Σπηλιές» τις οποίες χρησιμοποιούσαν παλιά μοναχοί σαν σκήτες, τραβερσάρει την ορθοπλαγιά απ’ όπου γκρεμίζεται ο καταρράκτης Κρεμαστός και καταλήγει στο ορειβατικό καταφύγιο στη θέση Τράπεζα ή στο οροπέδιο Λιβαδιές.

Αστεροσχολείο Υπάτης: Για κάτι διαφορετικό μπορείτε να επισκεφθείτε στην Υπάτη την νεοσύστατη, ανάλογα εξοπλισμένη αίθουσα για παρατήρηση νυχτερινού ουρανού. Ώρες λειτουργίας: 08:30 – 12:30 τις καθημερινές www.asterosxoleio.gr . Για βραδινές ώρες και αργίες κατόπιν συνεννοήσεως τηλ. 22310-98425. 

COPYRIGHT PHOTO: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

COPYRIGHT TEXT: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

“Views Of Greece” travel photojournalism: Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

 

http://www.ziakas-hotel.gr 

 

• Mt. Oiti
• thermal baths
• waterfall
• Γοργοπόταμος
• μονή Αγάθωνος
• Υπάτη