Κρυμμένο πίσω από τα βράχια της Τύμφης με προνομιακή θέα στα υπόλοιπα χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού, αλλά και στη χαράδρα του Βίκου, το Βραδέτο είναι όχι μόνο το ψηλότερο αλλά και από τα πλέον ενδιαφέροντα χωριά του Ζαγοριού.
Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece
Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece
«…μια ώρα έκανε, φορτωμένη μ’ ένα σακί πατάτες ή ένα τσουβάλι ζάχαρη η μάνα μου να ανεβεί από το Καπέσοβο στο Βραδέτο. Μέχρι το 1975 μοναδική επικοινωνία του χωριού μας με τον έξω κόσμο ήταν η Σκάλα. Μέχρι το Καπέσοβο έφταναν τα φορτηγά από τα Γιάννενα. Μετά, τις προμήθειες τις φορτώνονταν στα μουλάρια, ή τις ζαλικώνονταν οι γυναίκες και τραβούσαν τον ανήφορο. Τώρα μας λένε ότι είναι 1200 σκαλοπάτια… Τότες δεν τα μετράγαμε, βάζαμε το κεφάλι κάτω και τα ανεβαίναμε μονορούφι μετρώντας μόνο τα καγκέλια (στροφές), γιατί αν σταματούσες φορτωμένη την ανηφοριά δύσκολα ξεκινούσες ξανά…. » Αυτές τις κουβέντες μας είχε αφηγηθεί πριν από καμμιά δεκαπενταριά χρόνια η γλυκύτατη γιαγιά Κωνσταντίνα, όταν επισκεφτήκαμε τον μοναδικό καφενέ που λειτουργούσε στο Βραδέτο, το πιο ορεινό απ’ όλα τα χωριά του κεντρικού Ζαγοριού (υψόμ. 1340).
Σήμερα το Βραδέτο όπως και όλα πια τα Ζαγοροχώρια, έχει βγει από την απομόνωση καθώς ο ασφαλτόδρομος έχει φτάσει μέχρι τις πέτρινες γειτονιές του. Υπάρχει ξενώνας, καφέ, ενώ ο παλιός καφενές της γιαγιάς Κωνσταντίνας λειτουργεί από τα παιδιά της και σαν ψησταριά.
Το χωριό θα αποδειχθεί η χαρά του πεζοπόρου, καθώς από εδώ μονοπάτια οδηγούν σε διαφορά σημεία του αλπικού βουνού της Τύμφης και φυσικά στη θέση «Μπελόη» που προσφέρει εφάμιλλη, αν όχι ομορφότερη θέα από την γνωστή τοποθεσία «Οξιά», κοντά στο χωριό Μονοδέντρι.
Το Βραδέτο αν και γειτονεύει με τους πασίγνωστους προορισμούς Μονοδέντρι, Κήποι και Τσεπέλοβο, παραμένει ένα από τα λιγότερο γνωστά χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού και διατηρεί στο ακέραιο τα δικά του ιδιαίτερα γνωρίσματα.
Με χάρτη και πυξίδα ανακαλύπτουμε το Βραδέτο
Το Ζαγόρι χωρίζεται σε Δυτικό, Κεντρικό και Ανατολικό. Το Βραδέτο, μαζί με το Τσεπόλοβο, τη Βίτσα, τους Κήπους, το Δίλοφο, το Κουκούλι, το Καπέσοβο, το Σκαμνέλι και αρκετά ακόμη χωριά, υπάγεται στο Κεντρικό Ζαγόρι. Η αλπική φιγούρα της κορφής «Τσούκα Ρόσσα» ή αλλιώς «Kόκκινη Kορφή» -σε μετάφραση της βλάχικης γλώσσας- του όρους Τύμφη με τα 2467 μέτρα ύψος της, μοιάζει να κρέμεται πάνω από τα χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού και καθορίζει την τοπιογραφία της περιοχής με την στιβαρή παρουσία της.
Για να φτάσετε με ασφάλεια στο Κεντρικό Ζαγόρι και το Βραδέτο
Από την Αθήνα έως τα Γιάννενα θα διανύσετε 420 χλμ. μέσω Ρίου-Αντίρριου και της Ιονίας Οδού. Από Θεσσαλονίκη μέσω Εγνατίας οδού, θα χρειαστεί να καλύψετε 260 χλμ. Από Ιωάννινα θα κατευθυνθείτε προς Καλπάκι και θα στρέψετε δεξιά πρός τα χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού. Θα περάσετε τις διασταυρώσεις για Μονοδέντρι, Κήπους και αμέσως μετά το Καπέσοβο θα ανηφορίσετε για 9 χιλιόμετρα τον ασφάλτινο δρόμο ως το Βραδέτο (Ιωάννινα – Βραδέτο 50 χλμ.).
Βραδέτο, παλιές ιστορίες
Το Βραδέτο πιθανόν να δημιουργήθηκε από κτηνοτρόφους που ζούσαν στο γειτονικό χωριό Σκαμνέλι και ήδη από τον 17ο αιώνα παρουσιάζονταν ως ένα από τα χωριά του Ζαγοριού. Ανέκαθεν ήταν ένα κτηνοτροφικό χωριό καθώς η γύρω αλπική περιοχή της Τύμφης εξασφάλιζε στα κοπάδια πλούσια βοσκοτόπια. Αργότερα επέλεξαν για να μείνουν εδώ και κάποιες οικογένειες Σαρακατσάνων που αφομοιώθηκαν γρήγορα από τον ντόπιο πληθυσμό.
Περίπατοι στις γειτονιές του Βραδέτου του υψηλοτέρου χωριού στο Ζαγόρι
Σήμερα το χωριό εντυπωσιάζει με τη θέα του, τα υπέροχα πέτρινα σπίτια του και το κεντρικό λιθόκτιστο καλντερίμι όπου δεσπόζει ο ναός της Παναγίας, ένα κτίσμα του 1799. Οι γύρω εξοχές με τα ρημαγμένα αλώνια και τις πεζούλες όπου οι παλιοί είχαν τα σταροχώραφα και τα μποστάνια τους ενδείκνυται για σύντομους περιπάτους.
Στη Σκάλα του Βραδέτου
Φυσικά το σπουδαιότερο αξιοθέατο είναι η περίφημη «Σκάλα του Βραδέτου» που ξεκινά λίγο έξω από το χωριό, από την εκκλησία του Άγιου Αθανάσιου και με συνεχή ζικ – ζακ πάνω στον κατακόρυφο βράχο της Μεζαριάς καταλήγει στο χωριό Καπέσοβο. Σήμερα η Σκάλα δεν έχει καμμιά πρακτική σημασία, καθώς ο δρόμος ακύρωσε τη σπουδαία δουλειά που έκαναν οι πετράδες για να την στεριώσουν. Όμως αποτελεί μια από τις πλέον δημοφιλείς πεζοπορικές διαδρομές στα Ζαγοροχώρια.
Με τα πόδια απο το Βραδέτο στη Μπελόη
Από το Βραδέτο θα ακολουθήσετε τον «τυφλό» χωματόδρομο για περίπου 1 χιλιόμετρο (αν έχει χιόνι καλύτερα να πάτε με τα πόδια). Σε χαρακτηριστικό σημείο (υπάρχουν και ταμπέλες), θα δείτε να ξεκινά το μονοπάτι. Ο τόπος γύρω είναι σπαρμένος με πέτρες, ενώ αραιά δέντρα υπομένουν τις δυνατές ριπές του παγωμένου αέρα που κατεβαίνει όλο ορμή από τα υψίπεδα της Τύμφης. Θα περπατήσετε περίπου για 40 – 45 λεπτά και θα καλύψετε μια απόσταση περίπου 1300 μέτρων ώσπου να βγείτε στη θέση «Μπελόη».
Το μονοπάτι είναι βατό, ευδιάκριτο και χωρίς σημαντικές υψομετρικές διαφορές. Από το διαμορφωμένο σημείο στο χείλος του γκρεμού θα έχετε μια πανοραμική άποψη του συνόλου σχεδόν της χαράδρας του Βίκου. Στο ένα χιλιόμετρο δυτικά στην άλλη πλευρά του φαραγγιού, ξεχωρίζει η θέση «Οξιά» που προσφέρει επίσης θαυμάσια θέα στον Βίκο, αλλά προσεγγίζεται από το χωριό Μονοδέντρι.
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Οδοιπορικό στο άγνωστο Ανατολικό Ζαγόρι
“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975). Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.