Ταξιδεύουμε  στον νομό Γρεβενών αναζητώντας τα υδάτινα ίχνη που αφήνει το μεγαλύτερο σε μήκος ποτάμι της Ελλάδας. Εξερευνούμε άγνωστους ορεινούς τόπους που εντυπωσιάζουν με την άγρια, φυσική τους ομορφιά. Περιπλανιόμαστε στις όχθες μιας νεότευκτης λίμνης που πασχίζει να αφομοιώσει το Μακεδονικό τοπίο.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Αναζητώντας τον Αλιάκμονα

Αφήνοντας πίσω το εντυπωσιακό τοπίο των Μετεώρων χαράζουμε πορεία βόρεια, οδηγώντας σε φιδίσιους ορεινούς δρόμους που δρασκελίζουν με απανωτές στροφές το ορεινό ανάγλυφο της περιοχής. Περνάμε τα όρια τη Θεσσαλίας και πατώντας στον νομό Γρεβενών ο δρόμος μας διασταυρώνεται με τον ποταμό Αλιάκμονα που αυτήν την εποχή κατεβαίνει από τα βουνά τις Πίνδου βουίζοντας, φουσκωμένος, όλο δύναμη και ορμή. Στη συνέχεια αφήνουμε τον εθνικό δρόμο Τρικάλων – Γρεβενών και στρεφόμαστε ανατολικά, αναζητώντας το  χωριό Παλιουριά που μετά την ανύψωση του φράγματος Ιλαρίωνα, βρέθηκε να απλώνει τις γειτονιές του στις όχθες της νεότευκτης λίμνης την οποίαν δημιούργησαν τα εγκλωβισμένα νερά του Αλιάκμονα !

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Νομός Γρεβενών, άγνωστοι ταξιδιωτικοί δρόμοι 

Από αυτό το σημείο ξεκινά ένα πολύ ενδιαφέρον οδοιπορικό σε «αχαρτογράφητα» ταξιδιωτικά μονοπάτια που τόσο μας γοητεύουν. Η περιοχή αυτή που μοιράζεται ανάμεσα στη Θεσσαλία και στη Μακεδονία, και γεωγραφικά υπάγεται στον νομό Γρεβενών  μπορεί να μην διαθέτει  τουριστικές περγαμηνές, όμως θα σας εντυπωσιάσει με τα απαράμιλλης ομορφιάς τοπία της, τα βυζαντινά μοναστήρια της και τη γοητευτική της απλότητα.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Μονή Τορνικίου, το μοναστήρι που αλλού κτίσθηκε και αλλού βρέθηκε…

Φτάνοντας στο  χωριό Παλιουριά -παλαιά ονομασία Ζημνιάτσι-  (45 χλμ. από Γρεβενά,  52 χλμ. από Καλαμπάκα) στρίβουμε αριστερά, περνάμε  τη νέα γέφυρα, διασχίζουμε τον οικισμό Παναγία που βρίσκεται στην αντικρινή πλευρά και οδηγώντας παράλληλα με τις όχθες της λίμνης φτάνουμε μετά από 3 χιλιόμετρα ευχάριστης πορείας, στη μονή Τορνικίου. Πρόκειται για ένα σημαντικό μοναστηριακό συγκρότημα που κτίσθηκε τον 12ο αιώνα σε ιδιοκτησία της μεγάλης βυζαντινής, αρμένικης καταγωγής, οικογένειας των Τορνικίων, απ’ όπου πήρε και το όνομά της. Το καθολικό της μονής, αφιερωμένο στη Θεοτόκο, αγιογραφήθηκε το 1481 και μετά πάλι το 1728. Το μοναστήρι θα πρέπει να συνέχισε για αιώνες την ιστορική του πορεία, ενώ είναι άγνωστο το πότε εγκαταλείφθηκε.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Το 1987 η μονή καταγράφηκε ως προστατευόμενο ιστορικό μνημείο,  όμως ο μεγάλος σεισμός του 1995 κατέστρεψε μεγάλο μέρος της. Το 2001 ξεκίνησε η αναστύλωση του μοναστικού συγκροτήματος,  ενώ η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως αρκετά αξιόλογα ευρήματα από τις διάφορες φάσεις της ιστορίας του. Όταν ολοκληρώθηκαν τα σχέδια για τη δημιουργία της λίμνης Ιλαρίωνα – Αλιάκμονα διαπιστώθηκε ότι τα νερά της λίμνης θα έπνιγαν το σημαντικό μοναστήρι.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Έτσι εκπονήθηκε μελέτη για τη σύσσωμη μετακίνησή του σε ψηλότερο σημείο και από τον  Σεπτέμβριο του 2011, το μοναστήρι ατενίζει τη λίμνη από ασφαλή τοποθεσία, λίγο ψηλότερα από την αρχική θέση όπου είχε κτισθεί.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Μονή Ζάβορδας, βυζαντινές μνήμες

Αφήνουμε πίσω τα ήπια παραλίμνια τοπία και το «μετακινούμενο μοναστήρι» και ακολουθούμε τον γεμάτο στροφές δρόμο που θα μας φέρει μετά από 8 χιλιόμετρα στην είσοδο της μονής Ζάβορδας, Όσιου Νικάνορα. Άσχετα με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός το ογκώδες,  φρουριακής μορφής μοναστηριακό συγκρότημα που δεσπόζει στην κορφή του  βράχου, εποπτεύοντας από προνομιακή θέση το τοπίο, εντυπωσιάζει με το παρουσιαστικό του και τη μακρόχρονη παράδοσή του.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Το μοναστήρι κτίστηκε το 1537 από τον όσιο Νικάνορα και σήμερα έχει ανακαινιστεί από τη βυζαντινή εφορία αρχαιοτήτων. Στο κέντρο του τειχισμένου περίβολου βρίσκεται το καθολικό, ένας σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερις κίονες. Στο εσωτερικό του ναού ξεχωρίζουν οι εντυπωσιακές αγιογραφίες. Οι παλαιότερες από αυτές είναι του 1542 και αποδίδονται στον σπουδαίο αγιογράφο Φράγκο Κατελάνο, εκπρόσωπο της μεταβυζαντινής σχολής της Βορειοδυτικής Ελλάδας που είχε δεχτεί επιρροές από την Ιταλική τέχνη.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Άγιος Νικάνορας, η σκήτη που αιωρείται

Αφού επισκεφθείτε το μοναστήρι αξίζει να αναζητήσετε το νέο μονοπάτι που οδηγεί στη ανακαινισμένη σκήτη του Αγίου Νικάνορα. Η διαδρομή πραγματοποιείται σε φαρδύ, προστατευόμενο με μεταλλική κουπαστή διάδρομο που καταλήγει σε μια μικρή, επίσης μεταλλική γέφυρα που κυριολεκτικά αιωρείται στο χάος. Από αυτό το σημείο θα έχετε την ευκαιρία να  απολαύσετε την προνομιακή θέα στη λίμνη που απλώνεται κάτω από τα πόδια σας. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα παραμένει και η παλιά διαδρομή που πλέον μπορεί να μην καταλήγει στη σκήτη, αλλά προσφέρει μια εντελώς διαφορετική γωνία θέας στα βράχια και στις όχθες της λίμνης. Να σημειώσουμε πως η σκήτη που κυριολεκτικά είναι κολλημένη στον κάθετο βράχο, προϋπήρχε του μοναστηριού της Ζάβορδας. Εσωτερικά αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα και είναι αγιογραφημένη με θαυμάσιες νωπογραφίες.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Φράγματα, τα δεσμά του Αλιάκμονα

Ο Αχελώος και ο Αλιάκμονας, τα δυο μεγαλύτερα ποτάμια της Ελλάδας, είναι αυτά που έχουν δεχθεί και τις μεγαλύτερες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις τα τελευταία 50 χρόνια. Ο Αχελώος από το ύψος τη Μεσοχώρας και νοτιότερα έχει απωλέσει πλέον τη φυσική του ροή με τη δημιουργία αλλεπάλληλων φραγμάτων. Το αυτό συμβαίνει και με τον Αλιάκμονα όπου πλέον τέσσερα φράγματα δεσμεύουν τα νερά του σχηματίζοντας αλλεπάλληλες τεχνητές λίμνες. Η τεχνητή λίμνη του Ιλαρίωνα είναι η πιο πρόσφατη καθώς σχηματίστηκε το 2012 σε μια περιοχή που εντοπίζεται γεωγραφικά ανάμεσα στα Γρεβενά και στην Κοζάνη. Δημιουργήθηκε μετά την ανύψωση του τέταρτου στη σειρά φράγματος που κατασκεύασε η ΔΕΗ, με σκοπό την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, τη διασφάλιση της ποιοτικής ύδρευσης της Θεσσαλονίκης και την άρδευση του κάμπου της Δυτικής Μακεδονίας. Η νεότευκτη λίμνη που έχει μήκος 35 χιλιομέτρων είναι χωρητικότητας περίπου 140 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού και η  επιφάνεια του ταμιευτήρα στην ανώτερη στάθμη του νερού καλύπτει μια έκταση σχεδόν 22 τ.χλμ.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Ελπίδες για τουριστική ανάπτυξη 

Οι ντόπιοι ευελπιστούν με το έργο αυτό, ότι ο τόπος τους θα μετατραπεί σε πόλο έλξης επισκεπτών καθώς η ευρύτερη περιοχή βρίθει σημαντικών πολιτιστικών μνημείων και φυσικών αξιοθέατων. Βέβαια οι οικολογικές ανησυχίες για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον με τη δημιουργία της λίμνης ήταν πολλές και όχι πάντα αβάσιμες. Το γεγονός είναι πως τα νερά του Αλιάκμονα δεσμεύτηκαν για μια ακόμη φορά, πνίγοντας στην κυριολεξία το πανέμορφο Κόκκινο Φαράγγι, μια περιοχή ανυπέρβλητης άγριας φυσικής ομορφιάς που δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από αυτήν του Βίκου ή του Αώου. Τώρα στη θέση των γρήγορων νερών που άφριζαν πάνω στα βράχια, ο επισκέπτης αντικρίζει την τεχνητή γαλήνη μια λίμνης που -κακά τα ψέματα-, ακόμη προσπαθεί να αφομοιώσει το περιβάλλον.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Διαδρομή γύρω από τη λίμνη Ιλαρίωνα

Για κάποιον που θέλει να σχηματίσει μια ευρύτερη εικόνα για την περιοχή, σαφώς και η πλέον ενδιαφέρουσα διαδρομή είναι  αυτή που τρέχει στις νοτιοανατολικές όχθες της λίμνης. Η πορεία που θα πρέπει να ακολουθήσει κάποιος ξεκινά από το χωριό Παλιουριά και κινείται βορειοανατολικά, σχεδόν παράλληλα με τις όχθες της λίμνης που από αυτό το σημείο φανερώνει ίσως την πιο όμορφη πλευρά της. Σε όλο το μήκος της διαδρομής ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να δει το νέο τοπίο που διαμόρφωσε η λίμνη, τη μονή Ζάβορδας και τη σκήτη του Αγίου Νικάνορα να ξεχωρίζουν στα απέναντι κάθετα πρανή του Κόκκινου Φαραγγιού. Η πορεία ολοκληρώνεται μετά από 10 χιλιόμετρα στο ενδιαφέρον ορεινό χωριό Ελάτη, κτισμένο σε ύψος 650 μέτρων στις παρυφές του περίφημου ελατόδασους των Καμβουνίων ορέων.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Κοντά στο χωριό Παλιουριά, σε ύψος 1000 μέτρων βρίσκεται η Μονή Ευαγγελιστρίας που ιδρύθηκε το 114 και είναι γνωστή ως “Μπουνάσια”, ονομασία που την οφείλει στην κορφή των Καμβουνίων, Βουνάσσα. Το μοναστήρι ήταν ανδρικό και είχε καλόγερους μέχρι το 1935. Η θέα από εδώ προς το υψίπεδο της Μακεδονίας, την Πίνδο και τον Όλυμπο είναι περιφερειακή.

Για εξερευνήσεις στα Καμβούνια όρη 

Για τους όσους θέλουν να πάρουν βουνίσιο αέρα και να ανέβουν σε μεγαλύτερα υψόμετρα, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η διαδρομή  που ξεκινά από τις παρυφές της  Δεσκάτης και ανηφορίζει για το οργανωμένο  ορειβατικό καταφύγιο που βρίσκεται σε πλαγιά κατάφυτη από έλατα, κάτω από την κορφή των Καμβουνίων σε υψόμετρο 1415. Συνολικά θα χρειαστεί να καλύψετε 8,5 χιλιόμετρα σε δρόμο που έχει στο σύνολό του ασφαλτωθεί.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Λίγο έξω από τη Δεσκάτη (περίπου 7 χλμ.) θα αναζητήσετε το «Χονδρό Δέντρο», μία από τις μεγαλύτερες σε ηλικία βελανιδιές της Ευρώπης, χρονολογημένη στα 1300 χρόνια. Ζητήστε από τους ντόπιους να σας προσδιορίσουν την τοποθεσία.

greece, nature, river, mountain, travel, aliakmonas, lake, aliakmonas river, Macedonia ποταμός Αλιάκμονας, λίμνη Ιλαρίωνα, μονή Ζάβορδας σκήτη όσιου Νικάνωρα, Δεσκάτη, ΔΕΗ, φράγμα, πανόραμα, νομός Γρεβενών, δυτική Μακεδονία

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Για οργανωμένες περιηγήσεις με ειδικά διαμορφωμένα τετρακίνητα οχήματα και συνοδεία διπλωματούχων συνοδών βουνού στη λίμνη Ιλαρίωνα, στα Καμβούνια όρη, αλλά και γενικότερα στα βουνά των Γρεβενών, θα απευθυνθείτε στο Γραφείο Οικοτουρισμού Overland, τηλ. 6977772542 υπεύθυνος κος Απόστολος Διανέλλος.

tzoumerka, travel, greece, mountain, nature, rock, river, hiking, Epirus, Τζουμέρκα, Πράμαντα, Μελισσουργοί, Συρράκο, Καλαρρύτες, μονή Κηπίνας, Άραχθος, γεφύρι Πλάκας, Καταρράκτης, φαράγγι, Ματσούκι,

photo: GERMAINE ALEXAKIS/VIEWS OF GREECE

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ, ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Road trip στη Μακεδονία. Επτά λίμνες σε μια μέρα! 

Λίμνες δυτικής Μακεδονία, road trip, οδοιπορικό, wetland, υγρότοποι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

Copyright photo & text: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.