Στου Λεωνιδιού τα μέρη

Μακροβούτια στις λαμπερές παραλίες του Μυρτώου πελάγους, σουλάτσο σε παραδοσιακά καλντερίμια και μετά ουζάκι σε γραφικά ταβερνάκια με τις καρέκλες να βουλιάζουν στην άμμο.

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

Αν θα πρέπει να περιγράψει κάποιος με δυο λέξεις τούτη την ακρογωνιά της Αρκαδίας, οι πιο κατάλληλες θα ήταν « μινιατούρα Ελλάδας». Πράγματι, εδώ σε μόλις λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα γης θα τα δεις όλα, λαμπερές αμμουδιές και βραχώδεις ακτές, γραφικά ψαροχώρια και παραδοσιακά ορεινά χωριά, εντυπωσιακά καπετανόσπιτα και πέτρινους πολεμόπυργους, λιόδεντρα και έλατα, καταπράσινες κοιλάδες και ερημοτόπια…

Οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε αυτούς τους διαφορετικούς κόσμους είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες. Ειδικά αν επισκεφθείτε την περιοχή στα τέλη άνοιξης με αρχές του καλοκαιριού, θα δείτε τρεις από τις τέσσερεις εποχές του χρόνου να… απέχουν μεταξύ τους μόλις λίγα χιλιόμετρα.

Δρόμο παίρνω δρόμο αφήνω και φθάνω με ασφάλεια στο Λεωνίδιο

Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο που συνδέει το Άργος με το Λεωνίδιο, η δαντέλα της ακτογραμμής μας αποκαλύπτει συνεχόμενες μικρές ή μεγαλύτερες παραλίες που τις αλληλοδιαδέχονται βράχια και γκρεμοτόπια. Σε αυτά τα 75 χιλιόμετρα θα έχετε τον χρόνο να απολαύσετε ένα κλασσικό μεσογειακό τοπίο και ν’ αφήσετε σιγά – σιγά τη γοητεία της Τσακώνικης γης να σας παρασύρει στους δικούς της ρυθμούς. Στο τέλος της διαδρομής θα σας καλωσορίσει μια νοικοκυρεμένη ναυτική πολιτεία που λόγω θέσης κρατά ίσες αποστάσεις ανάμεσα σε βουνό και θάλασσα.

Καταλύτης στον ανοιχτό προς ανατολάς ορίζοντα είναι βέβαια το Μυρτώο. Ωστόσο την ίδια στιγμή αν στρέψετε το βλέμμα δυτικά, θα δείτε τα απόκρημνα κοκκινωπά βράχια να ορθώνουν το ανάστημά τους πίσω από τον οικισμό, θυμίζοντας σε όλους ότι από εδώ και πέρα αρχινά η κυριαρχία του Πάρνωνα. Η περιοχή καθώς απέχει από την Αθήνα 230 χιλιόμετρα, ενδείκνυται για τις εκδρομές του Σαββατοκύριακου, αλλά και για τις καλοκαιρινές σας διακοπές, Αν μάλιστα θέλετε να συνδυάσετε μερικές μέρες στη θάλασσα για τα μπάνια αλλά να έχετε παράλληλα τη δυνατότητα για ολιγόωρες εναλλακτικές με πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, ή καταδύσεις, η Τσακωνιά θα γίνει το ιδανικό σας πεδίο.

“Καούρ Εκάνατε τον Αγιελίδη”

Το Λεωνίδιο θεωρείται η πρωτεύουσα της Τσακωνιάς γι αυτό και στην είσοδο της πόλης θα δείτε την επιγραφή “Καούρ Εκάνατε τον Αγιελίδη” που στην τοπική τσακώνικη διάλεκτο σημαίνει “καλώς ήρθατε στο Λεωνίδιο”. Οι Τσάκωνες ζουν σε μια αρκετά εκτεταμένη περιοχή της νοτιοανατολικής Αρκαδίας, τόσο στην παράκτια όσο και στην ορεινή ζώνη, κυρίως γύρω από τα χωριά Λεωνίδιο, Τυρό, Πέρα Μέλανα, Σαπουνακαίικα, Πραγματευτής και από τους ορεινούς οικισμούς Βασκίνα, Σίταινα, Πραστός και Καστάνιτσα.

Υπάρχουν αρκετές θεωρίες σχετικά με την καταγωγή των Τσακώνων, όλες όμως αναφέρουν ότι πρόκειται για αυτόχθονες Λάκωνες που κατέφυγαν σε τούτη τη τραχιά γη μετά από επιδρομές και εισβολές φύλων του βορρά, όπως ήταν οι Αβάροι και οι Σλάβοι. Μάλιστα η λέξη “Τσάκωνας” πιστεύεται ότι προέρχεται από παράφραση της λέξης “Λάκωνας”. Η τσακώνικη διάλεκτος  είναι ένα ελληνογενές γλωσσικό ιδίωμα με ρίζες στη δωρική διάλεκτο. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη της Unesco, τα τσακώνικα αποτελούν πολύτιμο συνδετικό κρίκο με τη γλώσσα που ομιλούνταν στην αρχαία Λακωνία. Παρόμοιους γλωσσικούς δεσμούς με αρχαίες Ελληνικές διαλέκτους έχουν τα Ποντιακά και τα Ελληνικά που μιλούν ακόμη και σήμερα οι Ελληνόφωνοι κάτοικοι της Καλαβρίας (Νότια Ιταλία).

Περίπατοι στις αρχοντογειτονιές του Λεωνίδιου

Σήμερα το Λεωνίδιο είναι μια χαρούμενη παραδοσιακή πολιτεία που χαίρεσαι να την περπατάς… Ακόμη όμως και με το αυτοκίνητο να διασχίσεις τον κεντρικό δρόμο που τη διατρέχει από την μια ως την άλλη άκρη, θα μπορείς να θαυμάσεις ολόγυρα τα παλιά πέτρινα καπετανόσπιτα περιτριγυρισμένα από υψηλούς μαντρότοιχους αγκαλισμένους από ανθισμένες μπουκαμβίλιες και γιασεμιά. Εντύπωση θα σου προκαλέσουν οι γεροδεμένες ξύλινες αυλόπορτες βαμμένες σε ποικίλα χρώματα. Συνολικά στο Λεωνίδι έχουν αναγνωριστεί τουλάχιστον 120 κατοικίες ως παραδοσιακές, κτισμένες τον 19^ο αιώνα από Μοραΐτες πετράδες, αλλά και Ιταλούς μαστόρους. Από τα παλαιότερα και πιο εντυπωσιακά κτήρια του Λεωνιδίου είναι οι πύργοι Τσικαλιώτη και Χατζηρούδη, τα αρχοντικά Πολύτιμου, του Τσικαλιώτη και Κατσικογιάννη.

Ένα ακόμη σημαντικό ιστορικό κτήριο που κτίσθηκε το 1855 για να στεγάσει  το σχολείο του Λεωνιδίου είναι η «Φάμπρικα». Το 1924, στο ίδιο κτήριο εγκαταστάθηκε το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα το κτίσμα έχει ανακαινισθεί πλήρως και στεγάζει το «Κέντρο Προβολής της Αγροτικής Ιστορίας και των Δρόμων της Θάλασσας στην Ανατολική Πελοπόννησο» (www.fabbricaofculture.gr ).

Σαμπατική Αρκαδίας, λιμανάκι καρδιάς  

Ερχόμενοι από Τυρό με κατεύθυνση προς Λεωνίδιο, εκεί πίσω από τις ελιές και τα αμπέλια θα δείτε το κουκλίστικό λιμανάκι της Σαμπατικής να στολίζει την ακτογραμμή. Τα ελάχιστα παλιά σπίτια (τελευταία οι οικοδομές ξεφυτρώνουν  σα τα μανιτάρια) του ψαράδικου οικισμού είναι κτισμένα στο μυχό  του κόλπου κατά μήκος της ακτής.  Ο δρόμος σταματά στην είσοδο του χωριού και δεν συνεχίζεται κατά μήκος της ακτής, όπως δυστυχώς συμβαίνει με τα περισσότερα  παραθαλάσσια μέρη. Ένα – δύο ταβερνάκια δίπλα στο κύμα, λίγα νοικιαζόμενα δωμάτια και η μικρή αμμουδιά, είναι τα ταπεινά, αλλά αναμφίβολα σπάνια προσόντα αυτής της όμορφης θαλασσινής γωνιάς του Μοριά.

Στη γαλήνη της Πλάκας 

Το ψαροχώρι της Πλάκας απέχει από το Λεωνίδιο μόλις 6 χιλιόμετρα και είναι το κυριότερο λιμάνι της ευρύτερης περιοχής. Αν κατά την περίοδο της χούντας αλλά και την μεταπολίτευση κτίσθηκαν αρκετά αταίριαστα κτήρια, το μικρό χωριό θεωρείται μια από τις πιο αυθεντικές γωνιές της θαλασσινής Αρκαδίας.

Στο λιμάνι δένουν τα καΐκια που προμηθεύουν με φρέσκο ψάρι το Λεωνίδιο, αλλά και όλον τον ορεινό όγκο. Εδώ απλώνουν τα τραπεζάκια τους οι φημισμένες  ψαροταβέρνες. Στην νότια άκρη υπάρχει ένα beach bar και μια καλή ακρογιαλιά με ήσυχα νερά που προτιμούν κυρίως οι οικογένειες.

Πούλιθρα, για ήσυχες διακοπές 

Νότια από το Λεωνίδιο, κτισμένο λίγο ψηλότερα από τη θάλασσα σε θέση που αγναντεύει το ανοιχτό πέλαγος απλώνει τα καπετανόσπιτά του το  χωριό Πούλιθρα. Με την πάροδο του χρόνου ο οικισμός επεκτάθηκε προς την πλευρά της ακτής όπου σήμερα έχουν κτισθεί αρκετά μικρά συγκρότηματα ενοικιαζόμενων δωματίων και σε ελάχιστη απόσταση από το ακρογιάλι λειτουργούν αρκετές ταβέρνες. Η παραλία που απλώνεται κάτω από τον δρόμο είναι στρωμένη με βότσαλο και πετραδάκι και σε αρκετά σημεία σκιάζεται από θεόρατους σκίνους.

Το μυστικό του Φωκιανού

Από τα Πούλιθρα ο ασφάλτινος δρόμος σκαρφαλώνει με κόπο τα πρανή του βουνού και οδηγεί στα χωριά το Τσακώνικου οροπεδίου. Από το χωριό Πηγάδι ένας νέος ασφάλτινος δρόμος κατηφορίζει με έντονα ζικ ζακ προς την πλευρά της θάλασσας, με τελική κατάληξη τον απόμερο όρμο του Φωκιανού. Εδώ, στα όρια της Αρκαδίας με τη Λακωνία, 26 χιλιόμετρα  από τα Πούληθρα, μας αποκαλύπτεται μια υπήνεμη βοτσαλωτή παραλία με βαθιά, κρύα νερά. Υπάρχουν δυο ταβέρνες πάνω στο ακρογιάλι και ελάχιστα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η περιοχή ενδείκνυνται και για ελεύθερο κάμπινγκ με προϋπόθεση τον σεβασμό στο παρθένο περιβάλλον. Ένας νέος ασφάλτινος δρόμος οδηγεί με κατεύθυνση παραλιακή στο Κυπαρίσσι.

Με τα πόδια στους ανεμόμυλους του Λεωνιδίου

Από το κέντρο του Λεωνιδίου ξεκινά ένα ενδιαφέρον μονοπάτι που καταλήγει στους πέτρινους ανεμόμυλους που δεσπόζουν στην είσοδο της πόλης, στη θέση “Προύζανο” πάνω στον απόκρημνο βράχο. Οι τρεις από τους ανεμόμυλους που έχουν κτισθεί τον 18ο και τον 19ο αιώνα, κηρύχτηκαν διατηρητέοι με απόφαση της Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Αναστηλώσεων του Υπ. Πολιτισμού. Στον κοκκινωπό βράχο που κυριολεκτικά κρέμεται πάνω από την παραδοσιακή πολιτεία έχουν ανοιχθεί αναρριχητικές διαδρομές, ενώ κάθε Νοέμβριο πραγματοποιείται εδώ Φεστιβάλ αναρρίχησης  https://climbinleonidio.com . Για οργανωμένες και ασφαλείς αναρριχητικές εξορμήσεις όλο το χρόνο www.nafplio-climbing-hiking.com

Οι κοντινές εκδρομές γύρω από το Λεωνίδιο

Με αφετηρία το Λεωνίδιο ανηφορίστε για τα δροσερά, ελατοσκέπαστα προβούνια του Πάρνωνα. Στα 14 χλμ. το ιστορικό μοναστήρι της Ελώνας (19^ος αι) βρίσκεται σφηνωμένο στο γκρεμό. Τελική κατάληξη το ορεινό χωριό Κοσμάς με τη γραφική πλατεία (26 χλμ. από Λεωνίδιο). Άξιο αναφοράς είναι το μοναστήρι του Αγ. Νικολάου Σίντζα (14^ος αι), μόλις 6 χλμ μακριά από το Λεωνίδι (έντονα ανηφορικός στενός τσιμεντόδρομος) κρυμμένος σε κοίλωμα κάθετου βράχου.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ.ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Πλύτρα, Αρχάγγελος Λακωνίας, μια μαγευτική γωνιά της Λακωνίας

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• peloponnese
• Λεωνίδιο
• Πλάκα
• Πούληθρα
• Τσακωνιά
• Φωκιανό