Κρίκελλο & Δομνίστα Ευρυτανίας, αγκαλιά με τα έλατα

Μακριά από τα πολυσύχναστα τουριστικά μονοπάτια των εκδρομέων του Σαββατοκύριακου, ας γνωρίσουμε την Ευρυτανία αλλιώς! Εδώ η ορεινή φύση αποκαλύπτεται σε όλο το ανεπιτήδευτο μεγαλείο της. Όπου κι αν στραφεί το βλέμμα, δάση, κελαρυστά ποτάμια και χιονισμένα βουνά καταλαμβάνουν κάθε εκατοστό του ορίζοντα.

Copyright photo & text: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Στην πιο απόμακρη και ορεινή πλευρά του νομού Ευρυτανίας θα συναντήσουμε δύο ιστορικά χωριά, με ήπια τουριστική ανάπτυξη και μοναδική φύση, έτοιμα να υποδεχθούν τους λάτρεις του χειμερινού βουνού.

Για να φτάσετε στο Κρίκελλο και στη Δομνίστα, θα χρειαστεί να ακολουθήσετε μια διαφορετική διαδρομή από εκείνη που οδηγεί στο Καρπενήσι, το χιονοδρομικό κέντρο ή τα δημοφιλή Μικρό και Μεγάλο Χωριό. Αν έρχεστε από τη Λαμία, μετά τις Ράχες Τυμφρηστού, μην συνεχίσετε προς τη νέα σήραγγα, αλλά στρίψτε ακολουθώντας τις πινακίδες προς Κρίκελλο και Δομνίστα. Από εκεί και πέρα ξεκινά μια εντυπωσιακή ορεινή διαδρομή που θα σας κόψει την ανάσα.

Κρίκελλο , Δομνίστα πως θα πάω με ασφάλεια

Ο ασφάλτινος δρόμος κινείται σε υψόμετρο 1.350–1.500 μέτρων, πάνω στη δασωμένη ράχη που ενώνει τα βουνά Καλιακούδα και Κοκκάλια. Η θέα είναι μαγευτική, καθώς απλώνεται τόσο προς τα Ευρυτανικά βουνά όσο και προς εκείνα της Φωκίδας. Για αρκετά χιλιόμετρα, το βλέμμα συναντά μόνο ελατοσκέπαστες πλαγιές και χιονισμένες κορυφογραμμές. Στο μέσο αυτής της μοναδικής διαδρομής —η οποία τον χειμώνα απαιτεί προσοχή λόγω παγετού— θα δείτε πινακίδα που οδηγεί στο μνημείο της θέσης «Κοκκάλια». Ιστορικά, εδώ, το 279 π.Χ., οι Ευρυτάνες και οι Αιτωλοί συνέτριψαν τις Γαλατικές φυλές που είχαν εισβάλει στην Ελλάδα. Οι σωροί των εισβολέων έμειναν άταφοι και τα κόκαλά τους, ακόμη και σήμερα, παραμένουν διάσπαρτα στην περιοχή.

Κρίκελλο, κρυμμένο μέσα στα έλατα

Από τη στιγμή που θα αφήσετε τον κεντρικό δρόμο Λαμίας–Καρπενησίου, θα χρειαστεί να διανύσετε 16 χιλιόμετρα για να αντικρίσετε τις στέγες του Κρίκελλου να ξεπροβάλλουν στον ορίζοντα. Ο οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 1.120 μέτρων, χτισμένος σε μια ήπια, αλλά κατάφυτη πλαγιά. Στον πυρήνα του οικιστικού ιστού δεσπόζει η μεγάλη πλατεία του Αγίου Νικολάου, όπου βρίσκεται και η ομώνυμη εκκλησία, χτισμένη το 1903.

Τα επτά υπεραιωνόβια πλατάνια και οι πέτρινες κρήνες με τρεχούμενο νερό συνθέτουν ένα γραφικό και ζωντανό σκηνικό. Γύρω της, παραδοσιακές ταβέρνες και παλιά καφενεία ολοκληρώνουν την εικόνα. Το Κρίκελλο, αν και σήμερα είναι ένα μικρό χωριό, υπήρξε μέχρι τον Μεσοπόλεμο μεγάλο κεφαλοχώρι με περίπου 3.000 μόνιμους κατοίκους, και αποτέλεσε έδρα του τέως Δήμου Ευρυτάνων. Ιδρύθηκε τον 17ο αιώνα, όταν επτά μικρότεροι οικισμοί ενώθηκαν γύρω από τη φημισμένη πηγή «Σωληνάρια». Σήμερα, το χωριό διαθέτει μικρούς ξενώνες, δύο ποιοτικές ταβέρνες και το καφέ «Μαντζάτο», που σερβίρει σπιτικά γλυκά του κουταλιού και ροφήματα από ντόπια βότανα.

Tip: Αν βρίσκεστε στο Καρπενήσι και θέλετε να φτάσετε κατευθείαν στο Κρίκελλο, ενημερωθείτε από την Τροχαία αν ο δρόμος είναι ανοιχτός και ακολουθήστε την εσωτερική διαδρομή που περνά από τα χωριά Κλαυσί, Μουζίλο, Ανιάδα και Συγκρέλλο — 26 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένης διαδρομής.

Δομνίστα ένα καταφύγιο στα βουνά της Ευρυτανίας

Από το Κρίκελλο, ο δρόμος κατηφορίζει προς τη Δομνίστα, περνώντας από τον Κρικελλοπόταμο, έναν από τους παραπόταμους του Τρικεριώτη. Χαμηλότερα, στην καρδιά του φαραγγιού, ο ποταμός δημιουργεί το απαράμιλλο τοπίο του φαραγγιού «Πάντα Βρέχει». Από το γεφύρι, ανηφορίστε για ακόμη 4 χιλιόμετρα ώσπου να φτάσετε στις γειτονιές της ιστορικής Δομνίστας, η οποία απλώνεται σε υψόμετρο 1.000 μέτρων.

Κοντά στη θέση του σημερινού οικισμού βρισκόταν η αρχαία Ευρυτανική πόλη Φαντινός, που οφείλει το όνομά της στη Φαντίνα· υπολείμματα της πόλης είναι ακόμη ορατά. Μέχρι τον Μεσοπόλεμο, η Δομνίστα υπήρξε σημαντικό εμπορικό κέντρο με μικρά μαγαζιά και εργαστήρια που κατασκεύαζαν βαρέλια, σαμάρια και υφαντά. Υπήρχαν ακόμη σιδεράδικα, ραφτάδικα και τσαγκαράδικα. Σήμερα, η Δομνίστα διαθέτει περιορισμένη αλλά ποιοτική τουριστική υποδομή, με ξενώνα, την εξαιρετική ταβέρνα «Μέτοικος» και λαογραφικό μουσείο. Από εδώ, ο δρόμος συνεχίζει προς τα Ναυπακτικά χωριά και την τεχνητή λίμνη του Εύηνου.

Αν έχετε διάθεση, αξίζει μια εκδρομή ως το κεφαλάρι της «Τρανής Βρύσης» (12 χλμ.) ή στα απομονωμένα χωριά Ροσκά, Ψιανά, Στάβλοι και Άμπλιανη.

Για το διάσημο «Πάντα Βρέχει», τον χειμώνα καλό είναι να ενημερωθείτε από τους ντόπιους, καθώς το ποτάμι φουσκώνει και η διάβαση του φαραγγιού γίνεται επικίνδυνη και απαγορευτική. Αν λοιπόν αναζητάτε έναν ήσυχο, αυθεντικό χειμερινό προορισμό, το Κρίκελλο και η Δομνίστα σας περιμένουν!

Δομνίστα : Στο μνημείο της Εθνικής Αντίστασης

Στις 7 Ιουνίου 1942, στη Δομνίστα, ένα ολιγάριθμο ένοπλο τμήμα με επικεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη —κρατώντας την ελληνική σημαία του σχολείου του Κρίκελλου, που του παραδόθηκε από τον δάσκαλο Β. Παπανικολάου— διακήρυξε επίσημα την απόφαση του λαού για ένοπλη αντίσταση. Ο πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ, αφού εκφώνησε έναν σύντομο και θερμό πατριωτικό λόγο, ζήτησε από τον παπά Φαρμάκη να ευλογήσει τα όπλα των ανταρτών, παραλληλίζοντας τον ξεσηκωμό με εκείνον του 1821. Ένα μικρό μνημείο, λίγο έξω από τον οικισμό, θυμίζει αυτή τη σημαντική στιγμή της νεότερης ιστορίας μας.

Η «Πράσινη Ανάπτυξη» βλάπτει σοβαρά τα ορεινά οικοσυστήματα

Η περιοχή αυτή, με τα παρθένα ορεινά τοπία και τους πολύτιμους οικότοπους σπάνιας βιοποικιλότητας, κινδυνεύει από την εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών μονάδων. Οι δυνατότητες ήπιας, βιώσιμης ανάπτυξης, βασισμένης στον βιωματικό τουρισμό, τις εναλλακτικές δραστηριότητες και την παραγωγή τοπικών προϊόντων υψηλής ποιότητας, είναι τεράστιες. Δυστυχώς, αυτή η μοναδική τοπιογραφία της Ελλάδας, για την οποία όλοι μιλάμε με υπερηφάνεια, κινδυνεύει να αλλοιωθεί ανεπανόρθωτα τα επόμενα χρόνια. Όσοι ακόμη πιστεύουν ότι η παραγωγή ενέργειας από τέτοιες εγκαταστάσεις είναι «πράσινη» και «καθαρή», ας ρίξουν μια ματιά στα Ακαρνανικά Όρη, την Καρυστία, το Βέρμιο, το Άσκιο, τον Κασιδιάρη και τη Ροδόπη  Είναι πλέον ολοφάνερο: δεν είναι “στραβός ο γιαλός”, αλλά “στραβά αρμενίζουμε”, αφού με τόση ευκολία καταστρέφουμε τη φυσική κληρονομιά των παιδιών μας.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Μαγικά ορεινά χωριά για ζεστά week end

“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• εκδρομές
• Ευρυτανία
• ορεινές διαδρομές
• ορεινή φύση
• χωριά