Καστοριά, τα «Ραγκουτσάρια».  Ξεφαντώνοντας με τον Διόνυσο!

Με το που θα μπει ο νέος χρόνος και μέχρι τα Θεοφάνεια, η Καστοριά βρίσκεται στις δόξες της. Οι μπάντες με τα χάλκινα προθερμαίνονται όταν ξεκινούν οι εκδηλώσεις για τα «Ραγκουτσάρια»,  έτσι από τις  3 του μήνα μέχρις στις 6 του Γενάρη κυριολεκτικά  η πόλη ζει ένα ξέφρενο διονυσιακό πάρτι.

Ξεφάντωμα με τους… ζητιάνους 

«Ραγκουτσάρια» ονομάζουν οι Καστοριανοί το τοπικό καρναβάλι που πραγματοποιείται εδώ το τριήμερο των Θεοφανείων. Είναι μια από τις πιο αυθεντικές ελληνικές γιορτές του Δωδεκαημέρου με εμφανείς ρίζες στην αρχαία διονυσιακή λατρεία. Παρά την αφαίρεση πολλών λατρευτικών παγανιστικών στοιχείων που ήρθαν σε αντίθεση με τις βυζαντινές και χριστιανικές θρησκευτικές παραδόσεις, διατηρήθηκε αυτούσια ως τις μέρες μας.

Όλοι μια παρέα

Ντόπιοι και ξένοι, όλοι μια παρέα, μασκαρεύονται και ξεχύνονται στους δρόμους. Οι ρυθμοί είναι ξέφρενοι. Οι μπάντες των χάλκινων που καταφθάνουν εδώ από πόλεις της Β. Ελλάδας και των Σκοπίων  παίζουν ασταμάτητα και ο χορός δεν αργεί να ξεκινήσει. Πολύχρωμες, μασκαρεμένες φιγούρες  χορεύουν και σείονται στα δυναμικά ακούσματα των βαλκανικών μουσικών μοτίβων που παίζουν τα χρυσοκόκκινα τρομπόνια, τα κόρνα και οι τρομπέτες στους δρόμους τις πλατείες, στα καφενεία, τα μπαράκια,  τις ταβέρνες. Παρόμοιο σκηνικό στήνεται και στα χωριά του νομού.

Αρχαίες καταβολές

Οι λαογράφοι υποστηρίζουν πως τα Ραγκουτσάρια  κατάγονται από τα αρχαία χειμερινά «Διονύσια». Σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς,  ομάδες μασκαρεμένων με προβιές και αυτοσχέδιες μάσκες που θύμιζαν μορφές ζώων, περιφέρονταν στα σπίτια,  τραγουδούσαν και μάζευαν κεράσματα και φιλοδωρήματα. Το διαχρονικό αυτό έθιμο  πήρε το σημερινό του όνομα από τα ρωμαϊκά χρόνια,  τότε που αποκαλούσαν τα μπουλούκια των μασκαράδων rogatores ( ζητιάνους).

Τα «Ραγκουτσάρια» στον 20^ο αιώνα 

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’30,  στις γιορτές  αυτές υπήρχε έντονη η παρουσία του μεταμφιεσμένου Βάκχου να σέρνει  ένα γάιδαρο στολισμένο με κληματόφυλλα και πάνω στο σαμάρι του να κουβαλά το ξόανο του θεού Διόνυσου μαζί με ένα βαρελάκι κρασί. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως το τριήμερο των Θεοφανείων παρόμοιο έθιμο με μικρές παραλλαγές παρατηρείται επίσης σε αρκετά σημεία στο Σουφλί εδώ συναντάμε τους «Ρουγκατσιάρηδες», στα  Γρεβενά τα  «Λουκατσάρια», στην Ελασσόνα τα «Ρουγκατσάρια», στη Σιάτιστα  τα «Μπουμπουσάρια», στα  χωριά της Δράμας με το όνομα Ροκατζάρια και στα Θεσσαλικά Άγραφα τα «Λοκατζάρια» ή  «Ρογκατσάρια».

Στο κοντινό χωριό Απόσκεπος η πολυμελής μπάντα με τα χάλκινα ξεκινά μ’ ένα βροντερό μουσικό κάλεσμα από την πλατεία και ακολουθεί επίσκεψη στον καφενέ και στη συνέχεια  από σπίτι  σε  σπίτι όπου ο οικοδεσπότης  μεταμφιεσμένος  κι  αυτός,  θα δώσει στους οργανοπαίχτες  ένα  γερό “μπαξίσι”.

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

 “Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• carnival
• kastoria
• Καστοριά
• Ραγκουτσάρια
• χάλκινα