Τα αρχοντικά της, δεμένα με τα αρχέγονα υλικά της ζαγορίσιας φύσης, την πέτρα και το ξύλο, στέκουν αγέρωχα εδώ και αιώνες στις γειτονιές της Αρίστης, αγναντεύοντας σιωπηλά τους επιβλητικούς βράχινους πύργους της Αστράκας κι είναι λες και ονειρεύονται …

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Όλη τη μέρα το διαπεραστικό ψιλόβροχο που αδιάκοπα στάλαζε τις υγρές του χάντρες πάνω στις σκεπές από σχιστόλιθο, πότιζε υπομονετικά τη γη, μούλιαζε τα στοιβαγμένα ξύλα στις αυλές, ξέπλενε τα λιθόστρωτα καλντερίμια… Παντού αντάρα και καταχνιά περιόριζε την ορατότητα στα λίγα μέτρα, ωστόσο η βρεγμένη πέτρα έλαμπε δίνοντας το δικό της φως στο χωριό…

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Σαν πήρε να σουρουπώσει, λες και κάποιο αόρατο χέρι, ως δια μαγείας, τράβηξε τα γκριζόμαυρα πέπλα του ουρανού και αχνές ακτίνες από τον ήλιο που έγερνε, έλουσαν γλυκά το τοπίο. Η πέτρινη αρχοντιά της Αρίστης αναδύθηκε μέσα από την  ομίχλη. Για λίγα λεπτά η επιβλητική χιονισμένη Αστράκα, οι απόκρημνοι  Πύργοι του Πάπιγκου, οι χαοτικοί γκρεμοί στο φαράγγι του Βίκου, φάνηκαν στις πιο ζεστές τους αποχρώσεις…Σε αυτές τις φευγαλέες, αλλά δυνατές στιγμές της φύσης, στα υπέροχα πρωινά, στις βραδιές με το ολόγιομο φεγγάρι,  συμπυκνώνεται με τρόπο μοναδικό, όλη η μεγαλοπρέπεια του Ζαγορίτικου τοπίου.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Γεωγραφικοί προσανατολισμοί, που βρίσκεται το δυτικό Ζαγόρι

Η Γκαμήλα ή Τύμφη, αυτό το επιβλητικό βουνό της Β. Πίνδου, αποκαλύπτει απ’ την πλευρά του Δυτικού Ζαγοριού το πιο απρόσιτο, αλλά και πιο γοητευτικό της πρόσωπο. Το Μικρό, το Μεγάλο Πάπιγκο, ο Βίκος, ο Άγιος Μηνάς και φυσικά η Αρίστη είναι τα χωριά που κουρνιάζουν κάτω από τις βράχινες φτερούγες του αλπικού βουνού. Εδώ, σε αυτήν την εξαίσια τοπιογραφία, αγκαλιασμένος από τα βράχια και τα πλατάνια της χαράδρας του Βίκου, κυλά τα κρυστάλλινα νερά του ο ποταμός Βοϊδομάτης. Αρκετοί ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι συνδέουν το Δυτικό Ζαγόρι με τα χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού, την εθνική οδό Ιωαννίνων – Κοζάνης, αλλά και με την Κόνιτσα.

Αρίστη, Βίκος, Βοιδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Αρίστη,  ζεστό καλωσόρισμα 

Η  Αρτσίστα όπως λεγόταν κάποτε η Αρίστη, είναι κτισμένη σε ύψος  650 μέτρων και θεωρείται ένα από τα παλαιότερα χωριά του Ζαγορίου. Σήμερα πολλά παλιά αρχοντικά της έχουν αναπαλαιωθεί με μεράκι, με πιστότητα στην παράδοση και το σεβασμό που απαιτεί η αρχιτεκτονική  κληρονομιά ενός τόσο σημαντικού τόπου. Τα τελευταία χρόνια έχει καταξιωθεί ως δημοφιλής προορισμός, καθώς έχει εύκολη πρόσβαση στα περισσότερα αξιοθέατα της περιοχής  και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τη χαράδρα του Βίκου, χωρίς να παρουσιάζει τον κορεσμό και  την κίνηση του Μεγάλου Πάπιγκου.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Στην Αρίστη μπορείς να την αράξεις όλη τη μέρα στον ξενώνα με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι, δίπλα στο φουντωμένο τζάκι με τα κούτσουρα να τριζοβολούν στην πυροστιά και να ατενίζεις το βουνίσιο υπερθέαμα να ξεδιπλώνεται πίσω από το παράθυρο . Αν πάλι είσαι εκδρομικός τύπος, οι επιλογές για κοντινές εκδρομές είναι πάρα πολλές και σίγουρα δύσκολα θα τις εξαντλήσεις όλες, μέσα σε ένα τριήμερο.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Η ιστορία της πέτρας

Η Αρίστη αναπτύχθηκε τον 13ο αιώνα, μαζί με τα υπόλοιπα χωριά του δυτικού τμήματος του Ζαγοριού. Η επιλογή της θέσης για το κτίσιμο του χωριού δεν ήταν τυχαία και σίγουρα δεν επηρεάστηκε μόνο από τη θέαση του ξεχωριστού αυτού φυσικού χώρου. H επαφή με τα άλλα γύρω χωριά, όπως ο Βίκος, το Μικρό και το Μεγάλο Πάπιγκο και ο Άγιος Μηνάς, είχε ιδιαίτερη σημασία για την ασφάλεια, αλλά και την επικοινωνία των κατοίκων. Ο τόπος υπήρξε από παλιά σπουδαίο εμπορικό σταυροδρόμι. Από εδώ περνούσαν οι δρόμοι των καραβανιών που έφταναν μέχρι την Κεντρική Ευρώπη, αλλά και το Βουκουρέστι. Ζωτικής σημασίας στη διακίνηση των πληθυσμών και του εμπορίου ήταν η εύκολη έξοδος από τις δύσβατες και επικίνδυνες ορεινές διαβάσεις, προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Αρίστη, ο πλούτος ήρθε από το εξωτερικό

Αναπόφευκτο κομμάτι της μοίρας των Ζαγορίσιων, όπως και των περισσότερων ορεσίβιων της Πίνδου ήταν η μετανάστευση. Από τον 17ο αιώνα πήραν τον δρόμο του ξενιτεμού τραβώντας για Μοναστήρι, Σίσκοβο, Βουκουρέστι. Τα περίφημα καραβάνια όργωναν τη Βαλκανική. Το εμπόριο έφερε πλούτη και οι φτωχικές ορεινές κοινότητες έγιναν αρχοντοχώρια. Από τα μέσα του 18ου αιώνα η εισροή χρήματος από δωρεές των αποδήμων άρχισε να τονώνει τη φυσιογνωμία της Αρτσίστας. Τα ξενιτεμένα «παιδιά» της, διάσπαρτα στα Βαλκάνια, καθώς διέπρεψαν ως έμποροι, ξενοδόχοι, δάσκαλοι, αλλά και επιστήμονες, έστελναν πίσω στην πατρίδα, τους κόπους μιας ζωής.  Τότε έπιασαν δουλειά οι επιδέξιοι  Πυρσογιαννίτες λιθοξόοι, οι Γοργοποταμίτες ξυλουργοί και οι Χιονιαδίτες ζωγράφοι που εκτίσαν και στόλισαν τα ομορφότερα αρχοντικά του χωριού, αλλά και την επιβλητική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1718). Τα έργα αυτών των τρομερών εμπειρικών μαστόρων είναι αυτά που καμαρώνουμε σήμερα.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Δυτικό Ζαγόρι, οι εκδρομές που θα πρέπει να κάνετε 

Το Μεγάλο και το Μικρό Πάπιγκο απέχουν από την Αρίστη μόλις 12 και 15 χιλιόμετρα αντίστοιχα. Όμως εκτός από αυτούς τους διάσημους πλέον προορισμούς, αξίζει με αφετηρία την Αρίστη, να επισκεφθείτε αρκετά ακόμη κοντινά αξιοθέατα. Ενδεικτικά προτείνουμε κάποιες αξιόλογες διαδρομές που μπορούν, εύκολα μάλιστα, να συνδυαστούν μεταξύ τους.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Μονή Σπηλιώτισσας

Από την Αρίστη ο δρόμος κατηφορίζει προς τη γέφυρα του Βοϊδομάτη, απ’ όπου ξεκινά το καλογραμμένο μονοπάτι που ακολουθεί τις όχθες του κρυστάλλινου ποταμού. Αριστερά απλώνεται σε βάθος μια πυκνόφυτη πλατανιά με αιωνόβια δένδρα που στο τέλος της κρύβει μια έκπληξη για τον επισκέπτη. Το μοναστήρι της Παναγιάς Σπηλιώτισσας, σκαρφαλωμένο σε βράχο, ατενίζει το πέρασμα του ποταμού και το στένωμα του φαραγγιού. Σαν φυσική προέκταση του βράχου το λιθόκτιστο μοναστικό συγκρότημα εντυπωσιάζει με την επιβλητική του παρουσία. Εξακριβωμένες πληροφορίες για τη χρονολογία ίδρυσής του δεν υπάρχουν. Σύμφωνα όμως με τον Ι. Λαμπρίδη κτίστηκε το 1579, ενώ επιτοίχιες επιγραφές αναφέρουν το 1665. Το καθολικό του συνδυάζει δύο αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, μονοκάμαρο με τρούλο και σταυρεπίστεγο. Στο εσωτερικό του φιλοξενεί θαυμάσιας τεχνοτροπίας τοιχογραφίες του 17ου αιώνα και διακοσμητικές παραστάσεις Χιονιαδιτών ζωγράφων (θα σας ανοίξουν για να τις δείτε, μόνο κατόπιν συνεννόησης με τον φύλακα που ζει στην Αρίστη). Επί τουρκοκρατίας υπήρξε καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής, καθώς το σπήλαιο έδινε διέξοδο σε περιπτώσεις κινδύνου στους κατατρεγμένους.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Περπατώντας στις όχθες του Βοϊδομάτη

Θα περάσετε τη γέφυρα της Αρίστης και στον απλωτό χώρο που υπάρχει ανάμεσα στα πλατάνια θα αφήσετε το όχημά σας. Ακολουθώντας την κοίτη του ποταμού με πορεία ανάποδη από το ρεύμα, θ’ αναζητήσετε το μονοπάτι. Αυτή η πεζοπορική διάσχιση γίνεται καθημερινά από δεκάδες Έλληνες και ξένους τουρίστες–ιδιαίτερα το καλοκαίρι–. Η ευδιάκριτη ατραπός άλλοτε ακροβατεί στον βράχο και άλλοτε χώνεται στην πυκνή παρόχθια βλάστηση, καθώς προχωράει δίπλα στον πιο καθαρό και κρύο ποταμό της Ευρώπης (σταθερή θερμοκρασία νερών 9 βαθμοί Κελσίου).

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, Κεντρικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Το περπάτημα κόντρα στο δυνατό ρεύμα του Βοϊδομάτη είναι απολαυστικό. Εκεί, δίπλα στα πόδια σου, θαυμάζεις τα διάφανα νερά του να λάμπουν σαν σμάλτο και πολύτιμα σμαράγδια. Λίγο πιο πάνω, ο ποταμός σου δείχνει τη δύναμή του καθώς περιδινίζεται μέσα στην κοίτη του, αφρίζει οργισμένος και κτυπιέται πάνω στους λευκούς βράχους. Σε κάποιο σημείο που δεν απέχει πάνω από 20 λεπτά από την αφετηρία, το μονοπάτι τερματίζεται. Από το γεφύρι αν ακολουθήσετε το μονοπάτι που φεύγει βόρεια, πάλι παράλληλά με την κοίτη του ποταμού, θα περάσετε το μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων και θα βγείτε μετά από πορεία 4,5 χιλιομέτρων στο γεφύρι τη Κλειδωνιάς.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικόΖαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Βίκος, «μπαλκόνι με θέα»

Το χωριό Βίκος, που διοικητικά ανήκει σήμερα στην κοινότητα Αρίστης, προσεγγίζεται εύκολα με δρόμο, που ξεκινά από την πλατεία της Αρίστης (4 χλμ.). Οι κάτοικοί του, κατά παράδοση κτηνοτρόφοι, έχουν πλέον συμπεριλάβει και τον τουρισμό στις βιοποριστικές τους ασχολίες. Ευτυχώς, μέχρι στιγμής οι μικροί ξενώνες και τα λιγοστά ταβερνάκια συντηρούν μια ήπια τουριστική ανάπτυξη.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Ο μικροσκοπικός οικισμός αραδιάζει τα σπίτια του στο χείλος του φαραγγιού πάνω από το σημείο όπου αναβλύζουν μέσα από τα βράχια οι πηγές του Βοϊδομάτη ποταμού. Λίγο πριν την είσοδο του οικισμού, απότομα σκαλοπάτια οδηγούν μετά από κοπιαστική κατάβαση σε αυτό ακριβώς το σημείο. Το σύντομο καλντερίμι που ξεκινά από την εκκλησία του Αγ. Τρύφωνα (δείτε το περίφημο ξυλόγλυπτο τέμπλο) θα σας φέρει σε χαρακτηριστική θέση όπου θα δείτε όλο σχεδόν το χάσμα του φαραγγιού.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Προς Ελαφότοπο με θεα στα κορφοβούνια

Ακολουθώντας τον ασφάλτινο δρόμο θα βρεθείτε εύκολα στο χωριό Ελαφότοπος που βρίσκεται σε υψόμετρο 1100 μέτρων (16 χιλιόμετρα από την Αρίστη). Αξιόλογο είναι το  Λαογραφικό Μουσείο που δημιουργήθηκε με την υπομονή και την επιμονή του ακούραστου Μιχάλη Οικονομίδη. Από τον Ελαφότοπο εύκολα θα συνεχίσετε για τα χωριά Πεδινά, Βίτσα και Μονοδέντρι που ανήκουν στο Κεντρικό Ζαγόρι.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Προς γεφύρι Κλειδωνιάς

Ένας ακόμη ασφαλτοστρωμένος δρόμος θα σας φέρει στη θέση «Κλειδωνιά» όπου ο Βοϊδομάτης ξεφεύγει από το στένωμα του φαραγγιού και τραβά για να συναντήσει τον Αώο. Σε αυτό το σημείο  θα δούμε το  μονοτόξο γεφύρι της Κλειδωνιάβιστας ή Κλειδωνιάς που κτίσθηκε το 1853.

Αρίστη, Βίκος, Βοϊδομάτης, δυτικό Ζαγόρι

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Στο Βοϊδομάτη για ράφτινγκ και καγιάκ

Ένας ιδιαίτερα διασκεδαστικός τρόπος για να γνωρίσετε το φαράγγι είναι να το διασχίσετε με rafting ή καγιάκ! Μόνη προϋπόθεση για να μπει κάποιος σε μια βάρκα rafting είναι να ξέρει κολύμπι και ν’ ακολουθεί τις εντολές των συνοδών. Στο γεφύρι της Κλειδωνιάς έχουν τη βάση τους οι εταιρείες υπαίθριων σπορ που  δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Μικρό και Μεγάλο Πάπιγκο, πέτρινη γοητεία

zagori, greece, epirus, architecture, village, papigo, zagorochoria, greek, mountain, aristi, Vikos, Μικρό Μεγάλο Πάπιγκο, φαράγγι Βίκου, δρακολίμνη, Βοϊδομάτης, γεφύρι Κλειδωνιάς, διαδρομές, καγιάκ ράφτινγκ, θέα φαράγγι Βίκου, κολυμπήθρες, εκδρομές

photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Για τη διαμονή σας προτείνουμε

Το «Αρχοντικό Αρίστης», κτίσμα του 1803, έχει αναπαλαιωθεί με πιστότητα στις επιταγές της τοπικής αρχιτεκτονικής. Τα δωμάτιά του είναι ευρύχωρα και πλήρως εξοπλισμένα, ενώ οι οικοδεσπότες θα σε κάνουν να νοιώσεις τη πραγματική Ζαγορίσια φιλοξενία. Υπάρχει χώρος στάθμευσης και εστιατόριο όπου θα δοκιμάσετε γευστικά Ηπειρώτικα πιάτα, τηλ. 26530 42210.

Γιατί να καταστρέψεις τις διακοπές σου; ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΑΦΟΡΑ

COPYRIGHT PHOTO: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

COPYRIGHT TEXT: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

“Views Of Greece”  travel photojournalism: Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.