Ευρυτανία, από τα Φιδάκια των βουνών στην λίμνη Κρεμαστών

Το βλέμμα ανιχνεύει τις κεραμοσκεπές, κοντοστέκεται στις κορφές των δέντρων, βυθίζεται στις ρεματιές και μετά απογειώνεται και “χάνεται” στ’ ανεμοδαρμένα ύψη των κορυφογραμμών που αγκαλιάζουν από παντού το ξεχωριστό αυτό χωριό της Ευρυτανίας, ένα ταξίδι γοητευτικό σαν πτήση γερακιού, στο πιο ορεινό κομμάτι της χώρας…

Ευρυτανία δεν είναι μόνο το Μικρό και το Μεγάλο Χωριό, ο Προυσός και το χιονοδρομικό κέντρο στο Βελούχι, αλλά κι ένα μεγάλο πλήθος πανέμορφων ορεινών οικισμών, κρυμμένων στα πυκνοδασωμένα βουνά και στα απόκρημνα φαράγγια. Ανάμεσά τους, αναμφίβολα το παραδοσιακό χωριό Φιδάκια διεκδικεί μια ιδιαίτερη θέση. Αγκαλιά με την ανόθευτη φύση, στον ίσκιο των βουνοκορφών, συντροφιά με το βουητό του άνεμου, τα Φιδάκια αποτελούν ένα πραγματικό ησυχαστήριο -από τα ελάχιστα πια ανεπιτήδευτα της ορεινής ζώνης – που επιβιώνει σιωπηλό πλάι σε πολύκοσμα χειμερινά θέρετρα.

Δρόμο παίρνω δρόμο αφήνω και φθάνω με ασφάλεια

Η διαδρομή μέχρι εδώ θα σας μυήσει στα μυστικά της Ευρυτανικής φύσης, μια φύση που έχει δεχτεί ελάχιστες επεμβάσεις και γοητεύει κάθε φορά το ίδιο τον επισκέπτη με την απλότητα και την ομορφιά της. Ξεκινώντας από το Καρπενήσι θα ακολουθήσουμε τον δρόμο για Αγρίνιο. Μετά από 8 χιλιόμετρα στην τοποθεσία Μπαγασάκι, θα στρίψουμε αριστερά σύμφωνα με τις ταμπέλες με κατεύθυνση προς τα χωριά Μηλιά, Σελλά, Φιδάκια. Ο δρόμος είναι στο σύνολό του ασφάλτινος, όμως οι επίμονες και αλλεπάλληλες στροφές μπορεί να κουράσουν τους αμάθητους.

Η ομορφιά της διαδρομής αλλά και τι θα πρέπει να προσέξουμε

Ωστόσο στο σύνολο της διαδρομής, η Ευρυτανική γη ξεδιπλώνεται σε όλο της το μεγαλείο: δάση ελάτων, απόκρημνες πλαγιές, βουερά ρυάκια και χωριά- «αναρριχητές» που τολμούν και γαντζώνονται στα πρανή των βουνών. Το χειμώνα το οδόστρωμα κρατά χιόνι ή πάγο, από τον Απρίλη και μετά τα χιόνια φεύγουν από το οδόστρωμα, όμως οι γερές ανοιξιάτικες καταιγίδες που δέρνουν με μανία τις ακρώρειες δημιουργούν μικροπροβλήματα στο οδικό δίκτυο (κατολισθήσεις, πτώση δέντρων ) γι αυτό και πάντα χρειάζεται προσοχή.

Τα Φιδάκια και η Χελιδόνα

Συνολικά από το Καρπενήσι μέχρι τα Φιδάκια –ένα από τα ομορφότερα χωριά της Ευρυτανίας-  θα διανύσετε 25 χιλιόμετρα σε περίπου 45 λεπτά. Το χωριό απλώνει τα σπίτια του σε υψόμετρο 960 μέτρων και κουλουριασμένο καθώς είναι στη ρίζα δασοσκέπαστου υψώματος, προσφέρει απίθανη θέα στα απόκρημνα προβούνια της βόρειας Χελιδόνας και  στη λεκάνη της λίμνης των Κρεμαστών. Οι ντόπιοι αποκαλούν το χωριό τους “Φθάκια” ενώ συναντάται επίσης και ως Φειδάκια. Κάποιοι ερευνητές αναρωτιούνται μήπως εδώ βρισκόταν η αρχαία Φθία του Αχιλλέα; Όμως πιο πιθανόν κοντά στα Φιδάκια να βρισκόταν η πόλη Οιχαλία, πρωτεύουσα των αρχαίων Ευρυτάνων, που είχε ιδρύσει ο βασιλιάς των Δρυόπων Μελανέας.

Φιδάκια περίπατοι σε γραφικά καλντερίμια

Σε μικρή απόσταση από το χωριό έχουν ανασκαφεί υπολείμματα κατοίκησης που κάποιοι ταυτίζουν με την αρχαία πολιτεία. Στο κέντρο του οικισμού κυριαρχεί ο ναός της Γέννησης της Θεοτόκου, με το παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις σκαλιστές πέτρες στο δάπεδο. Ολόγυρα απλώνονται  τα καλντερίμια που οδηγούν στις παραδοσιακές γειτονιές. Ανεβαίνοντας τα 92 σκαλοπάτια θα βγείτε στα πέντε αλώνια του χωριού (θα σας δείξουν το δρόμο στον ξενώνα).

Η μαγική διαδρομή προς τη λίμνη των Κρεμαστών

Από τη θέση “Τσαγκαράλωνα” ο δρόμος με έντονες κλίσεις δρασκελίζει τις βορειοδυτικές παρυφές της Χελιδόνας. Το βουνό σε αυτήν την πλευρά του μοιάζει να δείχνει τον πιο άγριο εαυτό του. Τα πλούσια ελατοδάση που συναντάς κοντά στα Φιδάκια έχουν πια εξαφανιστεί. Η περιοχή υποφέρει από έντονες κατολισθήσεις και η βλάστηση περιορίζεται σε λίγες γερασμένες, ταλαιπωρημένες βελανιδιές και σε μοναχικά υπέργηρα έλατα που σαν από θαύμα ισορροπούν στ’ απόκρημνα βράχια. Η κατάβαση είναι συγκλονιστική. Ο δρόμος κουλουριάζεται και κατρακυλά προσπαθώντας να γαντζωθεί στις σαθρές πλαγιές- ευτυχώς ένα μέρος του (3 χλμ.) έχει στρωθεί με άσφαλτο-. Στην πορεία μας θα περάσουμε  από τα έρημα χωριά Αγία Βλαχέρνα (5 χλμ. από Τσαγκαράλωνα), Βαμβακιές κι Αμπέλια.

Αγία Βλαχέρνα ένα ιστορικό χωριό

Το χωριό Αγία Βλαχέρνα μπορεί σήμερα να δείχνει φτωχό και ασήμαντο όμως είναι παμπάλαιο. Στα πρώτα Βυζαντινά χρόνια ονομαζόταν Χρυσούπολη, στη συνέχεια λέγονταν Ερκίστα και το 1930 μετονομάστηκε σε Αγία Βλαχέρνα. Και στις τρεις συνοικίες (Αγία Βλαχέρνα, Βαμβακιές και Αμπέλια) διασώζονται αρκετά παλιά πετρόκτιστα σπίτια. Ψηλότερα στη θέση “Παλιογωνιά” βρίσκεται το εξωκλήσι της Παναγίας της Βλαχέρνας όπου στο πανηγύρι που γίνεται εκεί στις 2 Ιουλίου, μαζεύεται κόσμος από όλη την Ευρυτανία.

Μια γέφυρα που κρεμιέται πάνω από τον Τρικεριώτη

Στη συνέχεια θα συναντήσουμε την σιδερένια  γέφυρα τύπου «Μπέλεϊ» (8.5 χλμ. από Τσαγκαράλωνα.) που θα μας περάσει απέναντι. Κάτω από τα πόδια μας σ’ ένα στενό βράχινο δίαυλο  ο ποταμός Τρικεριώτης στριμώχνει τα ορμητικά νερά του. Από αυτό το σημείο περνούν τα καγιάκ που διασχίζουν τον Τρικεριώτη με προορισμό τη λίμνη Κρεμαστών. Περνώντας τη γέφυρα του  θα έχετε δυο επιλογές. Αν πάτε νότια θα περιπλανηθείτε σε υπέροχες τοποθεσίες παράλληλα με το ποτάμι και θα καταλήξετε μετά από μια μικρή περιπέτεια 20 χιλιομέτρων στη μονή Προυσού που απέχει 32 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι.

Φτάσαμε στην λίμνη Κρεμαστών και τη γέφυρα της Επισκοπής

Αν στραφείτε βόρεια θα βγείτε στο σημείο όπου ο Τρικεριώτης, εκβάλει στην τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών. Στο δρόμο σας θα συναντήσετε τον οικισμό Αγαλιανός (διοικητικά σήμερα υπάγεται στο νομό Αιτωλοακαρνανίας). Σε αυτό το σημείο υπάρχει πρόσβαση στο πιο όμορφο ίσως σημείο της τεχνητής λίμνης.

Δεν θα πρέπει να χάσετε

Να πάτε στη Σελλά 

Ερχόμενοι από Καρπενήσι και 2,5 χλμ. πριν τα Φιδάκια, σε ύψος 1050 μέτρων, θα συναντήσετε το χωριό Σελλά. Το καλοκαίρι η κοινότητα ζωντανεύει πρόσκαιρα, καθώς οι μετανάστες επιστρέφουν στις πατρογονικές εστίες ενώ το χειμώνα οι μόνιμοι κάτοικοι μόλις μετά βίας φτάνουν τους εξήντα. Το όνομα τους πιθανόν να προσήλθε από την «ομηρική φυλή» των Σελλών ή από την παράφραση της λέξης “διάσελο”. Η πρώτη γραπτή αναφορά του χωριού εντοπίζεται σε φορολογικά έγραφα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας τον 15ο αι. Κοντά στο χωριό στη θέση “Καρούλα” περνούσε ο αρχαίος δρόμος που συνέδεε την κοιλάδα του Καρπενησιώτη ποταμού με τις πεδιάδες της Άρτας και τα λιμάνια του Αμβρακικού κόλπου.

Η θέα από τα Τσαγκαράλωνα 

Υπάρχουν κάποια μέρη όπου θα ήθελες να μείνεις για πάντα και ν’ αγναντεύεις τον ανοιχτό ορίζοντα. Αναμφίβολα ένα από αυτά είναι η τοποθεσία “Τσαγκαράλωνα” (υψόμ. 1050) που βρίσκεται πάνω στο δρόμο που συνδέει τα Φιδάκια με την κοιλάδα του Τρικεριώτη ποταμού (3 χλμ.). Υπάρχει κιόσκι και πέτρινοι πάγκοι απ’ όπου ο επισκέπτης ατενίζει ένα μεγάλο μέρος της τεχνητής λίμνης των Κρεμαστών, την γέφυρα της Επισκοπής που συνδέει την Ευρυτανία με την Αιτωλοακαρνανία και τα πολύκορφα Άγραφα.

Στα ξεχασμένα Ισώματα  

Το χωριό Ισώματα βρίσκεται 7 χιλιόμετρα βορειοδυτικά από τα Φιδάκια και σήμερα είναι παντελώς εγκαταλειμμένο με τα περισσότερα από το σπίτια του να έχουν καταρρεύσει. Ο δρόμος που οδηγεί εδώ  είναι χωμάτινος. Μέχρι την παλιά εκκλησία του Αγ. Γεωργίου (1887) στην είσοδο του χωριού, θα πάτε σχετικά εύκολα. Αντίκρυ βρίσκεται το στρατηγικό κατά την αρχαιότητα ύψωμα Καστρί το οποίο επόπτευε το πέρασμα του ποταμού Μέγδοβα όπου υπάρχουν υπολείμματα πελασγικού τείχους.  Εικάζεται πως εδώ βρισκόταν η αρχαία Οιχαλία.

Best 4×4 διαδρομή 

Πηγαίνοντας από Σελλά για Μηλιά στα 1500 μέτρα θα δείτε δεξιά ένα χωματόδρομο ν’ ανηφορίζει τις πλαγιές της Χελιδόνας. Από τις πρώτες στροφές η διαδρομή μας δείχνει της διαθέσεις της. Ο δρόμος καθώς χάνεται στα έλατα μας ανεβάζει στα 1300 μέτρα μετά από 4-5 αλλεπάλληλες φουρκέτες. Καθώς κερδίζουμε υψόμετρο το οδόστρωμα χειροτερεύει. Οδηγώντας με προσοχή θα καλύψουμε 5 χιλιόμετρα ώσπου να βρεθούμε σε χαρακτηριστικό αυχένα (υψόμ. 1600.) ακριβώς κάτω από την κορφή Μοσχοπλάι της Χελιδόνας. Υπέροχα αλπικά λιβάδια που κρατούν σε σκιερές κόγχες το χιόνι μέχρι τον Ιούνιο, απλώνονται ολόγυρα. Από εδώ αρχίζει γερή κατάβαση σε κακό χωματόδρομο που είναι βατός μόνο για 40-50 μέρες το καλοκαίρι και που θα μας φέρει μετά από 10 χιλιόμετρα στο Μικρό Χωριό ή στο Νέο Μικρό Χωριό και στην κοιλάδα του Καρπενησιώτη. Σε καμιά περίπτωση μην ξεκινήσετε την παραπάνω διαδρομή με κακοκαιρία ή αν δεν έχετε μαζί σας κάποιον που να ξέρει το δρόμο. Ακόμη επειδή ο φετινός χειμώνας ήταν πολύ βαρύς και οι χιονοπτώσεις έχουν ρίξει πολλά δέντρα ή έχουν προκαλέσει κατολισθήσεις, καλόν είναι να ρωτήσετε τους ντόπιους πριν ξεκινήσετε και μπλέξετε σε περιπέτειες.

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ. Αθέατη Ευρυτανίας, ένας τύπος όλο εκπλήξεις

Copyright photo: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Copyright text: Germaine Alexakis/ Views Of Greece

«Views Of Greece» travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975).  Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.

• 4χ4 Ευρυτανία
• Καρπενήσι
• Λίμνη Κρεμαστών
• Τρικεριώτης
• Φιδάκια
• Χελιδώνα