Άνω Δολιανά καθώς απέχουν μόλις 2 ώρες από την Αθήνα αποτελούν τον τέλειο προορισμό για ένα ευχάριστο Σαββατοκύριακο στην αγκαλιά του βουνού, γεμάτο εικόνες από χωριό και από ορεινή φύση.
Copyright photo & text: Theo Athanasiadis / Views Of Greece

Άνω Δολιανά – Στο βάθος, το οροπέδιο της Τρίπολης © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Στη Βόρεια Κυνουρία, στις βορειοδυτικές απολήξεις του Πάρνωνα, εκεί όπου το Μοραΐτικο βουνό γέρνει σκαλοπάτι-σκαλοπάτι προς το Αρκαδικό υψίπεδο, συναντάμε σε υψόμετρο 1.000 μέτρων, το χωριό Άνω Δολιανά. Παρότι αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό με εύκολη πρόσβαση από τις περισσότερες πόλεις της Πελοποννήσου αλλά και από την Αθήνα- διατηρεί ωστόσο την αυθεντική του ατμόσφαιρα, καθώς από το 2003 έχει χαρακτηριστεί «Παραδοσιακός Οικισμός» με Προεδρικό Διάταγμα.

Άνω Δολιανά – Ο δρόμος για τον Άγιο Πέτρο περνά από τον Αϊ-Γιάννη © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Ενδεικτικά τα Άνω Δολιανά απέχουν 175 χλμ. από την Αθήνα, 25 χλμ. από την Τρίπολη, 65 χλμ. από τη Σπάρτη, 100 χλμ. από την Καλαμάτα και 95 χλμ. από την Κόρινθο μέσω των σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων. Το χωριό διαθέτει μικρούς παραδοσιακούς ξενώνες, εξαιρετικές ταβέρνες και γραφικά καφέ, ιδανικά για ξεκούραση μετά από περιηγήσεις στην ορεινή φύση.

Τα Άνω Δολιανά σε φθινοπωρινό φόντο © Γιώργος Καραγιάννης
Δολιανά, δύο χωριά, μία ιστορία
Τα Άνω Δολιανά υπήρξαν στο παρελθόν θερινός τόπος διαμονής των κατοίκων των Κάτω Δολιανών, τα οποία βρίσκονται επίσης στη Βόρεια Κυνουρία, προς τον Αργολικό κόλπο, κοντά στο Άστρος. Καθώς η κύρια δραστηριότητα των κατοίκων ήταν η κτηνοτροφία, οι βοσκοί, ακολουθώντας την παράδοση που ισχύει σε όλη την Ελλάδα, αναζητούσαν το καλοκαίρι -με αφετηρία την εορτή του Αγίου Γεωργίου- βοσκοτόπια με φρέσκο χορτάρι. Έτσι, μετακινούνταν στις πλαγιές του Πάρνωνα, όπου και δημιουργήθηκαν τα Άνω Δολιανά.

Στα βοσκοτόπια των Δολιανών © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Όταν έφτανε η εορτή του Αγίου Δημητρίου και ξεκινούσαν τα πρώτα κρύα, οι κτηνοτρόφοι επέστρεφαν με τα κοπάδια τους στα Κάτω Δολιανά όπου και διαχείμαζαν. Σήμερα, τα Κάτω Δολιανά είναι ένα μεγαλύτερο χωριό με περισσότερους μόνιμους κατοίκους, ενώ τα Άνω Δολιανά διατηρούν τη γοητεία ενός αυθεντικού ορεινού χωριού. Η μεταξύ τους απόσταση είναι περίπου 30 χλμ. (20 λεπτά οδικώς).

Άνω Δολιανά – Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Η Μάχη των Δολιανών και το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος» του Νικηταρά
Τα Άνω Δολιανά έμειναν στην ιστορία χάρη στη θρυλική μάχη της 18ης Μαΐου 1821, όπου ο Νικηταράς με 200 συμπολεμιστές του, κράτησε το χωριό απέναντι σε 2.000 Τούρκους. Στις μάχες που έγιναν σώμα με σώμα ο Νικηταράς διακρίθηκε όχι μόνο για τις στρατηγικές και ηγετικές του ικανότητες, αλλά και για την γενναιότητα του. Μάλιστα από εκείνη την μάχη και μετά, κέρδισε το προσωνύμιο με το οποίο πέρασε στην ιστορία ως «Νικηταράς ο Τουρκοφάγος». Στην οικία των αδελφών Χριστοφίλη που είναι ένα από τα σπίτια που οχύρωσε ο Νικηταράς, στεγάζεται σήμερα το «Ιστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο Δολιανών».

Ο Αϊ-Γιάννης στα Άνω Δολιανά, κοντά στο καστανόδασος © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Περίπατοι στο χωριό και τις γύρω εξοχές
Περπατήστε στις παραδοσιακές γειτονιές των Άνω Δολιανών, θαυμάστε τα παλιά πέτρινα σπίτια και απολαύστε τη μοναδική θέα στα γύρω Αρκαδικά βουνά και στο οροπέδιο της Τρίπολης. Δυστυχώς σε αυτό το σημείο θα πρέπει για μια ακόμη φορά να αναφέρουμε ότι το εντυπωσιακό ανάγλυφο της Αρκαδικής γης πλέον διαταράσσουν όλο και περισσότερες θηριώδεις ανεμογεννήτριες που με την παρουσία τους τείνουν να μετατρέψουν αυτόν τον ευλογημένο και ιστορικό τόπο σε βιομηχανικό τοπίο.

Το κεντρικό καλντερίμι που διασχίζει τα Άνω Δολιανά © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Πεζοπορία προς Αι Γιάννη
Μια όμορφη διαδρομή ξεκινά από το κέντρο του χωριού. Στη συνέχεια ακολουθώντας τον επαρχιακό δρόμο, καταλήγει στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη (περίπου 1.500 μέτρα), χτισμένη πάνω στον βράχο. Η θέα από εδώ προς το χωριό είναι πολύ όμορφη. Σε αρκετά σημεία της διαδρομής υπάρχουν δροσερές βρύσες για να ξαποστάσετε. Επίσης στο παρακείμενο ρέμα, αν έχει ένα βροχερό και με αρκετά χιόνια χειμώνα, κυλά ένας μικρός καταρράκτης που αξίζει να αναζητήσετε. Η περιοχή γυρω από την εκκλησιά είναι διαμορφωμένη από το δασαρχείο με ξύλινες γεφυρούλες και σημεία για στάση και ξεκούραση.

Περπατώντας στο δάσος των Άνω Δολιανών © Γιώργος Καραγιάννης
Η πανέμορφη κυκλική διαδρομή
Κοντά στο χωριό περνάει το διεθνές μονοπάτι Ε4 στο οποίο μπορούν να πραγματοποιηθούν αρκετές κοντινές, αλλά και μεγαλύτερες πεζοπορικές διαδρομές που ξεδιπλώνονται σε μια σχετικά ήπια τοπιογραφία την οποίαν καλύπτουν μικτά δάση από καστανιές και βελανιδιές. Ρωτήστε τους ντόπιους να σας υποδείξουν κάποιες από αυτές. Η πλέον δημοφιλής είναι η λεγόμενη «κυκλική διαδρομή» που ξεκινά από το κέντρο του χωριού και ξεδιπλώνεται σε σημαδεμένο μονοπάτι. Περνά μέσα από το ρέμα του Αι Γιάννη, μπαίνει στο καστανόδασος και επιστέφει και πάλι στο χωριό (σύνολο διαδρομής 4,5 χιλιόμετρα). Για όλες τις πεζοπορικές διαδρομές γύρω από τα Άνω Δολιανά θα έρθετε σε επαφή με τον Γιώργο στο καφέ «Ονειρολόγιο», ο οποίος είναι πιστοποιημένος συνοδός βουνού τηλ. 6972582918.

Ο καταρράκτης των Δολιανών στο ρέμα του Αϊ-Γιαννιού © Γιώργος Καραγιάννης
Που θα φάτε στα Ανω Δολιανά
Στο κέντρο των Άνω Δολιανών, κάτω από τον εμβληματικό ναό της Παναγίας θα βρείτε την παραδοσιακή ταβέρνα, ο «Θόλος». Για μεζεδάκια από τα χέρια της κας Βίκυς και σπιτικό ρακόμελο θα πάτε στο μεζεδοπωλείο-καφενείο «Ονειρολόγιο». Δοκιμάστε οπωσδήποτε κάστανα τηγανητά -ιδανικός μεζές για τσίπουρο- και «τσιουκαλόκαφτο» (βραστό κρασί με βότανα). Επίσης υπάρχει το καφέ «Κυρά Βούλη» με υπέροχα γλυκά του κουταλιού.

Το ονειρεμένο δρυοδάσος των Δολιανών © Theo Athanasiadis/Views of Greece
Που θα μείνετε στα Ανω Δολιανά
«Ξενώνας Εράσμιον» τηλ. 2710 234073,
«Θόλος» τηλ. 2710 227635

Τα Άνω Δολιανά Αρκαδίας στον Πάρνωνα © Theo Athanasiadis/Views of Greece
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ. ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Σέρβια Κοζάνης, βυζαντινά μονοπάτια στα ριζά των Πιερίων Ορέων

Σέρβια, ο βυζαντινός ναός του Αγ. Δημητρίου με τις σπάνιες τοιχογραφίες © Theo Athanasiadis/Views of Greece
“Views Of Greece” travel photojournalism – Discover the real Greece with the experts
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή του παρόντος με οποιονδήποτε τρόπο, τμηματικά ή συνολικά, συμπεριλαμβανομένων των επιμέρους κειμένων ή και των φωτογραφιών χωρίς τη γραπτή άδεια του δημιουργού, σύμφωνα με τον νόμο Ν.2121/1993 και τη διεθνή σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με το ν. 100/1975). Η Πνευματική ιδιοκτησία ανήκει στον δημιουργό και αποκτάται χωρίς καμιά διατύπωση και χωρίς την ανάγκη ρήτρας απαγορευτικής των προσβολών της.